Қоғамдық кеңес мүшелерінің әлеуетін арттыруға бағытталған онлайн-семинарлар легі басталды.
Бағдарлама аясында қатысушылар қоғамдық кеңестердің қызметін реттейтін құқықтық негіздермен, қоғамдық бақылауға қатысу механизмдерімен, мемлекеттік органдармен өзара тиімді іс-қимыл тәсілдерімен, стратегиялық жоспарлау, ұйымның ішкі жұмысы, сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәсілдерді қалыптастыру, коммуникация және азаматтардың өтініштерімен жұмыс істеу тақырыптарын меңгеріп шығады.
Сонымен қатар, кеңес мүшелері мемлекеттік қызметтердің сапасын бақылау, халықпен және мемлекеттік құрылымдармен тиімді диалог құру, мемлекеттік органдардың қызметін бағалау, әзірлеу бойынша тәжірибе алмасатын болады.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
Мәдениет және ақпарат министрлігі азаматтық келісімді нығайту және этносаралық қатынастарды дамыту бағытындағы жұмыстарды жалғастыруда.
2025 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша 95%-дан астам респондент елдегі этносаралық қатынастарды тұрақты әрі қолайлы деп сипаттаған.
Этносаралық қатынастар саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру аясында жыл басынан бері республика өңірлерінде ақпараттық-түсіндіру топтары белсенді жұмыс істеуде. Олардың қатысуымен азаматтардың құқықтық және этносаяси сауаттылығын арттыруға бағытталған 2000-нан астам оқыту және алдын алу іс-шарасы өткізілді.
Этномедиация институтын дамытуға ерекше көңіл бөлінуде. Елімізде кәсіби медиаторлар, заңгерлер, педагогтар, психологтар, дінтанушылар, журналистер мен қоғам белсенділері кіретін 20-дан астам орталықтар мен кеңестер жұмыс істейді. 2025 жылдың алғашқы жартысында олар 500-ге жуық іс-шара өткізіп, оған 22 мыңнан астам адам қатысқан.
Биылдан бастап елдегі 14 жоғары оқу орнында журналистика мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған «Этносаяси сауаттылық» атты жаңа пән енгізілді. Бұл журналистердің медиа кеңістікте этностық тақырыптарға жауапкершілікпен қарауға, тұрақты мәдениетті қалыптастыруға сеп ықпал етеді.
Этносаралық қақтығыстардың алдын алу бойынша Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Аналар кеңесі белсенді рөл атқаруда. Бүгінде 1700-ден астам осындай ұйым жұмыс істейді. Олар адамгершілік құндылықтарды насихаттауға және отбасылық тәрбиені нығайтуға бағытталған жобаларды жүзеге асыруда. Сонымен қатар, жарты жыл ішінде 300-ден астам мәселені қарастырып, 200-ден астам ұсыныс жасаған Ақсақалдар кеңесі де тиімді жұмыс жасауда.
«Жомарт жан» орталықтарында 340-тан астам меценат, волонтер мен қоғам қайраткері бірігіп, қайырымдылық бағыт бойынша жұмыс жасап келеді. Олар жыл басынан бері 500-ден астам іс-шара ұйымдастырып, жалпы сомасы 304 миллион теңгеден астам көмек көрсеткен.
Азаматтық жауапкершілік мәдениетін қалыптастыруға экологиялық акцияларға қатысушылар да айтарлықтай үлес қосып келеді. «Таза Қазақстан» жалпыұлттық бастамасы аясында 300 мыңнан астам этномәдени бірлестік өкілдері, жастар мен волонтерлер қатысқан түрлі іс-шаралар ұйымдастырылды.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
Қазақстанда Мемлекет басшысы тағайындаған «Тәуелсіздік ұрпақтары» грантын беру бойынша конкурсқа өтінімдерді қабылдау жалғасып жатыр.
Грант мақсаты – белсенді шығармашыл жастар қауымдастығын қалыптастыруға бағытталған жаңа идеялар мен бастамаларды мемлекеттік қолдау.
2025 жылы республикалық деңгейде 3 млн. теңгеден 30 грант берілетін болады.
Грантқа 14 жастан бастап 35 жасқа дейінгі (34 жасты қоса алғанда) Қазақстан Республикасының азаматы үміткер бола алады.
