Маңғыстаудағы суға қатысты жағдай: тапшылықты жою үшін өңірде қандай жобалар іске асып жатыр
27 наурызда Маңғыстау облысының әкімі Нұрлан Ноғаев өңір тұрғындарын ауыз сумен үздіксіз қамтамасыз ету мәселелері бойынша кеңес өткізді. Маңғыстау облысының энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы Әбдеш Түрікменбаев, сондай-ақ "МАЭК" ЖШС бас директоры Қайрат Рахимов баяндама жасады, деп хабарлайды Маңғыстау облысы әкімінің баспасөз қызметі.
Өз сөзінде Әбдеш Түрікменбаев 2024 жылғы жазғы маусымда өңірде су тапшылығы деңгейін тәулігіне 77 мың текше метрден тәулігіне 11 мың текше метрге дейін төмендету жоспарланғанын мәлімдеді. Егер Сайын Шапағатов, Баянды, Ақшұқыр ауылдарында, сондай-ақ Ақтау, Форт-Шевченко, Кендірлідегі тұщыландыру зауыттарында, сондай-ақ Қаражанбас кен орнында, "Астрахан-Маңғышлақ" су құбыры мен Маңғыстау энергокомбинатында тұщыландыру қондырғыларының өнімділігі артса, бұл мақсатқа қол жеткізуге болады.
"Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Маңғыстау облысындағы ауыз су тапшылығын шешу керек деген тапсырмасының аясында 2025 жылға дейін қуаттылығы 286 мың текше метр болатын 9 жобаны кезең-кезеңімен іске асыру жоспарланып отыр. Алғашқы жобалардың бірі - "Қаражанбас" кен орнында қуаты тәулігіне 17 000 текше метр суды тұщыландыру зауыты жұмыс істейді. Осы уақытқа дейін кәсіпорын "Астрахан-Маңғыстау" құбырынан су алды. Енді зауыт толық іске қосылғаннан кейін босатылған 17 мың текше метр су Жаңаөзен, Жетібай, Ақшымырау, Мұнайлы, Тұщықұдық, Қызан, Бейнеу ауылдары және басқа да елді мекендердегі тұрғындарға жетеді", - деді энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының басшысы.
Сондай-ақ, кеңес барысында Маңғыстау облысының энергетика және ТҮКШ басқармасы басшысының орынбасары Серікқали Қанапин баяндама жасады.
Ол өңірде ауыз суға сараланған тарифті енгізсе бұл халықтың төлем қабілетіне қатты әсер етпейтінін атап өтті. Өйткені, мемлекет бұл төлем түріне субсидия береді.
"2023 жылы облыстың 46 елді мекенінде 431 мыңнан астам тұрғын ауыз суды субсидиялау шараларымен қамтылды. Тұтынылған ауыз судың 1 текше метріне тұрғындар 70/80 теңге төледі, ал қалған айырма бюджеттен субсидияланды", - деді спикер.
Биыл қосымша 10 елді мекенді субсидиямен қамту жоспарланып отыр. Осылайша, 434,7 мың тұрғынды қамтитын 56 елді мекен субсидия алады.
Су тапшылығын жою бойынша қабылданып жатқан шаралар туралы ақпаратты "МАЭК" ЖШС Бас директоры Қайрат Рахимов та ұсынды.
"Каспий теңізінің деңгейі төмендеген жағдайда теңіз суы тұрақты беріліп тұру үшін ЖЭО-1 су жинау каналының өткізу қабілетін арттыруға қатысты жобалар әзірленіп жатыр. Қазір бұл арнадағы су деңгейі 1,5-2 метрді құрайды. Бұл арна мен тереңдіктің деңгейін төмендету проблемалары жарты метрге жетті, бұл тек ЖЭО-1 нысандарына ғана емес, сонымен бірге нысандарға да су жеткізуді қиындатты. Қазір МАЭК-те екі метрге дейінгі белгіге жету мақсатында негізінен түбін тереңдетіп жатырмыз. Ол үшін біз өзіміздің жер снарядымызды қолданамыз. Бұл снаряд өзіміздің инновациялық құрылғылардан жасалғанын айта кету керек. Біздің мамандар "шаңсорғыш" режимін оңтайландырды, бұл суды үздіксіз тазалап отырады және "Каспий" тұщыландыру зауыты үшін қиындықтар туғызбайды", - деді Қайрат Рахимов.
Маңғыстау облысының әкімі Нұрлан Ноғаев ауыз суға үздіксіз қол жеткізуді қамтамасыз ету болашақтың басты мәселесі екенін атап өтті.
"Халықты сумен қамтамасыз ету үшін бар күшімізді салу керек. Жұмыс кестесін бұзбай, бірлесіп жұмыс істеу керек. Солай бола тұра біз суды үнемдеп, ысыраптан бойды аулақ салу керек. Бұны Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтай барысында да айтқан болатын. Президент бізде суды үнемдеу мәдениеті жоқ екенін, ал әлемде су болашақтың ресурсы деп түсінетінін атап өтті. Су тапшылығына тап болған еліміз үшін бұл мәселе өте өзекті. Біздің өңірдегі жағдайды ескерсек, бұл мәселе өте өткір. Су халыққа ғана емес, сонымен қатар жасыл желектерді суару үшін де қажет, өйткені су экожүйе мен ауыл шаруашылығын дамыту үшін өте қажет ресурс", - деді Нұрлан Ноғаев.