ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ CАЙЛАУ ЖҮЙЕСІ ТУРАЛЫ
Қазақстан Республикасы азаматтарының тікелей және өз өкілдері арқылы мемлекет ісін басқаруға қатысуға, мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарына тікелей өзі жүгінуге, сондай-ақ жеке және ұжымдық өтініштер жолдауға құқығы бар.
Республика азаматтарының мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарын сайлауға және оларға сайлануға, сондай-ақ республикалық референдумға қатысуға құқығы бар.
( ҚР Конституциясы )
Республикадағы сайлау Республика азаматының сайлау және сайлану құқығын еркiн жүзеге асыруына негiзделедi.
Республика Президентiн, Парламентi Мәжiлiсiнiң және мәслихаттарының депутаттарын, өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мүшелерін сайлау жалпыға бiрдей, тең және төте сайлау құқығы негiзiнде жасырын дауыс беру жағдайында өткiзiледi.
Республика азаматтарының сайлауға қатысуы ерiктi болып табылады. Азаматты сайлауға қатысуға немесе қатыспауға мәжбүрлеуге, сондай-ақ оның еркiн бiлдiрудi шектеуге ешкiмнiң де құқығы жоқ.
Қазақстан Республикасында сайлауды әзiрлеу мен өткiзудi ұйымдастыратын мемлекеттiк сайлау органдары сайлау комиссиялары болып табылады
(“Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы” ҚР Конституциялық заңы)
("Республикалық референдум туралы" ҚР Конституциялық заңы).
Біріншіден, Сіз сайлау учаскелерін «ЖСН бойынша сайлау учаскесін іздеу» ақпараттық сервисі арқылы, сондай-ақ байланыс операторларының смс-тарату арқылы келіп түскен call-center қысқа нөмірі арқылы біле аласыз. Екіншіден, сіз бұл ақпаратты учаскелік сайлау комиссиясынан тұрғылықты мекен-жайыңызды айту арқылы біле аласыз. Үшіншіден, Сіз Kaspi.kz және Halyk қосымшаларынан да біле аласыз.
Дауыс беру күні 18 жасқа толған сайлаушы сайлау дауыс беруге құқылы.
Егер сайлаушы қандай да бір себептермен сайлаушылар тізіміне енгізілмесе, онда комиссия белсенді сайлау құқығы бар тұрғылықты жері бойынша тіркелген сайлаушыны сайлаушылар тізіміне енгізу туралы дереу шешім қабылдайды.
Сайлау учаскесінің аумағында Сіздің тұрғылықты жеріңіздің (тіркелуіңіздің) болу фактісін растайтын құжат (паспорт немесе оны алмастыратын құжат) болған кезде сайлаушының сайлаушылар тізіміне енгізіледі. Егер сайлау учаскесінің аумағында тұру фактісі расталмаса, онда сізді сайлаушылар тізіміне енгізуге құқығы жоқ. Дауыс беру үшін учаскелік комиссияға негізделген мәлімдеме жазу керек. Сіз сондай-ақ жоғары тұрған сайлау комиссиясына жүгіне аласыз.