Грант мынадай 6 бағыт бойынша жобаларды іске асыру үшін конкурстық негізде беріледі:
«Ғылым» – жаңа ғылыми жобаларды және зерттеулерді іске асыруға арналған;
«Мәдениет» – Қазақстанның мәдени мұрасын танымал етуге, халықтық мәдени дәстүрлер мен өнерді ілгерілетуге бағытталған жобаларды іске асыруға арналған;
«Ақпараттық технологиялар» – жаңа IT шешімдер мен жобаларды, оның ішінде жаңадан басталған стартап жобаларды іске асыруға және әзірлеуге арналған;
«Бизнес» – жаңа бизнес-идеяларды іске асыруға арналған;
«Медиа» – жаңа медиа жобаларды, оның ішінде жастар үшін танымдық, пайдалы, қызықты контент құру жөніндегі жобаларды іске асыруға арналған;
«Волонтерлік» – өзекті, әлеуметтік проблемаларды шешуге бағытталған волонтерлік жобаларды (бастамаларды)іске асыруға арналған.
Өтінімдерді қабылдау 2025 жылғы 16 маусымнан бастап, 18 тамыз аралығында (18 тамыз, сағ.: 24:00-ге дейін) t.urpaktary25@gmail.com электронды поштасы арқылы жүзеге асырылады.
Анықтама телефондары: 8 (7172) 74-12-78, 8 706-618-07-23 (жұмыс күндері,
сағ. 9:00-ден 18:30-ға дейін).
Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар тізімі (мемлекеттік және (немесе) орыс тілдерінде):
1) 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша конкурстық өтінім (PDF форматы);
2) 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жобаның сипаттамасы (word форматы);
3) Жоба бойынша бейнематериал (60 секундтан аспайтын) немесе презентация
(10 слайдтан аспайтын);
4) 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша шығындар сметасының жобасы
(word форматы);
5) Зияткерлік меншік туралы мәліметтер (бар болса, PDF форматы);
6) Жеке куәлік немесе туу туралы куәліктің көшірмесі (PDF форматы).
«Тәуелсіздік ұрпақтары» грантын беру қағидалары (жүктеу)
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
Қонаев қаласында «Кенжем қайда?» көркем фильмінің түсірілімі жүріп жатыр. Дәстүр бойынша түсірілім «тәрелке сындыру» рәсімімен басталды.
Фильм – өткен жылғы питчинг нәтижесінде мемлекеттік қолдауға ие болған жобалардың бірі. Картина авторы – «Игрок», «Черный двор», «Приговор» сияқты әлеуметтік тақырыптағы фильмдерімен танылған жас режиссер Диас Бертис (Құлмақов). Режиссердің айтуынша, бұл туынды отбасы ішіндегі айтылмаған сырлар мен адам жанындағы жараларды көркем тілмен жеткізуді мақсат етеді.
«Кенжем қайда?» фильмі тағдыр сынынан өткен жалғызбасты ана Гүлнәздың оқиғасын баяндайды. Фильмде кейіпкердің ұлын жоғалтқан сәттен бастап бүкіл отбасының бетпердесі сыпырылып, көп жылдар бойы жиналған үнсіздік пен жасырын сырлар ашыла бастайды. Бұл – детектив элементтері бар психологиялық драма.
Ұлттық киноны қолдау орталығының басқарма төрағасы Құрманбек Жұмағалидің айтуынша, Мәдениет және ақпарат министрлігі, Ұлттық киноны қолдау орталығының тарапынан идеологиялық маңызы бар тақырыптарға басымдық беріледі. Өйткені кино тек өнер емес, ол – идеология құралы. Сол себепті отбасылық құндылықтар, ұрпақ тәрбиесі, жауапкершілік пен рухани сабақтастық секілді мәселелерді көтеретін жобалар қашанда маңызды. «Кенжем қайда?» фильмі – дәл осындай өзекті тақырыпты қозғайтын туынды.
