26 қыркүйекте Бішкекте Қырғыз Республикасының Ұлттық кітапханасында орналасқан А.Құнанбаев атындағы мәдени орталықта «Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауы: әлеуметтік-экономикалық дамудың негізгі бағыттары және Қазақстан үшін стратегиялық сын-тегеуріндер» тақырыбына дөңгелек үстел өтті.
Іс-шараны Қазақстан Республикасының Қырғызстандағы елшілігі ұйымдастырды.
Дөңгелек үстелді «Vesti.kg» медиа-ресурсының бас редакторы Гладис Темирчиева жүргізді.
Дөңгелек үстел бағдарламасын Қазақстан Республикасының Қырғыз Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Рәпіл Жошыбаев ашты.
Елші өз баяндамасында а.ж. 8-13 қыркүйегінде Астанада сәтті өткен 5-ші Дүниежүзілік көшпенділер ойындары әлемнің 80-нен астам елінен келген түрлі халықтардың біріктіруші факторы болғанын атап өтті. «Бұл ойындардың маңыздылығы мен оны жасаушы ретіндегі Қырғызстанның рөлін Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев атап өтті», - деп атап өтті Рәпіл Жошыбаев.
Дипломатиялық өкілдіктің басшысы Мемлекет басшысының қазақстандықтарға «Әділ Қазақстан: заң және тәртіп, экономикалық өсу, қоғамдық оптимизм» Жолдауының негізгі қағидалары туралы айтып берді. Өздеріңізге мәлім, республикада саяси және экономикалық жаңғырту жалғасын табуда, ақша-фискалдық саясаттағы теңгерімсіздік жойылуда, инвестициялық ахуал мен бизнесті жүргізу үшін жағдайларды жақсарту, бюджет қаражатын тиімді жұмсау жөнінде шаралар қабылдануда. Жаңа Салық кодексі әзірленіп, салықтық әкімшілендіруді толық цифрландыру енгізілуде. Ауыл шаруашылығы саласындағы негізгі міндет барлық бөлінген қаражатты тиімді пайдалануды қамтамасыз ете отырып, ауыл шаруашылығын тікелей субсидиялаудан қолжетімді кредиттер беруге біртіндеп көшу болып табылады. Алдыңғы қатарлы технологиялар мен отандық шикізатты пайдалана отырып жүзеге асырылатын 17 ірі өнеркәсіптік жоба басты назарда. Жаңа газ кен орындары игерілуде, 800 км астам «Орта Азия – Орталық» газ құбырын жаңғырту аяқталды. Көлік-логистика секторы даму үстінде. Жолдар жөнделіп, жаңалары салынуда. Биылғы жылдың қорытындысы бойынша - 12 мың шақырым жаңа және қалпына келтірілген автомобиль жолдары. Қазақстан жасанды интеллектті электрондық үкімет платформасына интеграциялауға ерекше назар аудара отырып, цифрландыру бойынша өзінің күш-жігерін жандандыруда. Келесі жылы Астанада Ұлттық жасанды интеллект орталығы ашылады. 2025 жылға қарай Каспий теңізі арқылы талшықты-оптикалық байланыс желісін салу аяқталады, бұл Қазақстанның цифрлық инфрақұрылымы үшін шешуші мәнге ие болады, - деді дипломат.
«Елдің жаңа геосаяси шынайылығына бейімделуі жүріп жатыр. Бұл реформалар жалғасуда және, ең бастысы, қол жеткізілген нәтижелердің арқасында қазақстандықтар арасында қолдау табуда», - деп атап өтті Р.Жошыбаев.
Жүзеге асырылып жатқан екіжақты жобаларға қатысты қазақстандық дипломат қазіргі уақытта бірлескен индустриялық-логистикалық кешеннің құрылысы жүріп жатқанын, сондай-ақ қазақ-қырғыз шекарасында жаңа бақылау-өткізу пункттерін ашу жоспарланғанын атап өтті. Мысалы, «Ақ-Суу – Камышановка» БӨП іске қосылуы «Ақ-тілек - Қара-Суу» БӨП жұмысын 70%-ға жеңілдетуге мүмкіндік береді. Алматыдан Шолпан-Атаға дейін туристік қана емес, экономикалық маңызы бар жаңа тікелей жол құрылысының басталуы дайындалуда. Аталған жол арқылы жүктерді Қырғызстанның оңтүстігінен Шолпан-Атаға, одан әрі – Қазақстанға тасымалдауға болады. Жалпы қуаты 300 МВт-қа дейінгі күн электр станцияларын салу. Ферроқорытпа зауытын салу. Таш-құмыр көмір кен орнындағы ЖЭО жобасы. Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстанның қатысуымен Қамбар-ата ГЭС-1 құрылысы бойынша жоспарлы жұмыс жүргізілуде», - деді Р.Жошыбаев.
Қазақстанда 6 қазанда күтіліп отырылған ел Президенті бастамашылық еткен АЭС құрылысы бойынша алдағы референдумның маңызы зор.
«2024 жылғы 6 қазанда атом электр станциясын салу мәселесі бойынша жалпыұлттық референдум өтеді, бұл жаңа қоғамдық-саяси мәдениетті қалыптастырудағы маңызды қадам және «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасының үлгісі болмақ. Елшілікте учаскелік комиссия құрылды, онда Қырғызстанда тұратын қазақстандық азаматтар Қазақстанда АЭС салу мәселесі бойынша дауыс бере алады», - деп түсіндірді Елші.
Бұдан әрі «Қазақстан Президентінің Жолдауы 2024: Тұрақты әлеуметтік-экономикалық даму мен мемлекеттік жүйені нығайтудың жаңа бағыты» тақырыбына Эксклюзив.кг ақпараттық порталының бас редакторы, журналист-талдаушы, заңгер Семетей Аманбеков баяндама жасады.
«Құрметті Рәпіл Жошыбаевтың Көшпенділер ойындарына қатысты пікіріне қосыламын. Қазақстан оны жаңа деңгейге көтерді. Бұл жолы Дүниежүзілік көшпенділер ойындарына бірнеше: Қырғызстан, Қазақстан, Өзбекстан, Татарстан, Саха Республикасы Президенттері қатысты. Әлемнің 84 елінен келген БАҚ өкілдері, миллиондаған аудиториясы бар танымал блогерлер қатысты. Мысалы, 56 миллион жазылушысы бар қытайлық блогерді айтуға болады. Олардың барлығы дәстүрлі көшпелі жарыстардың әсемдігі мен ойын-сауығына таң қалды. Көшпенділер ойындарын маңыздылық деңгейімен Олимпиадамен салыстырылуы бекер емес. Маңыздысы, ондағы барлық адамдар біртұтас болды. Жеке ақпараттарға қарсы шыққан журналистер сияқты», - деді Семетей Аманбеков.
Эксклюзив.кг басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жолдауында айтқан Қазақстандағы реформалар тек республиканың ғана емес, бүкіл өңірдің мүдделеріне қызмет ететінін атап өтті. «Қазақстан Президентінің Жолдауында алға жылжудың экономикалық жоспарлары ұсынылды. Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауында баяндалған Қазақстанның жетістіктері, оның стратегиялық бағдарламасы экономикалық дамуды қамтамасыз етуге, әлеуметтік-мәдени саясатты жүзеге асыруға және көршіміз үшін ғана емес, тұтастай алғанда, өңір үшін де жаңа энергетикалық қуаттар салуды жүзеге асыруға түйінді әсер етеді. Өйткені, ЕО мен Қытай біздің елдерімізге дамуға үлкен әлеуеті бар серіктес ретінде қарайды. Бұл ретте біздің тату көршілік қарым - қатынасымыз бұл көзқарасты нығайтады», - деді медиа сарапшы.
Дөңгелек үстел бағдарламасын Мемлекеттік басқару бойынша сарапшы Шерадил Бактыгулов «Қазақстанда атом электр станциясын салу жөніндегі Референдум: сын-тегеуріндер, перспективалар, қоғамдық пікірталас және энергетикалық қауіпсіздік» баяндамасымен жалғастырды.
«Қазақстанда атом электр станциясын салу бойынша алдағы референдум – бұл республика басшылығының халықпен қарым-қатынас орнатып жатқандығын көрсетудің бір көрінісі. Мемлекеттік құрылу жүйелерін объективті және бейтарап талдау болашақтың нақты және түсінікті бейнесін анықтайды. Яғни, «қазақтар» деген кім және олар қайда бара жатыр деген сұрақтарға жауаптар. Бұл әрекеттер саяси қарама – қайшылықтарды ұмытып, диалог құру арқылы қоғамды біріктіруге мүмкіндік береді», - деп есептейді Шерадил Бактыгулов.
Ол алдағы референдум Қазақстандағы есеп бойынша төртінші, бірақ бұрынғыдан мүлдем өзгеше екенін еске салды. «Бұл бірінші рет саяси емес, экономикалық сипатта. АЭС салу тақырыбы өте сұранысқа ие және қазақстандық қоғамда талқылануда. Мәселен, соңғы айда АЭС құрылысы БАҚ пен әлеуметтік желілерде 56,9 мың рет көтерілді. Бұл талқылау процесіне қоғамның қатысуының мысалы».
Баяндамалардан кейін дөңгелек үстел тақырыбы бойынша пікірталас пен пікір алмасу өтті. Одан кейін, қорытындылай келе, ұйымдастырушылар қатысушыларға белсенділігі үшін алғыстарын білдіріп, ақпараттық, мәдени және саяси бағыттарда одан әрі ынтымақтасуға ниет білдірді.