Брюссельде Орталық Азия, Моңғолия және АСЕАН Елшілерінің алғашқы кездесуі өтті
Брюссель, 2024 жылғы 29 сәуір – Қазақстанның Бельгиядағы Елшілігінде Азия-Еуропа сауда-экономикалық және салалық әріптестігін кеңейту бойынша тәжірибе алмасу, сондай-ақ АСЕАН-ның өңіраралық және өңірішілік әріптестік диалогтар құру жөніндегі тәжірибесін зерделеу мақсатында Орталық Азия, Моңғолия мемлекеттері мен Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттері қауымдастығының (АСЕАН) дипломатиялық миссиялары басшыларының алғашқы бейресми кездесуі өтті.
Қазақстанның Бельгиядағы Елшісі Марғұлан Баймұхан Азия мен Еуропалық одақ арасындағы қарым-қатынастарды дамытуда Брюссель дипмиссияларының маңызды рөлін – 80 ел үшін ең ірі өнеркәсіптік экспорттаушы және жеткізудің басым нарығын атап өтті.
«Бүгінгі таңда тиімді құрылған ынтымақтастықтың арқасында АСЕАН елдері жылдық айналымы 270 млрд еуродан асатын Еуроодақтың үшінші ірі сауда серіктесі. Сіздің жолыңыз біз үшін өте маңызды және қызықты, себебі Орталық Азия өңірі Азия және Еуропа континенттерінің түйіскен жерінде орналасқан және әлемдік нарықтар арасындағы байланыстырушы көпір бола отырып, ЕО-мен қарым-қатынаста энергетикалық, көліктік және экспорттық әлеуетті іске асыру бойынша белсенді жұмыс істейді», – деді қазақ дипломаты.
Орталық Азия мен Моңғолия елдерінің ЖІӨ бүгінде 430 млрд еуроны құрайды, ал 2050 жылға қарай бұл елдердің өсіп келе жатқан жас халқы 100 млн адамды белгілей алады. 2023 жылы Орталық Азиядағы өңірішілік сауда көлемі 11 млрд еуроны құрады.
М. Баймұханның пікірінше, Орталық Азия мен АСЕАН елдерінің жаһандық диалог пен халықаралық қауіпсіздікті нығайту мәселелеріндегі ұқсас ұстанымы экономикалық қатынастарды тереңдетудің маңызды шарты болып табылады. Осылайша, АСЕАН мен Орталық Азия өздерін ядролық қарудан азат аймақтар ретінде жариялайды.
Ол Қазақстанның АСЕАН-мен сауда-экономикалық қатынастарды дамыту жөніндегі жұмысын жеке атап өтті. 2023 жылы қауымдастықтың 10 мемлекетімен елдің сауда айналымы 3,9 млрд еуроға жетті, бұл алдыңғы кезеңнен 32%-ға жоғары.
АСЕАН-дағы төрағалық етуші елдің атынан сөйлеген сөзінде Лаос Елшісі Кингфокео Фомахаксай ЕО мен АСЕАН қатынастарының 25 жылдығы қарсаңындағы негізгі жетістіктер мен жоспарларға, сондай-ақ жалпы сыртқы саясаттың ең өзекті еуропалық бағыттарына тоқталды. Дипломат Азияның әлемдік экономикалық қатынастардағы өсіп келе жатқан рөлін ерекше атап өтті және климаттық, инновациялық, гуманитарлық және сауда диалогтарын ілгерілетудегі Орталық Азия серіктестерімен тәжірибемен бөлісуге дайын екенін білдірді.
Сөз сөйлегендер рейстер санын ұлғайту және ұшу географиясын кеңейту, мәдени-гуманитарлық өзара іс-қимыл, демократиялық институттарды нығайту саласындағы ЕО-мен диалог, елдердің бизнес-ортасымен байланыс орнату және т. б. мәселелерін қозғады.
Кездесу қорытындысы бойынша тараптар Орталық Азия, Моңғолия, АСЕАН және ЕО арасындағы перспективалы салалардағы жан-жақты өзара іс-қимылды нығайтуға бағытталған пәндік диалогты қолдауға келісті.
АСЕАН-690 миллион адамнан тұратын мүше елдердің халқы, 3,66 трлн АҚШ доллары көлеміндегі ЖІӨ және 4,1 трлн АҚШ доллары көлеміндегі сауда айналымы бар ірі аймақтық ұйымдардың бірі. Оған Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінің он елі – Бруней, Вьетнам, Индонезия, Лаос, Малайзия, Мьянма, Сингапур, Тайланд, Филиппин, Камбоджа кіреді. 1967 жылы құрылған қауымдастық аймақтың экономикалық өсуін, әлеуметтік және мәдени дамуын күшейтуге, аймақтық бейбітшілік пен тұрақтылықты ілгерілетуге, сауда, экономикалық, білім беру, мәдени салалардағы өзара тиімді ынтымақтастықты кеңейтуге бағытталған.