Айта кетейік, биыл Ұлттық киноны қолдау орталығының қолдауымен 16 фильм түсірілуде. Олардың қатарында «Бүркітші», «Тревожная ночь», «Дни», «38», «Сағындым сені», «Мұғалім», «Команда А», «Жібек», «Победителей видно на старте» және т.б. фильмдер бар.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында Қазақстанда мемлекет пен азаматтар арасындағы кері байланыс тетіктері қарқынды дамуда. Бұл бағыттағы маңызды құралдардың бірі – epetition.kz платформасы. Аталған цифрлық алаң арқылы азаматтар бір мыңнан астам петиция жолдап, қоғамды толғандыратын мәселелермен танысуға мүмкіндік алды. Портал қоғамдық бастамаларды білдірудің және мемлекеттік органдардың назарын өзекті тақырыптарға аударудың тиімді арнасына айналуда.
Мемлекеттік басқаруда ашықтық пен есептілікті арттыру мақсатында Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігіне ақпаратқа қол жеткізу саласында мемлекеттік бақылау жүргізу функциясы жүктелді. Есепті кезеңде 61 ақпарат иесіне қатысты тексеру жүргізіліп, «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» Заңның 16-бабында көзделген нормалар бойынша анықталған құқық бұзушылықтарды жою жөнінде ресми хабарламалар жолданды.
Азаматтардың өтініштерін қарау мәдениетін жетілдіру мақсатында елордадағы Азаматтарды қабылдау орталығының тәжірибесі еліміздің барлық өңірлеріне енгізілді. Бүгінде республика бойынша 150-ден астам осындай орталық жұмыс істейді. Бұл орталықтарда азаматтар мемлекеттік қызметтерге жүгініп, әкімдік өкілдерінен кеңес сұрап, белгіленген кесте бойынша жеке қабылдауға жазыла алады. Орталықтардың инфрақұрылымы тұрғындардың әртүрлі санаты үшін қолайлы әрі қолжетімді болуына жағдай жасайды.
Сонымен қатар, мемлекеттік органдардың ашықтық индексі бойынша алдын ала нәтижелер жасалып, олар Мемлекет басшысы Әкімшілігінің және орталық мемлекеттік органдардың қатысуымен өткен жиында ұсынылды. Бұл бағалау 48 орталық және жергілікті атқарушы органның қызметін қамтыды.
Мемлекет пен қоғам арасындағы өзара іс-қимылдың цифрлық әрі институционалдық тетіктерін дамыту – тиімді басқаруды қамтамасыз етуге және халық сенімін нығайтуға бағытталған қазіргі мемлекеттік саясаттың маңызды бағыты болып қала бермек.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
2025 жылдың 28 шілдесінде Альметьевск қаласында (Татарстан Республикасы, Ресей) «Каракуз фильм» халықаралық кинофестивалінің ашылуы өтті. Фестиваль бағдарламасына Қазақстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Грузия және Ресейдің әртүрлі өңірлерінен отыздан астам фильм енді.
Фестиваль шымылдығын ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі мен Ұлттық киноны қолдау мемлекеттік орталығының қолдауымен түсірілген «Шатырдағы екеу» фильмі ашты. Фильмді фестиваль аясында продюсер Әлия Шәріпбаева таныстырып, шығармашылық кездесу өткізді. Продюсер түсірілім процесі туралы әңгімелеп, көпшілік сұрақтарына жауап берді.
«Шатырдағы екеу» фильмі – Гүлшат Смағұлованың алғашқы режиссерлік жұмысы. Картина тағдыры қиындыққа толы жас жігіт Дамир мен аутизм дертіне шалдыққан жасөспірім Костяның арасындағы достықты баяндайды. Шығармашылық топ картинада инклюзияның маңызын және ерекше балалардың қоғамға бейімделу мәселесін көтерген.
Фестиваль аясында француз күресінен әлем чемпионы атанған алғашқы қазақ палуаны – Қажымұқан Мұңайтпасов туралы баяндайтын «Қажымұқан» фильмі де көрсетілді. Ол – халықаралық, ресей және бүкілодақ чемпионаттарында аса ауыр салмақ дәрежесінде жеңіске жетіп, елуге жуық медаль иеленген тарихи тұлға. Картина аңызға айналған спортшының ерлігі мен ұлттық мақтанышқа айналған жолын көрсетеді.
