Қазақстанның машина жасау өнеркәсібі неміс бизнесінің қызығушылығын тудыруда
БЕРЛИН, 2023 жылғы 22 ақпан – бүгін Қазақстанның Германиядағы Елшілігінде Германия экономикасының Шығыс комитетінің қолдауымен Қазақстан мен Германия арасындағы машина жасау саласындағы ынтымақтастықты одан әрі тереңдету мүмкіндіктері тақырыбына 40-қа жуық неміс салалық қауымдастықтар, бизнес және сарапшылар қауымдастығының өкілдері қатысты дөңгелек үстел өтті.
Қазақстанның машина жасаушылар одағының президенті Мейрам Пшембаев негізгі баяндама жасап, машина жасау республика экономикасының басым салаларының бірі болып табылатынын атап өтті.
Атап айтқанда, бұл сектордағы өндіріс көлемі 2010 жылдан 2022 жылға дейін тоғыз есеге, 750 миллионнан 6,8 миллиард АҚШ долларына дейін өсті. Осы кезеңде еңбек өнімділігі 5,5 есе, яғни бір адамға 4,5 мыңнан 25 мың долларға дейін, ал экспорт көлемі жеті есе, 330 миллион доллардан 2,3 миллиард долларға дейін өсті.2028 жылға қарай бұл көрсеткіштер екі есе өседі деп күтілуде.
Саланың одан әрі дамуына 2021 жылдың желтоқсанында қабылданған «Индустриялық саясат туралы» заң елеулі серпін берді. Бұл заң бірінші кезекте бәсекеге қабілетті, жоғары технологиялық және экспортқа бағытталған өнім өндірісін ұлғайтуға, шикізатты дамыту моделінен бас тартуға және өңдеу өнеркәсібінің тұрақты өсімін қамтамасыз етуге бағытталған.
Ол сондай-ақ бизнесті ынталандырудың және экспортты ілгерілетудің бірқатар жаңа тетіктері мен құралдарын қарастырады, мысалы:
- шикізатты өндіруші, өңдеуші және салалық мемлекеттік орган арасындағы саланы отандық шикізатпен қамтамасыз ету жөніндегі үш жақты келісімдер;
- бірлескен қаржыландыру негізінде өндірісті технологиялық жаңғыртуға өнеркәсіптік грант;
- ұзақ мерзімді офсеттік мәмілелерді жасау;
- экспорттық несиелер бойынша пайыздық мөлшерлемені субсидиялау және т.б.
Машина жасау саласын мемлекеттік қолдаудың қаржылық аспектілері туралы нақтылау «Қазақстанның Даму банкі» АҚ басқарма төрағасы Нұрлан Байбазаров пен «Индустриялық даму қоры» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Жанар Ибрашева айтып өтті.
Өз тарапынан, неміс спикерлері қазақстандық нарықтағы тәжірибелерімен және ынтымақтастықты одан әрі кеңейту жөніндегі көзқарастарымен бөлісті. Осылайша, CLAAS тобының акционерлер кеңесінің төрағасы Катрина Клаас-Мюльхойзер 2021 жылы Петропавлда іске қосылған CLAAS машина жасау зауыты 2 жылда 400-ден астам жабдықты құрастырғанын айтты. Биыл тағы 478 трактор, комбайн, сепкіш, жатын және басқа да ауыл шаруашылығы машиналарының түрлерін шығару жоспарланған.
Пікірталасқа сонымен қатар Неміс көлік өнеркәсібі қауымдастығының (VDA) Сыртқы экономика, сауда және кеден департаментінің басшысы Ангела Манс және машина жасау, өндіріс және жабдықтарды жеткізу саласында жұмыс істейтін бірқатар неміс компанияларының өкілдері қатысты.
Іс-шараның соңында қатысушылар 2023 жылғы 10-12 мамырда Астанада өтетін Машина жасаушыларының XI форумына және жетекші салалық «Қазақстан машина жасау жәрмеңкесі 2023» көрмесіне шақырылды.
Анықтама: Германия әлемде машина жасау бойынша үшінші орында, ал машина жасау саласы жалпы мемлекет экономикасының жетекші экспорттық және инновациялық секторы болып саналады. Негізінен шағын және орта бизнеске негізделген машина жасау секторы неміс өнеркәсібінің толық өнімділік әлеуетін көрсетеді және Индустрия 4.0, ресурстарды үнемдейтін қоршаған ортаны қорғау, энергия тиімділігі және электр мобильділігі сияқты салалардағы инновациялардың негізгі драйвері болып табылады, бұл ұзақ мерзімді перспективада бірліктің орташа құнын төмендетті.
2019 жылы миллионнан астам қызметкері бар 6600-ден астам неміс машина және жабдықтар жасау компанияларының жалпы айналымы шамамен 229 миллиард еуроға жетті (дереккөзі: Федералдық экономика және климатты қорғау министрлігі).
Неміс бизнесі Қазақстанның өнеркәсіп пен машина жасауды дамытудағы жетекші серіктестерінің бірі болып табылады. Неміс инвестициясының 90%-ға жуығы өндіріс саласына бағытталады.