Қырғыз ұлттық көркемөнер мұражайы атындағы Г. Айтиева «Қырғызстандағы белгілі қазақтар» атты көрме өтті.

Қырғыз ұлттық көркемөнер мұражайы атындағы Г. Айтиева «Қырғызстандағы белгілі қазақтар» атты көрме өтті.

15 қазан 2025 ж.
Бішкек, Қырғыз ұлттық көркемөнер мұражайы атындағы Г. Айтиева «Қырғызстандағы белгілі қазақтар» атты көрме өтті. Бұл көрме аттас журнал негізінде ұйымдастырылып, Қырғызстанның дамуына елеулі үлес қосқан қазақ ұлтының көрнекті тұлғаларына арналған. Көрме XIX ғасырдың танымал қазақ ғалымы, этнограф, фольклорист, саяхатшы және шығыс зерттеушісі Шоқан Уәлихановтың 190 жылдық мерейтойына орайластырылды. Оның ғылыми және кескіндемелік мұрасы-Еуразия кеңістігіндегі өркениеттер әлеміне жол ашатын баға жетпес дереккөз.
Көрменің ашылу салтанатында Қазақстан Республикасының Қырғыз Республикасындағы Елшісі Рәпіл Жошыбаев, Қырғыз Республикасы Президентінің кеңесшісі Арслан Койчиев, Президент әкімшілігі жанындағы «Мұрас» қорының төрағасы Қыяс Молдокасымов, Қырғыз Республикасының Мәдениет, ақпарат, спорт және жастар саясаты министрлігінің өкілі, АУЦА профессоры әрі көрменің бірлескен ұйымдастырушысы Чолпон Турдалиева, тұңғыш стюардесса әрі Қырғызстандағы қазақ диаспорасының белсенді өкілі Тлеухор Бошумова, сондай-ақ журнал кейіпкерлерінің қыздары-Гүлсана Тұрысбекова мен Бернара Әлімбаева баяндама жасады.
Қазақстан Республикасының Елшісі көрмемен ҚР Елшілігі мен АКИpress ақпарат агенттігінің «Қырғызстанның белгілі қазақтары» журналымен бірлескен жобасы және ол бауырлас екі халық арасындағы мәдени байланыстар мен достықтың айқын белгісі екенін атап өтті. Ол көрме кейіпкерлері-дәрігерлер, мұғалімдер, инженерлер, өнер мен ғылым саласының өкілдері-өз еңбектерімен Қырғыз Республикасының дамуына үлес қосқан тұлғалар деп атап өтті. «Әрбір хикая-қазақ пен қырғыз халықтарының ортақ тамыры, тілі, мәдениеті, рухани құндылықтары аясындағы жалпы жазбаның бір бөлігі»,-деді Елші.
Қырғыз Республикасы Мәдениет, ақпарат, спорт және жастар саясаты министрлігінің өкілі көрмені қырғыз бен қазақ халықтарының ғасырлар бойғы достығы мен рухани жақындығын бейнелейтін символ деп атап өтті, ал әрбір портрет, әрбір фотосурет пен әрбір экспонат-ортақ тарихымыздың тірі беттері екенін айтты. Министрлік ұйымдастырушылар мен жоба авторларына ризашылығын білдіріп, мұндай мәдени бастамалардың Қырғызстан мен Қазақстан арасындағы өзара түсіністік пен ынтымақтастықты нығайтуға ықпал ететінін атап өтті.
Арслан Койчиев көрменің қырғыз бен қазақ халықтарының ресми және халық дипломатиясы дәрежесіндегі достығы мен көршілестік қарым-қатынасын жалғастырудағы рөлін, бұл бауырластық негізін алғаш рет Шоқан Валиханов қалағанын атап өтті.
Қыяс Молдокасымов өзінің құттықтау сөзінде Шоқан Валиханов тарихи түркология мен манастану негізін қалағанын, оның мұрасы шексіз бай әрі құнды екенін атап кетті.
Тлеухор Бошумова көрмеге қатысу адамды ата-бабасының тарихына жақындатады, қазақтардың Қырғызстан дамуына қосқан үлесіне мақтаныш сезімін оятады деп атап өтті.
ЮНИСЕФ әлеуметтік саясат бағдарламасының жетекшісі және журнал кейіпкері Пакиза Әлімбаеваның қызы-Гульсана Турусбекова көрме жас ұрпақты дәстүрді сақтауға және ел өркендеуі үшін жаңа жетістіктерге ұмтылуға шабыттандырады деді.
Баланы қорғау және психо-әлеуметтік көмек мәселелері бойынша ұлттық эксперт және журнал кейіпкері Берік Алимбаевтың қызы-Бернара Алимбаева көрме адамгершілік құндылықтар, жауапкершілік және отбасылық рөл туралы маңызды ескерту екенін атап өтті.
Чолпон Турдалиева Шоқан Валихановтың әлем ғылымындағы рөлін баяндап, кішігірім өмірбаянына тоқталды. Ол өзінің баяндамасында былай деді:
«Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (1835–1865)-танымал ғалым, барлауыш, дипломат, шығыс зерттеуші және саяхатшы, Орталық Азия мен әлем ғылымына өлшеусіз үлес қосқан тұлға. Шоқан Уәлихановтың есімі Бронислав Малиновский мен Франц Боас сияқты әлемдік ғылым жұлдыздарымен қатар тұруға лайық. Қысқа ғұмырында ол Орталық Азия, Қытай және Ресей халықтарының тарихы мен мәдениеті туралы жүздеген еңбектер жазды, мыңнан астам суреттер салды. Оның мақалалары, хаттары, баяндамалары, эскиздері мен карталары этнография, фольклористика, қазақтану, қырғызтану және ұйғыртану салаларының қалыптасуы мен дамуының негізгі дереккөздері болып табылады. Ол жүзден астам қырғыз ру-тайпасын жазып қалдырды және алғаш рет «Манас» эпосынан 913 жолды жазып алды. Оның бейнелеу сюжеттерінің көптүрлілігі оның кең ғылыми қызығушылығын, зерек ойын және шексіз талантын көрсетеді.»
Көрме 2025 ж. 2 қарашаға дейін жалғасады.