Айта кетейік, «Каракуз фильм» – көрерменнің өзі қазылық ететін жеті күндік кинофестиваль. Байқау бағдарламасында алты номинация қарастырылған. Атап айтсақ, «Үздік көркем фильм», «Үздік деректі фильм», «Үздік анимациялық фильм», «Үздік қысқаметражды фильм», «Балалар көзайымы жүлдесі», «Каракуз фильм» Гран-приі және бес арнайы жүлде табыс етіледі.
Фестивальге қазақстандық фильмдердің қатысуы ұлттық кинематографияға деген қызығушылықты көрсетіп қана қоймай, оның халықаралық мәдени кеңістіктегі маңызын да айшықтайды.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
Черногорияның Ұлттық кітапханасында (Подгорица қ.) қазақтың ұлы ақыны, философы, ағартушысы Абай Құнанбайұлының 180 жылдық мерейтойына орай Абай орталығының салтанатты ашылуы өтті.
Іс-шара Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі мен Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен ұйымдастырылды. Мақсаты – Абай Құнанбайұлының шығармашылығын халықаралық деңгейде насихаттау.
Абай орталығының ашылу салтанатына Черногорияның Қазақстан, Австрия, Германия, Словакия, Испания, Италия, Венгрия, Болгария, Түркия және Греция Елшіліктерінің дипломатиялық өкілдері, зиялы қауым өкілдері, қоғам белсенділері қатысты.
Абай орталығына жүзден аса құжат табыс етілді. Олардың ішінде қазақ, орыс, ағылшын, қытай т.б көптеген тілдерге аударылған Абайдың шығармалары, қарасөздері, абайтану кітаптары, өмір жолы мен шығармашылығына қатысты құнды деректер, сонымен қатар қазақ жазушылары Әбіш Кекілбаев, Кемел Тоқаев, Таласбек Әсемқұлов сынды ұлт зиялыларының кітаптары бар. Бұл құжаттар ҚР Ұлттық академиялық кітапханасы мен Абайдың «Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихи-мәдени және әдеби-мемориалдық музей-қорығынан алынды.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
Қазақстандық опера әншісі Әйгерім Алтынбек XI Халықаралық CLIP 2025 опера байқауында жеңіске жетті. Өнерпаз бірінші орыннан бөлек, байқаудың негізгі номинацияларында үздік атанып, абсолютті жеңімпаз болды. Сонымен қатар көрермен көзайымы жүлдесін, «Үздік әйел дауысы» марапатын және музыка сыншысы, арт-директор әрі педагог Карло Майердың арнайы жүлдесін иеленді.
Бұл – ел мәдениетіндегі тарихи жеңіс. Байқауда алғаш рет Орталық Азия өкілі осындай жетістікке жетіп, көшбасшылар қатарынан көрінді.
«Байқау тарихында бірінші рет Әйгерім Алтынбек сайыстың басынан барлық қазылар алқасының рейтингінде бірінші тұрды. Бұл – өте сирек кездесетін жағдай. Бұл көрерменнің де таңдауы дұрыс болғанын дәлелдейді», – деді қазылар алқасының төрағасы Доминик Мейер.
Биылғы байқауға әлемнің түкпір-түкпірінен 200-ге жуық өтінім түскен. Бірақ финалға небәрі 10 орындаушы өтті. Олар Портофино қаласының орталық алаңында Teatro Carlo Felice оркестрінің сүйемелдеуімен өткен гала-концертте өнер көрсетті.
«Үздік әйел дауысы» жүлдесін Әйгерімге Чилидегі Ибаньес-Аткинсон қоры табыстады. Бұл қор – әлем бойынша жас, дарынды вокалистерді іздеп, қолдаумен айналысатын халықаралық ұйым. Қор жетекші театрлармен әріптестік орнатқан және Сантьягодағы опера театрымен бірлескен жастар бағдарламасын жүзеге асырады. Әйгерім – бұл қордың Оңтүстік Америка континентіндегі қолдауына ие болған алғашқы еуропалық емес әнші. Оған кәсіби және болашақ ынтымақтастық бойынша ұсыныс жасалды. Бұл ұсыныс отандық өнерпазға Еуропадан тыс жерлерде де халықаралық мансабын кеңейтуге мүмкіндік береді.
Әйгерім Алтынбектің бұл жетістігі бүкіл ел үшін серпіліс болды. Өте жоғары бәсекелестікке қарамастан, ол қазақстандық вокал мектебінің әлемдік деңгейдегі талаптарға сай келіп, биік меже қоя алатынын дәлелдеді.
