Бразилияның өңірлерімен ынтымақтастық кеңейіп келеді
Бразилиа, 2025 жылғы 25 ақпан – Қазақстанның Бразилиядағы Елшісі Болат Нүсіпов Амазонас штатының Бразилия Федералдық Үкіметі жанындағы өкілдігіне барып, оның басшысы - Хатшы Инес Каролина Симонетти ханыммен кездесті.
Келіссөздердің күн тәртібіне Қазақстан мен Бразилия штаты арасындағы экономика, сауда, экология, тау-кен өнеркәсібі және ғылыми зерттеулер салаларындағы өңірлік ынтымақтастықты кеңейту мәселелері енді. Аталған штаттан Қазақстанға тропикалық өнімдерді жеткізу мүмкіндіктері, сондай-ақ тау-кен өнеркәсібі, технология саласында тәжірибе алмасу және осы саладағы экологиялық стандарттар мен ережелерді енгізу ерекше қызығушылық тудырды.
Бразилиялық тарап, Елшіні Амазонка флорасы мен фаунасын қорғау және қолдау, аймақтың тұрғындарына әлеуметтік-экономикалық жағынан қолғабыс көрсету бойынша штатта жүзеге асырылып жатқан инфрақұрылымдық және экологиялық бағдарламалармен таныстырды. Бұл аспектілер биыл Бразилияда өтетін «COP30» халықаралық климаттық конференциясы аясында ерекше қызығушылық тудырады.
Келіссөздер барысында «Манаус» Еркін экономикалық аймақ (ЕЭА) негізіндегі ауыл шаруашылығы, тау-кен өнеркәсібі, туризм және өзара сауда салаларында ынтымақтастық орнату мүмкіндіктері талқыланды. Осыған байланысты бразилиялық тарап, Елшіні ЕЭА-мен танысу және ынтымақтастық мәселелерін талқылау үшін ағымдағы жылы штат астанасы Манаусқа жұмыс сапарымен келуге шақырды.
Бразилияның федералды құрылымын ескере отырып, өңірлік ынтымақтастық, екіжақты қарым-қатынастарды нығайтудың маңызды элементі болып табылады. Қазіргі уақытта Қарағанды облысы мен Баия штаты (2021 ж.), Алматы облысы және Рио-Гранди-ду-Сул штаты арасында Қазақстан мен Бразилия аймақтары арасында әріптестік байланыстар орнатылған (2024 ж.). Қазіргі уақытта Бразилияның Санта-Катарина штаты мен Қазақстан Республикасы аймақтарының бірі арасында аймақтық әріптестік орнату мүмкіндігі қарастырылуда.
Анықтама: Амазонас - Бразилиядағы ауданы бойынша ең үлкен штат, Амазонка өзені бассейнінің аз игерілген бөлігінде орналасқан және ел аумағының 18%-дан астамын алып жатыр. Штаттың астанасы Манаус - аймақтағы еркін экономикалық аймақ болып жарияланып, онда штаттың өнеркәсіптік өндірісінің шамамен 98% шоғырланған.
Өндіріс көлемінің жартысынан астамын электр және электронды өнеркәсіп, атап айтқанда: ұялы телефондар, компьютерлер, аудио және бейне техникалар, оргтехника өндірісі алады. Сонымен қатар Манаус мотоцикл, тұрмыстық техника, тұрмыстық химия және металлургия өнімдерін шығарады.
Амазонаста қалайы, алюминий, тантал, темір, алтын, асыл металдар өндіріліп, қорғасын, мыс, хром, марганец үлкен кендері өндіріледі. Штатта мал шаруашылығы, әсіресе ірі қара мен құс шаруашылығы жақсы дамыған. Штат жүгері, соя, бұршақ, ананас, банан, кофе, қант қамысы және басқа да көптеген дақылдардың негізгі өндірушісі. Штатта орман және балық шаруашылығы дамыған және шетелдік туристер үшін сүйікті демалыс орны болып табылады.