Еске сала кетейік, Concorso Lirico Internazionale di Portofino (CLIP) – жыл сайын Италияның Портофино қаласында өтетін, әлемдегі ең беделді вокалдық байқаулардың бірі. Конкурстың қазылар алқасы құрамында Еуропаның жетекші опера театрлары Вена операсы, Ла Скала, Глайндборн, Метрополитен және Елисей алаңындағы театрдың режиссерлері мен директорлары бар.
Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Әйгерімді жарқын жеңісімен құттықтайды. Бұл жеңіс – ел мәдениетінің жаһандық деңгейде танылып келе жатқанының айқын дәлелі. Әйгерімге алдағы уақытта да толайым табыс тілейміз!
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
2025 жылдың 25 шілдесінде Әбілхан Қастеев атындағы ҚР Мемлекеттік өнер музейінде Құраш Зульфикардың «Аңыздар ізімен» атты жеке көрмесінің салтанатты ашылуы өтті.
Құраш Зульфикар – суретші-график, кітап иллюстраторы, ҚР Суретшілер Одағының мүшесі. Көрме суретшінің 75 жылдық мерейтойына арналады. Жарты ғасырдан астам уақыт ішінде салынған жүзден астам жұмысы осы жолы бір жерге тоғысып, алғашқы графикалық суреттерден бастап, кітаптарға салған иллюстрациялары мен акварельдеріне дейін бар.
Экспозиция хронологиялық және тақырыптық тәртіппен құрылған. Көрмеден көрермен түркі мен ұйғыр мәдениетінің түрлі кезеңдеріне, аңыздары мен тарихына куә бола алады. Ол тек сурет салып қана қоймай, фольклор мен тарихқа, эпосқа негізделген шығармаларға ден қойды.
Ерекше назар аударуға тұрарлық туындысы – 2023 жылы басталып, бүгінгі күнге дейін жалғасып келе жатқан ұйғыр аңыздарына арналған ауқымды иллюстрациялар сериясы. 2025 жылдың бірінші жартысында суретші мифологиялық сюжеттерді қылқалам ұшымен шебер баяндады. Сөйтіп жаңаша талдаған он төрт толыққанды шығарма жазды.
«Аңыздар ізімен» көрмесі –суретшінің түп тамырына оралуы, өнерге айналған тұтас ұлт мәдениетімен тілдесуі. Экспозиция тамыз айының 15-не дейін жалғасады.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі
2025 жылғы 25 шілде күні Орал қаласындағы «Атамекен» өнер орталығында «Қоғам үні: еңбек адамы және аймақтық даму» тақырыбында Батыс Қазақстан облысының XII Азаматтық форумы өтті.
Форумның мақсаты – өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына азаматтық қоғамның қатысуын арттыру, өзекті бастамаларды талқылау және үкіметтік емес ұйымдар мен мемлекеттік құрылымдар арасындағы серіктестікті нығайту.
Іс-шараға ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі өкілдері, үкіметтік емес ұйымдар, мемлекеттік органдар, ардагерлер, қоғам қайраткерлері және белсенді азаматтар қатысты.
Форум бағдарламасында бірқатар бағыттар қамтылды. Атап айтсақ, ҮЕҰ туралы заңнаманы және мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс тетіктерін жетілдіру, жұмысшы мамандықтардың ел болашағындағы рөлі, Конституцияның Тәуелсіздік негізі ретіндегі маңызы туралы панельдік сессиялар өтті. Азаматтық қоғамның өңірлік дамудағы орнына арналған ашық пікірталастар, ҮЕҰ жүзеге асырған табысты жобалардың таныстырылымы мен тәжірибе алмасу алаңдары өтті.
Форум екі жылда бір рет өткізіледі. Дайындық жұмыстары өңірдегі үшінші сектордың белсенділігін және азаматтық қоғамның белсенділігін көрсетті. Сонымен қатар, форум барысында Қазақстан Республикасындағы азаматтық қоғамды дамыту тұжырымдамасын іске асыру және ҮЕҰ қызметін реттейтін құқықтық негізді жетілдіру мәселелеріне айрықша назар аударылды.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі