Мәдениет саласы бойынша атқарылған жұмыстар

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).

Аудан мәдениет саласында 280 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 8-і бөлім аппаратында, 41-і аудан кітапханаларында, 231-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді). Оның ішінде шығармашылық мамандар саны 115.

маман (Ж.Төрәлиев, Н.Кушербаев, С.Садуақасов, Г.Сәрсенбаева, К.Аманжолова) «Қазақстан Республикасы Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің иегері, 3 маман (А.Асанова, Н.Бекшаева, Ғ.Құлымбетова) «Қазақстандық салалық мәдениет, спорт, туризм және ақпарат қызметкерлерінің кәсіптік одағы» қоғамдық бірлестігінің «Еңбек даңқы» төсбелгісімен, 4 маман (З.Ахметова, А.Өтеуов, Р.Әбдікәрімова, А.Жұмабекова) «Бейбітшілік әлемі» Халықаралық қазақ творчестволық бірлестігінің "Мәдениет майталманы" төсбелгісімен, Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің «Еңбек ардагері» төсбелгісімен З.Бакова, марапатталған.

4 маман (Н.Кушербаев, И.Қартбаева, С.Найзатаева, Г.Асанова) Қазақстан Республикасы Мәдениет министрінің Құрмет Грамотасының, 2 маман (А.Асанова, А.Өтеуов) Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің Алғыс хатының иегері.

2025 жылдың 05 қаңтарынан Тереңөзек кенті және ауылдық мәдениет үйлері мен клубтарына жергілікті бюджеттен 35,75 штат бірлігі берілді.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында есепті жылдың 3 айында 387 мәдени шара ұйымдастырылып, 39183 көрермен қамтылған. Мәдени шаралардың 317-і елді мекендерде өткізілген, көрермен саны 26288.

Салада 149 үйірме бар, оған 1969 өнерпаз қатысады. Аудан өнерпаздары есепті кезеңде 21 (2 халықаралық, 5 республикалық, 7 облыстық, 7 аудандық) байқауға қатысып, 109 жүлделі орындарды, оның ішінде 7 Бас жүлде, 7 - І орын және 13 - ІІ және ІІІ орындарды жеңіп алды.

Ауданда 14 «Халықтық» атағы бар ұжымдар облыс, аудан, ауыл халқына мәдени қызмет көрсетіп келеді. Олар: 2 халық театры, 1 ұлт аспаптар оркестрі, 1 «Ритм» вокальды-аспаптар ансамблі, 3 би ансамблі, 1 мәдени - үгіт бригадасы, 1 әзіл сықақ отауы мен 2 отбасылық ансамбльдер мен 3 әжелер ансамблі. Қатысушылар саны 235. Клуб кәсіпорындарындағы «халықтық» атағы бар ұжымдар 49 мәдени шара ұйымдастырып, 4073 көрермен қамтыған. Ұжымдар есепті кезеңде 2 конкурс-байқауларға (1 республикалық, 1 халықаралық) қатысып, үш Бас жүлде, бір ІІ орынды иеленді.

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 14750,0 мың теңге, 3 айлық жоспары 3365,0 мың теңге болып бекітіліп, 3386,5 мың теңгеге орындалды, ол 101 пайызды құрайды.

Аудан мәдениет мекемелеріне мәдени шараларға 2025 жылға 31890,0 мың теңге қаралған.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарының материалдық-техникалық базасын нығайтуға 2025 жылдың І тоқсанына 14933,0 мың теңге қаралған.

А.Тоқмағанбетов ауылдық клубына бейнебақылау камераларын орнатуға 2992,0 мың теңге, 2 дана кондиционер алуға 1000,0 млн теңге, сахна пердесін тіктіруге 3000,0 млн теңге;

Қалжан ахун ауылдық клубына музыкалық аппаратура сатып алуға 4750,0 мың теңге, клуб ғимаратын күрделі жөндеуге жобалау сметалық құжаттамалар дайындалып, мемлекеттік сараптама қорытындысын алуға 3191,0 мың теңге бөлінді.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында есепті кезеңде 437694 дана кітап бар. Оның ішінде қазақ тіліндегісі - 260691 дана. Жүйе кітапханаларының оқырман саны – 6096, келушілер саны – 56492-ні құрады. Кітап берілімі – 86960. 195 мәдени шара ұйымдастырылған. Оның 169-ы ауылдық кітапханаларда өткізілген.

2025 жылға аудан кітапханаларына кітап алуға 1 млн қаржы бөлінген. Игерілмеген. Сәуір айына 500,0 мың теңге қаржыға кітап алу жоспарланған.

Сырдария ауданы «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру мақсатында 2025 жылы бөлімге 1010,0 мың теңге қаржы бөлінді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2025 жылдың 3 айының қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

«Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда құжаттама жасаудың және құжаттаманы басқарудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 22 желтоқсандағы № 144 бұйрығына сәйкес хаттар жазылып, орындалып отыр.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Сырдария ауданы бойынша 60 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 44 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. 60 ескерткіштің 15-і археологиялық, 45-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.

Мәдениет саласы бойынша 2024 жылдың IV тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 12 ай қорытындысында 437642 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 2 айы
1	Кітап қоры	437642
2	Қазақ тіліндегісі	260667
3	Жаңа әдебиеттер	2437
4	Қазақ тіліндегісі	2226
5	Оқырман саны	18515
6	Келушілер саны	231980
7	Кітап берілімі	356940
8	Мәдени-көпшілік шаралар	1130
9	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
10	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	14
11	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	427600
12	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	3703

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2024 жылдың 12 айында 1436 мәдени шара ұйымдастырылып, 143721 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 12 айы
1	Мәдени шара саны	1436
2	Оның ішінде ауылдық жерде	1171
3	Көрермендер саны	143721
4	Оның ішінде ауылдық жерде	102021
5	Үйірме саны	135
6	Қатысушы саны	1791
7	Халықтық ұжым саны	14
8	Қатысушы саны	221
9	Байқауға қатысу көрсеткіші 12 айда128 байқауға қатысқан, олар: 49 облыстық байқау 10 халықаралық байқау 29 республикалық байқау	128 байқау Жүлде саны: 238 Бас жүлде – 36 І орын – 64 ІІ және ІІІ орындар - 138

Сырдария ауданы «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру мақсатында 2024 жылы бөлімге 500,0 мың теңге қаржы бөлінді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2024 жылдың 12 айының қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Сырдария ауданы бойынша 58 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 42 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. 58 ескерткіштің 15-і археологиялық, 43-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.

№	Көрсеткіштер атауы	Саны
	Тарихи – мәдени ескерткіштер саны	58
	Республикалық маңызы бар ескерткіштер	4
	Жергілікті маңызы бар ескерткіштер	13
	Алдын-ала тізімге алынған объектілер	42
	Археологиялық ескерткіштер	15
	Қала құрылыс және сәулет ескерткіштері	43

Мәдениет саласы бойынша 2024 жылдың III тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 9 ай қорытындысында 437394 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 9 айы
1	Кітап қоры	437568
2	Қазақ тіліндегісі	260382
3	Жаңа әдебиеттер	788
4	Қазақ тіліндегісі	730
5	Оқырман саны	15880
6	Келушілер саны	172089
7	Кітап берілімі	272273
8	Мәдени-көпшілік шаралар	711
9	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
10	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	14
11	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	427600
12	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	3696

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2024 жылдың 9 айында 1116 мәдени шара ұйымдастырылып, 109181 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 9 айы
1	Мәдени шара саны	1116
2	Оның ішінде ауылдық жерде	924
3	Көрермендер саны	109181
4	Оның ішінде ауылдық жерде	80841
5	Үйірме саны	119
6	Қатысушы саны	1658
7	Халықтық ұжым саны	14
8	Қатысушы саны	221
9	Байқауға қатысу көрсеткіші 9 айда 89 байқауға қатысқан, олар: 32 аудандық байқау 34 облыстық байқау 20 республикалық байқау 4 халықаралық байқау	89 байқау Жүлде саны: 163 Бас-10, І-26, ІІ-16, ІІІ-33 Бас-1, І-7, ІІ-11, ІІІ-14 Бас-7, І-13, ІІ-7, ІІІ-4 Бас-4, І-3, ІІ-4, ІІІ-3

Сырдария ауданы «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру мақсатында 2024 жылы бөлімге 500,0 мың теңге қаржы бөлінді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2024 жылдың 9 айының қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

№	Көрсеткіштер атауы	Саны
	Тарихи – мәдени ескерткіштер саны	58
	Республикалық маңызы бар ескерткіштер	4
	Жергілікті маңызы бар ескерткіштер	13
	Алдын-ала тізімге алынған объектілер	42
	Археологиялық ескерткіштер	15
	Қала құрылыс және сәулет ескерткіштері	43

Мәдениет саласы бойынша 2024 жылдың II тоқсанында атқарылған жұмыстар

Мәдениет

Аудан мәдениет мекемелерінде 2024 жылдың І жартыжылдығында атқарылған жұмыстардың есебі

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 6 ай қорытындысында 437394 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 6 айы
1	Кітап қоры	437394
2	Қазақ тіліндегісі	260213
3	Жаңа әдебиеттер	614
4	Қазақ тіліндегісі	561
5	Оқырман саны	11744
6	Келушілер саны	115140
7	Кітап берілімі	176422
8	Мәдени-көпшілік шаралар	497
9	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
10	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	14
11	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	427427
12	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	217624

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2024 жылдың 6 айында 696 мәдени шара ұйымдастырылып, 74679 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2024 ж 6 айы
1	Мәдени шара саны	696
2	Оның ішінде ауылдық жерде	551
3	Көрермендер саны	74679
4	Оның ішінде ауылдық жерде	52339
5	Үйірме саны	102
6	Қатысушы саны	1689
7	Халықтық ұжым саны	14
8	Қатысушы саны	221
9	Байқауға қатысу көрсеткіші 6 айда 65 байқауға қатысқан, олар: 24 аудандық байқау 21 облыстық байқау 17 республикалық байқау 3 халықаралық байқау	65 байқау Жүлде саны: 175 Бас-6, І-17, ІІ-10, ІІІ-21 Бас-1, І-5, ІІ-4, ІІІ-9 Бас-4, І-10, ІІ-4, ІІІ-6 Бас-1, ІІ-1

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2024 жылдың 6 айының қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

№	Көрсеткіштер атауы	Саны
	Тарихи – мәдени ескерткіштер саны	58
	Республикалық маңызы бар ескерткіштер	4
	Жергілікті маңызы бар ескерткіштер	13
	Алдын-ала тізімге алынған объектілер	42
	Археологиялық ескерткіштер	15
	Қала құрылыс және сәулет ескерткіштері	43

Мәдениет саласы бойынша 2024 жылдың I тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданы халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб)
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар)

Мәдениет үйлері мен клубтар бойынша есепті кезеңде 274 шара ұйымдастырылды.

Салада 121 үйірме жұмыс жасайды, оған 1688 өнерпаз қатысады. Аудан өнерпаздары 25 байқауға қатысып, 35 жүлделі орындарды жеңіп алды.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапханада 436976 кітап қоры бар. Оқырмандарға 83978 кітап берілді. 240 шара ұйымдастырылды.

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 2024 жылға 14750,0,4 мың теңге болып бекітіліп, 3 айға жоспар 3438,0 мың теңге болса оның орындалуы 3296,0 мың теңгег орындалды.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарына мәдени-көпшілік шаралар ұйымдастыруға жергілікті бюджеттен 2024 жылы 29513,0 қаржы бөлінді.

Аудан бойынша 58 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 40 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. (облыстық комиссия отырысының 14.03.2019 жылғы №1 хаттамасымен 11 ескерткіш тарихи –мәдени мұра объектілерінің алдын-ала тізіміне енгізілді) 58 ескерткіштің 15-і археологиялық, 43-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.

Аудан әкімідігінің 2020 жылғы 26 наурыздағы «Қазақстан Республикасында тіл саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Сырдария ауданының іс-шаралар жоспарын бекіту» туралы №91 қаулысына сәйкес іс-шаралар жоспары бектіліп, жоспарды жүзеге асыруға 2020 жылы 500,0 мың теңге қаржы бөлінді.

Мәдениет саласы бойынша 2023 жылдың IV тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданының халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).

Есепті жыл көлемінде аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 875 мәдени шара ұйымдастырылып, 118565 көрермен қамтылған. Мәдени шаралардың 668-і елді мекендерде өткізілген.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтары бойынша 101 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаздар саны 1303.

Клуб кәсіпорындарындағы «халықтық» атағы бар ұжымдар 93 мәдени шара ұйымдастырып, 8000 көрермен қамтыған.

Ұжымдар есепті кезеңде 15 конкурс-байқауларға қатысып, бір Бас жүлде, екі І орын, екі ІІ орын, бір ІІІ орынды иеленді.

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 14750,0 мың теңге болып бекітіліп, 13440,5 мың теңгеге орындалды, ол 92 пайызды құрайды.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында жыл қорытындысында 436098 дана кітап бар. Оның ішінде қазақ тіліндегісі - 258998 дана. Жүйе кітапханаларының оқырман саны – 17706, келушілер саны – 205566-ны құрады. Кітап берілімі – 328802. Жыл басынан аудан кітапханаларына 2268 дана жаңа әдебиеттері келіп түсті, оның 2208 данасы қазақ тіліндегі әдебиеттер.

Сырдария ауданы «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру мақсатында 2023 жылы бөлімге 500,0 мың теңге қаржы бөлініп, 5 мәдени шара ұйымдастырылды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Сырдария ауданы бойынша 59 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 41 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. 59 ескерткіштің 15-і археологиялық, 44-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.

2023 жылдың мамыр-маусым айында Іңкәрдария ауылында орналасқан Мүлкалан кесенесіне реставрация жұмыстары жүргізілді. Айдарлы ауылында орналасқан Қожжан қожа кесенесіне 2023 жылы демеушілік есебінен 150 млн.тг. көлемінде қаржы бөлініп, қайта жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Атап айтқанда, Қызылорда – Айдарлы тас жолынан кесенеге дейін 3,5 км. жолға 50 млн.тг. қаржы көлемінде асфальт төселді. Жол бойындағы бабаға қойылған белгіні қайта жөндеу, шырақшыға арналған үйді күрделі жөндеу, асхана, жаяу жүргіншілер жолы мен әжетхана салуға барлығы 100 млн.тг. көлемінде қаржы жұмсалды.

Қалжан ахун ауылындағы Қалжан ахун мешіт-медресесіне демеушілік есебінен 2 млн.тг. қаржыға ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді. Қышқала қалашығы Қызылорда облысының Қоғалыкөл ауылының маңында 3 шақырым жерде орналасқан. Жалпы аумағы 40-50 шақырымды құрайды. 2018 жылдан бастап тарих ғылымдарының докторы Мадияр Елеуовтың жетекшілігімен «Қызылорда облысы Сырдария ауданындағы Қышқала қалашығына археологиялық зерттеу жұмыстарын жүргізу қызметі» тақырыбы бойынша археологиялық зерттеу жұмыстары тұрақты түрде жүргізіліп келеді.

Мәдениет саласы бойынша 2023 жылдың III тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданының халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).

Сонымен қатар, 14 Халықтық ұжым жұмыс жасауда. (2 театр, «Құрақтың Досжаны» ат. ұлт-аспаптар оркестрі, «Садуақасовтар», «Сарыбаевтар» отбасылық ансамблдері, Ритм ВАА, «Балауса», «Шаттық», «Сыр гүлі» би ансамблдері, «Жадыра», «Жан шуақты», «Ақ дариға» әжелер ансамблдері, «Дала дидары» мәдени-үгіт бригадасы және «Көңіл ашар» ойын-сауық отауы.)

№	Мекеме атауы	Саны	Ауылдық жерде
1	Клубтар	16	13
2	Жылжымалы мәдени демалыс кешені	1	-
3	Кітапханалар	17	13
	Барлығы:	34	26

Аудан мәдениет саласында 260 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 24-і бөлім аппаратында, 41-і аудан кітапханаларында, 195-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).

Сырдария ауданы мәдениет саласының 2020 жылдың 9 айына бекітілген бюджеті мен оның игерілуі:

№	Мекеме атауы	Бөлінген қаржы (мың теңге)		Игерілгені (мың теңге)
№	Мекеме атауы	2020ж жоспар	9 ай жоспар	9 ай нақты	орындалуы %
1	Бөлім аппараты	17519,3	13896,8	13893,8	100
2	Тілдерді дамыту саласы	447,0	181,0	181,0	100
3	Аудандық мәдениет үйі	130008	109637,0	109637,0	100
4	Кітапханалар	102701,1	79986,1	79981,5	100
5	Күрделі шығыстар	4423,9	3179	3178,1	100
о.і	Бөлім	614,0	312,0	312,0	100
	Аудандық мәдениет үйі	3309,9	2817,0	2816,1	100
	Кітапхана	500,0	50,0	50,0	100
6	Трансферттер	42201,4	30534,0	30534,0	100
	Барлығы:	297300,7	2374413,9	237405,4	100

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 14750,0 мың теңге болып бекітілді. 9 айға жоспар 10790,0 мың теңгеге жоспарланып, ол 9159,9 мың теңгеге орындалды, ол 85,2 пайызды құрайды.

№

Мекеме атауы

Жылдық жоспары

9 айға

жоспары

Орындалуы

Пайызы

Мәдениет үйлері мен клубтар

14750,0

10790,0

9195,9

85,2

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 9 ай қорытындысында 434691 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2023ж 9 ай
1	Кітап қоры	434691
2	Қазақ тіліндегісі	257755
3	Жаңа әдебиеттер	861
4	Қазақ тіліндегісі	785
5	Оқырман саны	15876
6	Келушілер саны	171972
7	Кітап берілімі	272382
8	Мәдени-көпшілік шаралар	1004
9	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
10	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	14
11	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	425276
12	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	Барлығы 3650 дана беті 788378
13	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер 2023 жылдың 9 айына	Барлығы 77 дана, беті 20461

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2023 жылдың 9 айында 634 мәдени шара ұйымдастырылып, 83696 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2023 ж 9 айы
1	Мәдени шара саны	634
2	Қатысушы саны	83696
3	Үйірме саны	101
4	Қатысушы саны	1303
5	Халықтық ұжым саны	14
6	Қатысушы саны	235
7	Байқауға қатысу көрсеткіші 9 айда 111 байқауға қатысқан, олар: 45 аудандық байқау 39 облыстық байқау 27 республикалық байқау 8 халықаралық байқау	111 байқау Жүлде саны: 223 Бас-25, І-43, ІІ-57, ІІІ-74 Бас-8, І-8, ІІ-8, ІІІ-14 Бас-20, І-26, ІІ-7 Бас-4, І-9, ІІІ-2
8	Материалдық-техникалық базаны нығайтуға жергілікті бюджеттен бөлінген қаржы. Оның ішінде:	7026,6 м.т.
	Аудандық мәдениет үйі	4572,6 м.т 3897,6 м.т. муз аппаратура бөлшектері, 675,0 м.т бейнебақылау бөлшектері
	Жетікөл ауылдық клубы	190,0 м.т. 5 терезеге жалюзи
	Қалжан ахун ауылдық клубы	364,0 м.т. 1 компьютер жиынтығы
	Айдарлы ауылдық клубы	1920,0 м.т 816,0 м.т. – 12 дана әжелер киімі 360,0 м.т.-4 дана жарық шам 44,0 м.т.-1 дана микрофон 700,0 м.т. - прожектор

Аудан мәдениет мекемелеріне жүргізілген ағымдағы жөндеу жұмыстары

р/с	Мекеме атауы	Жеңімпаз мекеме атауы	Келісім-шарт номері, күні	Қаржының көлемі (мың тг.)	Мекеме басшысы
1	Тереңөзек кенті мәдениет үйі	ИП «Мукашев»	№20 11.04.2023ж	3699,0 м.т.	Е.Әбдіреев
2	Қоғалыкөл ауылдық клубы	«Сардар» ЖШС	№13 15.05.2023ж	3200,0 м.ь.	Д.Ибадуллаева
3
4

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2023 жылдың ІІІ тоқсанының қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

№	Көрсеткіштер атауы	Саны
	Тарихи – мәдени ескерткіштер саны	59
	Республикалық маңызыбар ескерткіштер	4
	Жергілікті маңызы бар ескерткіштер	14
	Алдын-ала тізімге алынған объектілер	41
	Археологиялық ескерткіштер	15
	Қала құрылыс және сәулет ескерткіштері	44

Мәдениет саласы бойынша 2023 жылдың II тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданының халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).

Аудан мәдениет саласында 285 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 7-і бөлім аппаратында, 41-і аудан кітапханаларында, 237-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).

Салада 101 үйірме бар, оған 1303 өнерпаз қатысады.

Аудан өнерпаздары есепті кезеңде 71 (халықаралық, республикалық, облыстық, аудандық) байқауға қатысып, 115 жүлделі орындарды, оның ішінде 30 - Бас жүлде, 41 - І орын және 44 - ІІ және ІІІ орындарды жеңіп алды.

Аудан бойынша «Сұлу-ай» және «Жадыра» шығармашылық өнер орталықтарының қолдауымен ауданда 10 елді мекенде (Айдарлы, Жетікөл, Аманкелді, Бесарық, Қоғалыкөл, Шіркейлі, Н.Ілиясов, Ақжарма, Іңкәрдария, А.Тоқмағамбетов) 4-17 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдерге арналған 41 шығармашылықпен айналысатын үйірмелер ашылып, 770-ге жуық бала түрлі бағыттағы үйірмелермен қамтылып отыр. (эстрадалық вокал, шешендік өнер, прима, бисермен жұмыс, көркем оқу, ұлттық би, сурет салу, домбыра, пернелі аспаптар, оркестр, ансамбль)

2023 жылдың қорытындысы бойынша ақылы қызметтің жоспары 14750,0 мың теңге болса, 5 айда орындалғаны 6965,9 мың теңге орындалды. Мәдениет үйлері мен клубтар бойынша 5 айда 1216 мәдени-көпшілік шаралар ұйымдастырылып, 108978 көрерменмен қамтылды.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде 17 кітапхана жұмыс жасайды. (1 аудандық кітапхана, 1 балалар кітапханасы және 15 ауылдық кітапханалар). Жүйеге қарасты кітапханалардың сандық көрсеткіштеріне келетін болсақ; оқырмандар саны 1876, ағымдағы жылдың есепті кезеңіне кітап берілімі – 29780, келушілер саны – 19284.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапханада 434567 кітап қоры бар, барлығы да электронды катологқа енгізілген. Есепті кезеңге кітапханаға 737 дана кітап (мемлекеттік тапсырыспен-307 дана, аудандық бюджеттен-191 дана, сыйға тартылған-239 дана кітап) алынды.

«Рабис» бағдарламасы бойынша есепті мерзімге электронды каталогқа 425196 дана кітап түсірілді, аталымы – 211357, бұл кітап қорының 98,9 пайызын құрап отыр.

Кітапхана бойынша 3642 дана кітап, 786339 бет сандық форматқа, оның ішінде ағымдағы жылы 69 дана кітап, 18422 бет және «Тіршілік тынысы» газеті бойынша 354 дана газет сандық форматқа енгізілді.

Аудан бойынша 59 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 41 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. (облыстық комиссия отырысының 14.03.2019 жылғы №1 хаттамасымен 11 ескерткіш тарихи –мәдени мұра объектілерінің алдын-ала тізіміне енгізілді) 58 ескерткіштің 15-і археологиялық, 44-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді. 2023 жылдың мамыр-маусым айында Іңкәрдария ауылында орналасқан Мүлкалан кесенесіне реставрация жұмыстары жүргізілді.

Мәдениет саласы бойынша 2023 жылдың I тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданы халқына 35 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб)
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар)
1 аудандық тарихи - өлкетану музейі.

Аудан мәдениет саласында 302 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 7-і бөлім аппаратында, 14-і аудандық тарихи – өлкетану музейінде, 41-і аудан кітапханаларында, 239-ы аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

2023 жылдың 20 қаңтарында Сырдария аудандық мәдениет үйінде Кинорежиссер, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Сұлтан Қожықовтың 100 жылдығына арналған «Қазақ киносының Сұлтаны» атты тарихи танымдық шарасы өткізілді. Шара Сұлтан Қожықовтың өмірі жайында видеороликпен басталып, «Балауса» халықтық би ансамблі «Шаттық» қазақ биін биледі. «Қыз Жібек» фильмінен «Гәкку» әнін Мөлдір Жүнісбаева орындап көрермен қошеметіне бөленді. Қазақ кинофильмдерінен «Саржайлау» әні Динара Жәкешованың орындауында, «Кете алмайсың сен менен» әні Ақбота Талғатова, халық әні «Бір бала» Гүлжанат Сырғабаева орындады. Дархан Разақов пен Динара Жәкешова «Өнер жолы» әнін шырқап көрермен көзайымы болды. Кеш Ерхан Тимурұлының орындауында «Елім менің» әнімен қортындыланды. 2023 жылдың 31 қаңтарында Сырдария аудандық мәдениет үйінде ұлттық киноны дәріптеу және жастар арасында қызығушылық тудыру және мамандыққа баулу мақсатында мәдениет үйі жанындағы «Дала дидары» халықтық мәдени-үгіт бригадасы «Кино әлемі» айдары аясында №35 Иса Тоқтыбаев атындағы мектептің 9 10 сынып оқушыларына кинорежиссер Ақан Сатаевтың «Анаға апарар жол» көркемфильмі көрсетілді.

2023 жылдың 16 ақпанында Сырдария аудандық мәдениет үйі және Аудандық кітапхананың ұйымдастыруымен Кеңес әскерлерінің Ауған жерінен шығарылғанына 34 жыл толуына орай «Ауғанның ақиқаты» атты ауған соғысына қатысқан ардагерлермен кездесу кеші өткізілді. Ұлы Отан соғысындағы ата-бабаларының көрсеткен өжеттігін, ерлігін қайталай білген Қазақстан жауынгерлері Ауғанстанда да өз азаматтық борыштарын абыроймен атқарды. Ауған соғысы кезіндегі олардың ерлігі, қажыр-қайраты, олардың бір-біріне деген достық және бауырмалдық көмегі, от пен оқтың ортасындағы жан кешті тағдыры бүгінгі жастарымызға үлгі-өнеге. Өмірінің өлшеулі бір бөлігі, жауқазын жастық шағының сүбелі үлесін оқ пен от астында өткізіп, тағдырдың жазуымен елге аман-есен оралып, туған жерімен қауышқан майдангер ағаларымызбен шараға қатысушы жастармен бірге еркін түрде сұхбат алып, сұрақ-жауап ретінде әңгімелесті. Әрі қарай ардагерлерімізге мәдениет үйі өнерпаздарының концерттік бағдарламасы ұсынылды. Садуақасова Ғалымжан Құрманғазының «Адай» ,»Балбырауын» күйлерін нақышына келтіре орындады. Шара Динара Жакешова «Заманай» әнін орындап көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. Шара Динара Жакешованың орындауында «Шіркін ай» әнімен қортындыланды.

2023 жылдың 13 ақпанында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен жазушы, журналист, Қазақстан Республикасының мәдениет қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері Дайрабай Тынышбек Майлыбайұлының туғанына 80 жыл толуына орай «Шежіреден сыр шерткен қаламгер» атты бейнетүсірілім әлеуметтік желіге жарияланды.

https://www.facebook.com/100015191881897/posts/pfbid02nNJPYpBdbpDSUk8shsiM5Ywinz

Jps511UBz7qMoetjG1ueMdhyv74eqFi2nySAoel/?d=w&mibextid=j8LeHn

2023 жылдың 31 қаңтарында Сырдария аудандық мәдениет үйінде ұлттық киноны дәріптеу және жастар арасында қызығушылық тудыру және мамандыққа баулу мақсатында мәдениет үйі жанындағы «Дала дидары» халықтық мәдени-үгіт бригадасы «Кино әлемі» айдары аясында №35 Иса Тоқтыбаев атындағы мектептің 9 10 сынып оқушыларына кинорежиссер Ақан Сатаевтың «Анаға апарар жол» көркемфильмі көрсетілді.

https://www.facebook.com/100015191881897/posts/pfbid02nNJPYpBdbpDSUk8shsiM5Y

winzJps511UBz7qMoetjG1ueMdhyv74eqFi2nySAoel/?d=w&mibextid=j8LeHn

2023 жылдың 2 наурызында 1 - наурыз Алғыс айту күніне орай Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен, Аудандық қоғамдық даму бөлімінің мәжіліс залында «Мың Алғыс» атты өзге ұлт өкілдерінің қатысуымен мерекелік шара өткізілді. Мерекелік шарамен аудан әкімінің орынбасары Димаш Байдушев құттықтау сөз сөйледі. Әрі қарай мерекелік шара аудан өнерпаздарының концерттік бағдарламасына ұласты. Динара Жакешова «Алғыс» әнін, Дархан Разақов «Рахмет» әнін орындаса, өзге ұлт өкілдері мүшелері «Казахстан Родина моя» әнін шырқады. Мерекелік шара Динара Жакешова мен Ақбота Талғатованың орындауында «Рахмет саған ана» әнімен қортындыланды.

Үстіміздегі жылдың 7 наурызында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен 8-наурыз Халықаралық әйелдер мерекесіне орай «Әлемнің сыйы әйелге» атты мерекелік шара өткізілді. Мерекелік шара арнайы режиссерлық әдеби монтажбен басталып, «Балауса» халықтық би ансамблі қазақ биін биледі. Әрі қарай мерекелік шарамен аудан әкімінің орындасары ауданның әйел-аналарын көктемнің шұғылалы мерекесімен құттықтап, бірқатар сала қызметкерлері мен алтын алқа, күміс алқа иегерлерін марапаттап, одан әрі Аудандық мәдениет үйінің өнерпаздары көктемнің шуақты мерекесіне арналған концерттік бағдарламасын ұсынды. Е.Хасанғалиевтің «Анаға сәлем» әнін жігіттерден құралған әншілер блогы орындап, барша нәзік жандыларға гүл шоқтары таратылды. С.Сыздықовтың «Таң аруы» әнін әнші Руслан Садықов орындап көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. Мөлдір Жүнісбаева «Әйелдің бәрі әдемі» әнін нақышына келтіре орындады. Одан әрі жігіттерден құралған үштік трио «Анашым» әнін орындаса, үш қыздан құралған бүлдіршін қыздар «Қош келдің, көктем» әнін шырқап, «Балауса» халықтық би ансамблінің кіші топ бүлдіршіндері бимен көркемдеді. Нұрбол Тұранов пен Аяна Тұранова Қ.Молжановтың «Ана» әнін, Азиз Садықов пен Динара Жакешова Т.Атшыбаевтың «Шалқымалы» әнін, Ү.Ерниязовтың «Бозторғай ана» әнін Дастан Палмахов орындаса, Б.Байқадамовтың «Су тасушы қыз» әнін Абылайхан Байділдаев орындап көрерменнің қошеметіне бөленді. Г.Нұрасылованың «Анамның жаққан ошағы» әнін Дархан Разақов пен Ақбота Талғатова орындады. Ү.Ерниязовтың «Сүйемін» әнін Динара Жакешова орындап, Анель Сансызбаева бимен көркемдеді. Мерекелік шара домбырашылар блогы мен әншілер блогының Ана туралы әндерден құралған поппуриімен қортындыланды.

2023 жылдың 7 наурызында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен 8- наурыз Халықаралық әйелдер күніне арналған «Ана өмір айнасы» атты аудандық емхана қызметкерлеріне арналған мерекелік шара өткізілді. Мерекелік шара аудандық емхана басшысы нәзік жандыларды, сала ардагерлерін мерекемен құттықтап марапаттады. Әрі қарай аудандық мәдениет үйінің өнерпаздары мерекелік концерттік бағдарламасына ұласты. Дархан Разақов пен Ақбота Талғатова «Анамның жаққан ошағы» әнін, Ерхан Қалуадинов «Ашуыма тиме», Динара Жакешова «Гүлмін», Ақбота Талғатова мен Динара Жакешова «Рахмет саған ана» әнін орындады.

2023 жылдың 11 наурызында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен «Таңшолпан» жасөспірімдердің облыстық эстрадалық телевизиялық байқауының аудандық іріктеу кезеңі өткізілді. Байқаудың мақсаты жастардың шығармашылық мүмкіндіктерін ашу,облыс аумағында танылмай жүргенжас таланттарды іздеп тауып, эстрада жанрындағы поп,рок,джаз,блюз, хип-хоп, т.б түрлі бағыттарда ән немесе би орындауға машықтануына ықпал ету, жергілікті телеарналарда олардың өнерін насихаттау. Байқауға кент және елді мекендерден 15 ән жанры және 5 би жанры бойынша өнерпазда қатысты. Байқауға Қазанғап атындағы музыкалық жоғарғы колледжінің вокалдық өнер бөлімінің меңгерушісі Феруза Арғынбаева, Қызылорда қаласының «Олимп» балалар студиясының би бөлімінің жетекшісі Пак Людмила қазылық жасады. Байқау қорытындысы бойынша Н.Ілиясов ауылынан Маратқызы Нұрай, А.Тоқмағанбетов ауылынан Қайратқызы Айсара, Тереңөзек кенті өнер мектебінен Нұрмұхаммед Айым және Қоғалыкөл ауылынан «Colden girls» және «Балауса» халықтық би ансамблі ақтық кезеңге жолдама алды.

2023 жылдың 21 наурызында Сырдария ауданы әкімдігінің қолдауымен және Сырдария аудандық мәдениет және спорт бөлімі, Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен ұлыстың ұлы күні - Наурыз мерекесіне арналған "ҚОШ КЕЛДІҢ, ӘЗ НАУРЫЗ" атты Республикалық ақындар айтысы өтті. Аламан айтысты ақын, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Аманжол Әлтаев жүргізді. Жыр додасына кестелі сөз, зерделі оймен айтыс көркін қыздырған, елімізге белгілі айтыскерлеріміз Еркебұлан Қайназаров, Хазрет Бердіхан, Айбек Қалиев, Жансая Мусина, Нұрлан Есенқұлов, Нұрбол Жауынбаев, Мұхтар Ниязов, Бексұлтан Орынбасар, Мөлдір Айтбай, Мұхамеджан Мансұров қатыстып. Барша жиналған аудан тұрғындары мен қонақтарға көтеріңкі көңіл күй сыйлады.

Ақындар айтысына ақын, "Құрмет" орденінің иегері, Сырдария ауданының құрметті азаматы Байдәулетов Мамыр Байментайұлы, ақын, Түркістан қаласы Отырар ауданының құрметті азаматы, айтыстың абсолютті жеңімпазы Шойбеков Бекарыс Ақсақалұлы, ақын, Қадыр Мырзалиев атындағы өнер орталығының директоры, Қазақстан жазушылар одағы Батыс Қазақстан облысы бойынша филиалының төрағасы Халиолла Бауыржан Ергенұлы қазылық етті.

Қазылардың шешімімен аламан айтыстың бас жүлдесі - 1 млн теңгені Сырдариялық жас ақын Мұхамеджан Мансұров иеленсе

1 орын Жансая Мусина (Батыс Қазақстан облысы) 800 мың теңге

2 орын Мұхтар Ниязов (Қызылорда қаласы) 600 мың теңге

3 орын Нұрлан Есенқұлов (Шымкент қаласы) 400 мың теңге

3 орын Айбек Қалиев (Арқалық қаласы) 400 мың теңге жеңіп алды.

Сондай-ақ, Еркебұлан Қайназаров (Астана қаласы), Хазірет Бердіхан (Алматы қаласы), Нұрбол Жауынбаев (Ақтөбе облысы), Бексұлтан Орынбасаров (Арал ауданы), Мөлдір Айтбайға (Қызылорда қаласы) ынталандыру сыйлығы табысталды.

2023 жылдың 21 наурызында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен орталық алаңда 22 наурыз Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесіне арналған «Қош келдің әз-Наурыз» атты театрландырылған қойылым концерт өткізілді. Мерекелік шара тақырыптық прологпен басталып, «Құрақтың Досжаны» атындағы ұлт аспаптар оркестрі және «Балауса» халықтық би ансамблі «Біржан Сара» операсынан үзінді орындады. Аудан әкімі Мұрат Нәлхожаұлы аудан тұрғындарын Ұлыстың ұлы күнімен құттықтады. Одан әрі аудан өнерпаздарының мерекелік концерттік бағдарламасына ұласты. Концерттік бағдарламада Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, жерлесіміз Жеңіс Ысқақова мерекелік ән шашуын арнап аудан тұрғындарының ыстық ықыласына бөленді. «Құрақтың Досжаны» атындағы ұлт аспаптар оркестрі Халық әні «Той базар» әнін, «Күй» орындады Оркестрдің көркемдік жетекшісі, әрі дирижері: «Қазақстан Республикасы мәдениет саласының» үздігі төсбелгісінің иегері Сансызбай Сәдуақасов, Динара Жакешова, Ақбота Талғатова, Мөлдір Жүнісбаева «Қош келдің Наурызым» әнін орындаса, Руслан Садықов «Тойға шашу», «Жылқышы» әнін орындады. А.Тасболат, А.Асқарқызы, А.Азатқызы «Беу құрбым-ай» әнін орындаса, Қ.Сейтжан, Ж.Шапағат, С.Әділнысан. Н.Болатбекқызы «Ата дәстүр» әнін, М.Жандос, Н.Болатбекқызы «Ел тілегі» әнін, С.Раушанбеков «Алаш ұраны» әнін, Қ.Сәтбаев «Ақ жайнақ» әнін «Балауса» халықтық би ансамблінің кіші топ қыздары «Қазақ» биін нақышына келтіре орындады. Әрі қарай орталық алаңда құрылған киіз үйлер жанында салт дәстүрлерден көрініс көрсетілді. Шатыр жанында спорттық ойындар ұйымдастырылып, орталық алаңға қазан құрылып, наурыз мерекесінің басты тағамы «Наурыз көже» жасалынды. Сахнаның оң жағында алтыбақан орналасып «Ауыл жастары» қыз бен жігіт айтысын орындады.

Мәдениет саласы бойынша 2022 жылдың IV тоқсанында атқарылған жұмыстар

Мәдениет

Сырдария ауданы халқына 35 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб)
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар)
1 аудандық тарихи - өлкетану музейі.

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10250,8 мың теңге болып бекітілді. ІҮ тоқсанға жоспар 10250,8 мың теңгеге жоспарланып, ол 8647,3 мың теңгеге орындалды, ол 84,3 пайызды құрайды.
Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында ІҮ тоқсан қортындысында 433830 дана кітап бар. Қазақ тіліндегісі 255239. Оқырман саны 18445. Келушілер саны 222180. Кітап берілімі 173946. Кітапханалар бойынша 563 мәдени-көпшілік шаралар өткізілген. 15 жаңа үлгідегі модельді кітапханалар, 2 онлайн орталықтары, 14 коворкинг орталықтары және 17 «Парасат жолы» орталықтары халыққа қызмет көрсетуде. Сандық форматта бүгінгі таңда 3573 дана кітаптар енгізілді. Электронды каталогке 426101 дана кітап енгізілген.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10967 экспонат болса, оның 333-і ү.ж ІҮ тоқсанында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6600 данасы негізгі қорға, 4367 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған. Есептің жылдың ІҮ тоқсанында 20 экспозициялық көрме, 410 экскурсия ұйымдастырылып, 63 лекция оқылды. Келушілер саны 6977.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2022 жылдың ІҮ тоқсанда 726 мәдени шара ұйымдастырылды. Оған 94927 көрермен тартылды, Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1299. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны 235.

Аудан өнерпаздары 163 (халықаралық, республикалық, облыстық, аудандық) байқауға қатысып, 78 жүлделі орындарды, оның ішінде 51 - Бас жүлде, 84 - І орын және 148 - ІІ және ІІІ орындарды жеңіп алды.

Сонымен қатар, аудан бойынша «Сұлу-ай» және «Жадыра» шығармашылық өнер орталықтарының қолдауымен ауданда 10 елді мекенде (Айдарлы, Жетікөл, Аманкелді, Бесарық, Қоғалыкөл, Шіркейлі, Н.Ілиясов, Ақжарма, Іңкәрдария, А.Тоқмағамбетов) 4-17 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдерге арналған 41 шығармашылықпен айналысатын үйірмелер ашылып, 770-ге жуық бала түрлі бағыттағы үйірмелермен қамтылып отыр. Қазақстан Республикасында тіл саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында аудан бойынша тілдерді дамытуға байланысты іс-шаралар жоспарын жүзеге асыруға 2022 жылы 500,0 мың теңге қаржы бөлініп, ІҮ тоқсанда 7 шара ұйымдастырылды. «Қазтест» жүйесі бойынша қазақ тілін В1, С1 деңгейлері бойынша меңгерген қызметкерлердің үлесін арттыру мақсатында Қызылорда облыстық ішкі саясат басқармасының «Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Сырдария ауданына мемлекеттік, ағылшын, орыс тілдерін оқытатын 3 маман штатын бөлінді. 2022 жылдың ІҮ тоқсан қорытындысы бойынша барлығы 216 тыңдаушы курстан өтті. Оның ішінде мемлекеттік тілде-84, орыс тілінде – 67, ағылшын тілінде-65. Сырдария ауданы бойынша «Үш тілде білім беруді ілгерілету жөніндегі іс-шаралар жоспары» бекітіліп, оқиғалар қатары қалыптастырылды. Аталмыш іс-шаралар жоспары жергілікті БАҚ-да және Интернет-ресурстарда ақпараттық сүйемелдеумен қамтамасыз етілді. Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2022 жылдың ІҮ тоқсан қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды. «Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда құжаттама жасаудың және құжаттаманы басқарудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 22 желтоқсандағы № 144 бұйрығына сәйкес хаттар жазылып, орындалып отыр. Мемлекеттік тіл саясатын насихаттау мақсатында Тереңөзек кентінде «Тіл – халық қазынасы, ұлт шежіресі» тақырыбында билборд орналастырылды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Сырдария ауданы бойынша 58 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 40 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. 58 ескерткіштің 15-і археологиялық ескерткіш, 43-і қала құрылысы және сәулет болып бөлінеді. Мәдени шаралар: Роза Бағланованың 100 жылдығына орай «Сол бір кеш...» атты мәдени шараның мәліметі Үстіміздегі жылдың 31 қаңтарында Аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен Халық қаһарманы, СССР халық әртісі, қазақ опера және эстрада әншісі Роза Бағланованың 100 жылдығына орай, Әншінің орындауындағы әндерден «Сол бір кеш...» атты ән кеші өткізілді. Концерттік бағдарламада Динара Жәкешова халық әні «Ақмаңдайлым» әнін орындаса, Е.Хасанғалиевтің «Айналайын» әнін Қалуадинов Ерхан мен Ақбота Талғатова нақышына келтіріп орындады. Т.Мұхамеджановтың «Іңкәрім ай» әнін Гүлжанат Сырғабаева орындады. Сәдуақасовтар отбасылық ансамблінің орындауында М.Төлебаевтың «Кестелі орамал» әні шырқалды. Шара «Сырдария» квартетінің орындауында Ш.Қалдаяқовтың «Бәрінен де сен сұлу» әнімен қорытындыланды. Концерттік бағдарлама онлайн форматта өткізілді.

Кеңес әскерлерінің Ауған жерінен шығарылғанына 33 жыл толуына орай «Ауғанның отты жылдары» атты мәдени шараның мәліметі

16 ақпанда Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен Кеңес әскерлерінің Ауған жерінен шығарылғанына 33 жыл толуына орай «Ауғанның отты жылдары» атты ауған соғысына қатысқан ардагерлермен кездесу кеші өткізілді. Шарада майдангер ағаларымызбен шараға қатысушы жастармен бірге еркін түрде сұхбат алып, сұрақ-жауап ретінде әңгімелсті.

«Мәңгілік елдің өрендері» атты онлайн концерттік бағдарламаның мәліметі

Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың 2022 жыл «Балалар жылы» деп жариялануына орай Сырдария аудандық мәдениет үйі жанындағы өнерпаздардың қатысуымен концерттік бағдарламасы өтті.

Жұлдыз LIKE» облыстық телевизиялық жобасының мәліметі

Сырдария ауданы әкімдігінің қолдауымен, аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің ұйымдастыруымен «Жұлдыз LIKE» облыстық телевизиялық жобасы Сырдария ауданында екінші мәрте ұйымдастырылды. Байқауға Жаңақорған, Арал, Шиелі, Қармақшы, Жалағаш және Сырдария ауданынан 6 жұп бақ сынасты. Жұптың екеуі де кәсіби әнші. Талапкерлер І кезеңде қазақ киноларынан қойылымдық 1 ән орындаса, ІІ кезең бойынша еркін тақырыпта қойылымдық 1 ән орындады. Жобаға ҚР еңбек сіңірген қайраткері, композитор, “Құрмет” орденінің иегері, Сырдария ауданының және Қызылорда қаласының «Құрметті азаматы», қазылар алқасының төрағасы Рамазан Тайманов, жерлесіміз, «Әзіл әлемі» театрының актері,белгілі әзілқой қазылар алқасының мүшесі Қанат Әлжапбаров, ақын, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, Қызылорда телеарнасының шеф редакторы, қазылар алқасының мүшесі Толқын Қабылша, Н. Бекежанов атындағы Қызылорда облыстық қазақ академиялық музыкалық драма театрының актері, Темірбек Жүргенов өнер академиясының түлегі, қазылар алқасының мүшесі Асқар Ерболатұлы және Сырдария аудандық мәслихатының депутаты, «Тіршілік тынысы» газетінің бас редакторы, «Жас Отан» Жастар Қанатының Сырдария аудандық бөлімшесінің басшысы, қазылар алқасының мүшесі Ақтөре Ибрагимұлы қазылық етті. Қазылар алқасының шешімімен Сырдария ауданынан қатысқан Абылай Байділдаев пен Динара Жакешова Бас жүлдені иеленді.

«Ана-ақ жүрек әлем» атты онлайн концерттік бағдарламаның мәліметі

2022 жылдың 5 наурызында Сырдария аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен 8 наурыз Халықаралық әйелдер күні мерекесіне орай «Ана-ақ жүрек әлем» атты мерекелік шара өткізілді. Мерекелік іс –шарада аудан әкімі Ергешбаев Мұрат Нәлхожаұлы ауданның әйел-аналарын көктемнің шұғылалы мерекесімен құттықтады.

22 наурыз Ұлыстың ұлы күні мерекесінің мәліметі

Наурыз мерекесіне орталық алаңда мерекелік көпшілік шара өткізілді. Мерекелік шарада аудан әкімі Мұрат Нәлхожаұлы аудан тұрғындарын Ұлыстың ұлы күнімен құттықтады. Одан әрі аудан өнерпаздарының мерекелік концерттік бағдарламасына ұласты. Әрі қарай орталық алаңда құрылған киіз үйлер жанында салт дәстүрлерден көрініс көрсетілді. Шатыр жанында спорттық ойындар ұйымдастырылып, орталық алаңға қазан құрылып, наурыз мерекесінің басты тағамы «Наурыз көже» жасалынды.

«Жайық пен Сырдың жайсаңы» атты кездесу кеші

2022 жылдың 21 сәуірі күні ҚР Мәдениет саласының, ҚР Білім беру ісінің үздігі, «Сырдария ауданының Құрметті азаматы», ең бастысы сүйікті Жар, ақылшы Әке, қамқор Ата, Сыр еліне қадірлі тұлға Жантемір Айсин Айсаұлының 70жылдық мерейтойына арналған «Жайық пен Сырдың жайсаңы» атты кездесу кеші өткізілді.

Қашанда ардақты, айтар сөзі салмақты ағамыз Жантемір Айсин Айсаұлының 70жылдық мерейтойын Сырдария ауданының әкімі Ергешбаев Мұрат Нәлқожаұлы құттықтау сөз сөйлеп, ашып берді.

Жантемір ағамыздың балалық шағы өткен туған жері Орал қаласынан келген туған - туыс, бауырлары атынан тарихшы ұстаз, «Ыбырай Алтынсарин атындағы белгінің иегері Қайсағалиева Рысты Жүнісқызы жылы лебізін білдіріп, мерейтой иелеріне сый – сияпат, құрмет қошемет көрсетілді. Аудан өнерпаздарының дайындаған мерекелік концерттік бағдарламасы көрермендерге көтеріңкі көніл күй сыйлады

Рамазан Таймановтың әндерін орындаушылардың І республикалық «Қазақ қызы» конкурсы

Сырдария ауданы әкімінің қолдауымен және Сырдария аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің ұйымдастыруымен композитор Рамазан Таймановтың әндерін келер ұрпаққа дәріптеу, оның әндері арқылы елдің рухын биіктетіп, қазақ эстрадасындағы жас таланттардың орындаушылық шеберліктерін арттыру мақсатында «Қазақ қызы» атты І республикалық әншілер конкурсы өткізілді. Конкурсқа Республикамыздың барлық өңірлерінен және Қызылорда облысынан алдын - ала іріктеу турынан өткен үміткерлер Нұр Сұлтан, Павлодар, Ақтөбе, Орал, Қарағанды, Түркістан, Алматы, Тараз және облысқа қарасты аудандармен Қызылорда қаласынан 16 талапкер қатыстырылды. Конкурс екі кезең бойынша өткізілді. Бірінші кезеңде талапкер әншілер Р.Таймановтың бір әнін орындаса, екінші кезеңде еркін тақырыпта бір әннен орындады. Өнер жолында шыңдалып келе жатқан жас дарындарға республикаға белгілі өнер иелері ҚР еңбек сіңірген әртісі, «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері Күлән Қалымбетова, Облыстық Қызылорда телеарнасының ардагері, музыка редакторы Гүләйім Жанұзақова, Халық шығармашылығын дамыту және мәдени продюсерлік орталығының Музыкалық және балалар бөлімінің меңгерушісі, «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің иегері Бағдагүл Есмұрзаева, композитор, «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің иегері Сәбит Ұлықпанұлы, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, композитор, «Құрмет» орденінің, «Шапағат» медалінің иегері Рамазан Тайманов өнерлерін бағалап қазылық етті. Рамазан Таймановтың әндерін орындаушылардың І республикалық «Қазақ қызы» конкурсын аудан әкімі Ергешбаев Мұрат Нәлхожаұлы ашып берді. Екі кезең бойынша бақ сынасқан конкурстың марапаттау рәсімі кешкілік орталық алаңда өтті. оған обыстық мәдениет және спорт басқармасының басшысы Руслан Рүстемов пен аудан әкімі Мұрат Нәлхожаұлы арнайы қатысты. Мұнан кейін құрметті меймандар жеңімпаздарды марапаттады. Ек кезеңде де орындаушылық шеберлігін көрсетіп, әуелете ән шырқаған Азамат Бекбергенов Бас жүлде /Алматы облысы/ иеленді. Жүлделі І орынды Ақбота Құснадин /Нұр Сұлтан/ қаласы мен «Адажио» тобы /Қызылорда қаласы/ жеңіп алды. Жүлделі ІІ орынды Ұзақбаев Ербота /Қарағанды облысы/ иеленсе, сондай-ақ ІІІ орын Қайырбергенова Жазира /Қызылорда қаласы/, Қабдолла Мадина /Павлодар қаласы/, Ерман Дәуренге /Орал қаласы/ бұйырды. «Қазақ қызы» номинациясымен Динара Жәкешова /Сырдария ауданы/ марапатталды. Қатысушылардың барлығы диплом және алғыс хаттармен сыйлықтармен марапатталды. Бір күнге созылған республикалық байқау жас әншілердің қатысуымен өткен гала-концертпен қорытындыланды.

«Домбыра – асыл мұра» атты фестиваль-шеру

2018 жылдан бастап ҚР Президенті Жарлығымен шілде айының алғашқы жексенбісі «Ұлттық домбыра күні» болып белгіленді Осыған байланысты «Рухани жаңғыру» ұлттық жобасы аясында 2022 жылдың 1 шілдесі күні Тереңөзек кентінде орталық стадионда Ұлттық домбыра күніне арналған «Домбыра – асыл мұра» атты фестиваль-шеруі өтті. Фестивальде Сырдария ауданының кент және ауылдық мәдениет үйлерімен клуб кәсіпорындарынан барлығы 150-ге жуық өнерпаз қатысып, ауданның ұлт-аспаптар оркестрі, күйшілері, дәстүрлі әншілері, жыршы-жыраулары, өтірік өлең айтыскерлері, т.б өнерпаздар өнер көрсетті.

Аудандық мәдениет үйі жанынан құрылған «Ритм» халықтық вокалды аспапты ансамблінің құрылғанына 50 жыл толуына орай «Сыр әуендері» атты облыстық вокалды аспапты ансамблдердің байқауы өтті.

Сыр сүлейі, ақын Тұрмағанбет Ізтілеуұлының шығармашылығына арналған «Назым сөздің шебері» атты облыстық термешілер байқауы, ұстаз, ағартушы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығына арналған «Ғасыр саңлағы» атты аудандық мүшәйра, жастар арасында «Жайдарман» сайыстары, би кештері, басқа да түрлі форматтағы мәдени шаралар ұйымдастырылып келеді.

Есепті мерзімге сала мамандарының бір-бірімен тәжірибе алмасу мақсатында Айдарлы және Тереңөзек кенті мәдениет үйінде 2 рет «Үйірме – өнерге бастар жол» атты аудандық семинар ұйымдастырылды.

Мәдениет саласы бойынша 2022 жылдың IІІ тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданының халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:
- 16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
- 1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
- 17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).
Сонымен қатар, 14 Халықтық ұжым жұмыс жасауда. (2 театр, «Құрақтың Досжаны» ат. ұлт-аспаптар оркестрі, «Садуақасовтар», «Сарыбаевтар» отбасылық ансамблдері, Ритм ВАА, «Балауса», «Шаттық», «Сыр гүлі» би ансамблдері, «Жадыра», «Жан шуақты», «Ақ дариға» әжелер ансамблдері, «Дала дидары» мәдени-үгіт бригадасы және «Көңіл ашар» ойын-сауық отауы.)
Аудан мәдениет саласында 285 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 7-і бөлім аппаратында, 41-і аудан кітапханаларында, 237-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).
Салада 94 үйірме бар, оған 1299 өнерпаз қатысады. Аудан өнерпаздары 115 (халықаралық, республикалық, облыстық, аудандық) байқауға қатысып, 190 жүлделі орындарды, оның ішінде 35 - Бас жүлде, 48 - І орын және 107 - ІІ және ІІІ орындарды жеңіп алды.
Биылғы жылы үйірмелердің жұмысын жандандыру және толықтыру мақсатында аудандық мәдениет үйі жанынан сурет салу, гитара үйрету үйірмелерін және балалар фольклорлық ансамблін құру жоспарлануда.
Сонымен қатар, аудан бойынша «Сұлу-ай» және «Жадыра» шығармашылық өнер орталықтарының қолдауымен ауданда 10 елді мекенде (Айдарлы, Жетікөл, Аманкелді, Бесарық, Қоғалыкөл, Шіркейлі, Н.Ілиясов, Ақжарма, Іңкәрдария, А.Тоқмағамбетов) 4-17 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдерге арналған 41 шығармашылықпен айналысатын үйірмелер ашылып, 770-ге жуық бала түрлі бағыттағы үйірмелермен қамтылып отыр. (эстрадалық вокал, шешендік өнер, прима, бисермен жұмыс, көркем оқу, ұлттық би, сурет салу, домбыра, пернелі аспаптар, оркестр, ансамбль)
Демеушілер және ата-аналардың қолдауымен 814,6 мың теңге қаржыға бишілерге және көркемөнерпаздарға 63 дана ұлттық және би жанрына қарай түрлі нақышта киімдер тігіліп берілді. (43 дана балаларға, 20 дана ересектерге)
Аудандық бюджеттен мәдениет саласы мекемелерінің материалдық-техникалық базасын нығайтуға 2022 жылдың қаңтар айында 9383,6 млн.тг. қаржы бөлініп, қажетті заттар алынды. Атап айтқанда, аудандық мәдениет үйіне 2678,6 мың тг. қаржыға музыкалық дыбыс жазу студиясы (компьютер, манитор, колонка, микрофон, дыбыс картасы, құлаққап т.б), 1920,0 мың тг. «Балауса» халықтық би ансамблі бишілеріне 24 дана ұлттық киімдер (көйлек, қамзол, шалбар, тақия, туфли), 1200,0 мың тг. «Ритм» ВАА мүшелері мен әншілерге 8 дана сахналық костюм, 600,0 мың тг. «Шаттық» балалар хор ұжымына 20 дана (костюм, юбка, көйлек, галстук, бант) сахналық костюмдер, 1710,0 мың тг. Халық театрының мүшелеріне образдық 10 дана киім (Билер мен Хандар, Батырлар образына - бөрік, шапан, көйлек, шалбар, қынама, белдемше, кебіс), 900,0 мың тг. «Бес ғасыр» 5 дана Этностильдегі ұлттық киімдер /көйлек, бөрік, етік, шапан, белдемше/ және 375,0 мың тг. 5 дана әншілерге арналған сахналық киімдер тігіліп, алынды.
Аудандық мәдениет үйі, Іңкәрдария, А.Тоқмағамбетов, Бесарық ауылдық мәдениет үйлері мен клуб кәсіпорындарының дыбыс күшейткіш аппаратураларын жаңалауды қажет етеді.
Мәдениет үйлері мен клубтар бойынша 2022 жылдың есепті кезеңіне 595 мәдени-көпшілік шаралар ұйымдастырылып, 77532 көрерменмен қамтылды.
ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 жылды – Балалар жылы деп жариялауына орай сала бойынша есепті кезеңге 90 шара өткізілді, оған 10256 бала қамтылды. Биылғы жылы облыстық «Қазақстан-Қызылорда» телеарнасымен бірлескен «Жұлдыз LIKE» телевизиялық жобасы, Сырдария ауданының Құрметті азаматы, Мәдениет саласының ардагері Жантемір Айсиннің 70 жылдығына арналған «Жайық пен Сырдың сырбазы» атты кездесу кеші, аудандық мәдениет үйі жанынан құрылған «Ритм» халықтық вокалды аспапты ансамблінің құрылғанына 50 жыл толуына орай «Сыр әуендері» атты облыстық вокалды аспапты ансамблдердің байқауы, композитор, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері Р.Таймановтың әндерін орындаушылардың «Қазақ қызы» атты республикалық ән байқауы, Сыр сүлейі, ақын Тұрмағанбет Ізтілеуұлының шығармашылығына арналған «Назым сөздің шебері» атты облыстық термешілер байқауы, ұстаз, ағартушы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығына арналған «Ғасыр саңлағы» атты аудандық мүшәйра, жастар арасында «Жайдарман» сайыстары, би кештері, басқа да түрлі форматтағы мәдени шаралар ұйымдастырылып келеді.
Есепті мерзімге сала мамандарының бір-бірімен тәжірибе алмасу мақсатында Айдарлы және Тереңөзек кенті мәдениет үйінде 2 рет «Үйірме – өнерге бастар жол» атты аудандық семинар ұйымдастырылды.
Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде 17 кітапхана жұмыс жасайды. (1 аудандық кітапхана, 1 балалар кітапханасы және 15 ауылдық кітапханалар). Жүйеге қарасты кітапханалардың сандық көрсеткіштеріне келетін болсақ; оқырмандар саны ағымдағы жылдың есепті кезеңіне 15873, кітап берілімі – 271357, келушілер саны – 171963.
Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапханада 432481 кітап қоры бар, барлығы да электронды катологқа енгізілген. Есепті кезеңге кітапханаға 513 дана кітап алынды (896 514 мың тг).
«Рабис» бағдарламасы бойынша есепті мерзімге электронды каталогқа 425166 дана кітап түсірілді, аталымы – 255239, бұл кітап қорының 98,9 пайызын құрап отыр.
Кітапхана бойынша 3447 дана кітап, 751086 бет сандық форматқа енгізілді.
Аудан бойынша 58 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 40 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. (облыстық комиссия отырысының 14.03.2019 жылғы №1 хаттамасымен 11 ескерткіш тарихи –мәдени мұра объектілерінің алдын-ала тізіміне енгізілді) 58 ескерткіштің 15-і археологиялық, 43-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.
Аудандық мәдениет саласына қарасты барлық мәдени мекемелер 2021-2022 жылу беру маусымын тиісті талаптарға сәйкес атқарып шықты және келесі жылу маусымына толық дайын. (барлығы 21 нысан, 5 нысан табиғи газбен, 11 нысан сұйық және 4 нысан, Бесарық, Қоғалыкөл, А.Тоқмағамбетов клубы, О.Мәлібаев ауылдық кітапханасы қатты отынмен жылытылады)

Мәдениет саласы бойынша 2022 жылдың IІ тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданының халқына 34 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб);
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар).

Салада 94 үйірме бар, оған 1299 өнерпаз қатысады. Аудан өнерпаздары 56 (халықаралық, республикалық, облыстық, аудандық) байқауға қатысып, 78 жүлделі орындарды, оның ішінде 12 - Бас жүлде, 20 - І орын және 46 - ІІ және ІІІ орындарды жеңіп алды.

Биылғы жылы үйірмелердің жұмысын жандандыру және толықтыру мақсатында аудандық мәдениет үйі жанынан сурет салу, гитара үйрету үйірмелерін және балалар фольклорлық ансамблін құру жоспарлануда.

Аудандық бюджеттен мәдениет саласы мекемелерінің материалдық-техникалық базасын нығайтуға 2022 жылдың қаңтар айында 9383,6 млн.тг. қаржы бөлініп, қажетті заттар алынды. Атап айтқанда, аудандық мәдениет үйіне 2678,6 мың тг. қаржыға музыкалық дыбыс жазу студиясы (компьютер, манитор, колонка, микрофон, дыбыс картасы, құлаққап т.б), 1920,0 мың тг. «Балауса» халықтық би ансамблі бишілеріне 24 дана ұлттық киімдер (көйлек, қамзол, шалбар, тақия, туфли), 1200,0 мың тг. «Ритм» ВАА мүшелері мен әншілерге 8 дана сахналық костюм, 600,0 мың тг. «Шаттық» балалар хор ұжымына 20 дана (костюм, юбка, көйлек, галстук, бант) сахналық костюмдер, 1710,0 мың тг. Халық театрының мүшелеріне образдық 10 дана киім (Билер мен Хандар, Батырлар образына - бөрік, шапан, көйлек, шалбар, қынама, белдемше, кебіс), 900,0 мың тг. «Бес ғасыр» 5 дана Этностильдегі ұлттық киімдер /көйлек, бөрік, етік, шапан, белдемше/ және 375,0 мың тг. 5 дана әншілерге арналған сахналық киімдер тігіліп, алынды.

Демеушілер және ата-аналардың қолдауымен 814,6 мың теңге қаржыға бишілерге және көркемөнерпаздарға 63 дана ұлттық және би жанрына қарай түрлі нақышта киімдер тігіліп берілді. (43 дана балаларға, 20 дана ересектерге)

Аудандық мәдениет үйі, Іңкәрдария, А.Тоқмағамбетов, Бесарық ауылдық мәдениет үйлері мен клуб кәсіпорындарының дыбыс күшейткіш аппаратураларын жаңалауды қажет етеді. Алдағы уақытта аудан бюджетінің мүмкіндігіне қарай аталған мәселелерді кезең-кезеңмен шешу жолдарын қарастыратын боламыз.

2022 жылдың 6 ай қорытындысы бойынша ақылы қызметтің жоспары 4819,6 мың теңге болса, орындалғаны 3147,8 мың теңге немесе 65,3 пайызға орындалды. Мәдениет үйлері мен клуб кәсіпорындары бойынша жылдық жоспар - 10250,8 мың тг.

Мәдениет үйлері мен клубтар бойынша 2022 жылдың есепті кезеңіне 390 мәдени-көпшілік шаралар ұйымдастырылып, 51400 көрерменмен қамтылды.

ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 жылды – Балалар жылы деп жариялауына орай сала бойынша есепті кезеңге 59 шара өткізілді, оған 1833 бала қамтылды. Балалар жылына орай ағымдағы жылдың наурыз айынан бастап әр аптаның жұма күндері ауылдық мәдениет үйлері мен клуб кәсіпорындары аудан орталығында «Өнерпаз болсаң арқалан» атты концерттік бағдарламалар, «Балауса» халықтық би ансамблінің 20 жылдығына орай «Тәуелсіз елдің ұрпақтары» атты концерт, З.Ибадуллаевты еске алуға арналған өтірік өлең орындаушылар арасында «Бір күні кесірткені міндім ерттеп» атты облыстық жас ақындар айтысы, Айдарлы халық театрының ұйымдастыруымен А.Атымтаевтың «Кім патша?» ертегісі желісінде қойылым-концерт және «Біз өмірге құштармыз» атты мүмкіндігі шектеулі балалар арасында концерт, түрлі тақырыптарда суретшілер байқауы, мульфильдер топтамасы, т.б. форматта шаралар ұйымдастырылды.

Сонымен қатар, 1-маусым «Балаларды қорғау күніне» орай «Жалын» тынығу лагерінің ашылу салтанатында, І және ІІ ауысымдағы демалушыларға, мектеп жанындағы күндізгі тынығу лагерлерінде концерттік бағдарламалар, 3-Д форматында мульфильмдер топтамасы көрсетілді.

Сонымен қатар, биылғы жылы облыстық «Қазақстан-Қызылорда» телеарнасымен бірлескен «Жұлдыз LIKE» телевизиялық жобасы, Сырдария ауданының Құрметті азаматы, Мәдениет саласының ардагері Жантемір Айсиннің 70 жылдығына арналған «Жайық пен Сырдың сырбазы» атты кездесу кеші, аудандық мәдениет үйі жанынан құрылған «Ритм» халықтық вокалды аспапты ансамблінің құрылғанына 50 жыл толуына орай «Сыр әуендері» атты облыстық вокалды аспапты ансамблдердің байқауы, композитор, ҚР еңбек сіңірген қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері Р.Таймановтың әндерін орындаушылардың «Қазақ қызы» атты республикалық ән байқауы, Сыр сүлейі, ақын Тұрмағанбет Ізтілеуұлының шығармашылығына арналған «Назым сөздің шебері» атты облыстық термешілер байқауы, ұстаз, ағартушы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығына арналған «Ғасыр саңлағы» атты аудандық мүшәйра, жастар арасында «Жайдарман» сайыстары, би кештері, басқа да түрлі форматтағы мәдени шаралар ұйымдастырылып келеді.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде 17 кітапхана жұмыс жасайды. (1 аудандық кітапхана, 1 балалар кітапханасы және 15 ауылдық кітапханалар). Жүйеге қарасты кітапханалардың сандық көрсеткіштеріне келетін болсақ; оқырмандар саны ағымдағы жылдың есепті кезеңіне 9790, кітап берілімі – 141726, келушілер саны – 90883.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапханада 432375 кітап қоры бар, барлығы да электронды катологқа енгізілген. Есепті кезеңге кітапханаға 407 дана кітап алынды (841,2 мың тг).

«Рабис» бағдарламасы бойынша есепті мерзімге электронды каталогқа 432375 дана кітап түсірілді, аталымы – 255239, бұл кітап қорының 98,9 пайызын құрап отыр.

Кітапхана бойынша 3213 дана кітап, 647415 бет сандық форматқа, оның ішінде ағымдағы жылдың 6 айында 143 дана кітап, 30074 бет енгізілді.

Биылғы жылы аудандық кітапханада «Өлке болып оқимыз» жобасы аясында жергілікті ақын, Жазушылар Одағының мүшесі Б.Шағыровтың өмірі мен шығармашылығына арналған шаралар, «Дауыстап оқу – руханиятқа талпынысты ояту» жобасы аясында Мұқағали Мұқатаев, Төлеген Айбергенов, жергілікті ақын-жазушылар О.Беспаев, Ә.Рахымбекұлы мен Қуаныш Баймағанбетовтың шығармалары мен өлеңдерін дауыстап оқулар өткізілуде.

«Ұлттық рухани жаңғыру» жобасы аясында «Сыр бойының сокралды ескерткіштері», «Рухани жаңғыру – ұлттың ұлы мұрасы» т.б.тақырыптарда дөңгелек стол, таным сағаты, басқа да мәдени шаралар ұйымдастырылуда.

«Балалар жылына» орай кітапханаларда «Балалар әдебиеті – ұлт болашағы» т.б. тақырыптарда кітап көрмелері, Халықаралық кітаптар күніне орай «Тапқыр достар» атты зияткерлік сайыс, ертегілерді дауыстап оқу, оқырмандар конференциясы, басқа да мәдени шаралар ұйымдастырылуда.

Биылғы жылы кітапхана жанынан балалар үшін «Икемді қолдар» қолөнершілер, «Суретші», «Фантазия» үйірмелері ашылыпғы жұмыс жасауда.

Тереңөзек кенті орталығындағы Теміржол вокзалы ғимараты (аудандық қаржы бөлімінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы иесіз мүлікті теңгерімге беру туралы №60 бұйрығы) 2020 жылы кент әкімі аппаратының теңгеріміне берілді. Есепті мерзімге ғимаратты жеке кәсіпкерге беруге байланысты (тігін шеберханасын ашу) келіссөздер жүргізіліп жатқандығын хабарлаймын.

Аудандық мәдениет саласына қарасты барлық мәдени мекемелер 2021-2022 жылу беру маусымын тиісті талаптарға сәйкес атқарып шықты және келесі жылу маусымына дайындық жұмыстары жүргізілуде. (барлығы 21 нысан, 5 нысан табиғи газбен, 11 нысан сұйық және 4 нысан, Бесарық, Қоғалыкөл, А.Тоқмағамбетов клубы, О.Мәлібаев ауылдық кітапханасы қатты отынмен жылытылады)

Дегенмен, Бесарық ауылындағы мәдениет үйінде қатты отынмен жағылатын (КТ-60 маркалы) резервтегі пештің жағдайы нашар. Осыған сәйкес есепті мерзімде тиісті сала мамандарымен пештің жарамдылығы жөнінде тексеру жұмыстары жүргізілуде.

2022 жылдың ІІ жартыжылдығында атқарылатын жоспарлар мен алда тұрған міндеттер туралы

Әнші, Қазақстанның халық әртісі, КСРО халық әртісі, Халық қаһарманы Роза Бағланованың 100 жылдығы, Мемлекет және қоғам қайраткері Дінмұхамед Қонаевтың 110 жылдығы, Ақын Тұрмағанбет Ізтілеуовтың 140 жылдығы, ұстаз, ағартушы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдық мерейтойларына орай мәдени-көпшілік шаралар өз жалғасын табатын болады.

Сонымен қатар, ағымдағы жылдың ІІ жартыжылдығында мемлекет және қоғам қайраткері Д.Қонаевтың 110 жылдығына орай «Еңбегің ел аузында» атты аудандық жазба ақындар мүшайрасы, портрет кеші; (Шаған ауылы, аудандық кітапхана )

«Сыр алаштың айнасы» атты облыстық фото-суретшілер байқауы;

Төлеген Айбергеновтың 85 жылдығына орай «Өмірге саяхат» атты жыр кеші; (Шіркейлі ауылы)

Кеңес Одағының Батыры Мәншүк Мәметованың туғанына 100 жыл толуына орай «Кино Тарих» атты Отандық кинофильмдерден қойылым;

Сазгер, аудандық, облыстық байқаулардың лауреаты Е.Әдікеновтың 70 жылдығына орай «Өнерімен өрнектелген өмір» атты сазгерлер байқауы; (Қоғалыкөл ауылы)

Дін қайраткері Қалжан ахун Бөлекбайұлының туылғанына 160 жыл толуына орай ауданда арнайы деректі фильм түсірілімі жүргізілуде және оның премьерасын танымдық конференция өткізіп, таныстыру жоспарымызда бар. Сонымен қатар, «Рухани ілімнің кәусар бұлағы» атты рухания сағаты және аудан орталығы мен Қалжан ахун ауылында мәдени-көпшілік шаралар; (Қалжан ахун ауылы, аудандық тарихи – өлкетану музейі)

Ақын Мұхтар Шахановтың 80 жылдығына орай «Қайсар рухты ақын» атты аудандық көркем сөз оқу шеберлерінің байқауы; (Н.Ілиясов ауылдық кітапханасы)

«Балалар жылына» орай жыл аяғаны дейін 42 шара ұйымдастыру жоспарланып отыр. Атап айтқанда, «Балалар әлемі» жобасы аясында «Бала дауысы» атты балалар шығармашылығына арналған облыстық ән байқауы; «Тәуелсіздік төрінде» атты облыстық балалар арасындағы хор ұжымдарының байқауы;

«Самға жұлдыз» атты облыстық үйірме жетекшілері мен мен шәкірттер арасындағы байқау;

«Армандар орындалады» атты ерекше балалар арасында өнер фестивалі;

«Жан шуағы» атты мүмкіндігі шектеулі балалар арасында ән байқауы;

«Тәуелсіз елдің балғындары» атты облыстық бишілер байқауы;

Антуан де Сент-Экзюперидің «Кішкентай ханзада» ертегісін сахналау;

Шілде айынан бастап аудандық мәдениет үйі жанынан «Сен, ол - мен» ертегісі желісімен Қуыршақ театры өз жұмысын бастайтын болады. (Ерден Нұрбек Жолдасбекұлы – Н.Бекежанов ат. театрдың әртісі)

Мәдениет саласы бойынша 2022 жылдың I тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10920,8 мың теңге болып бекітілді. І тоқсанға жоспар 2128,8 мың теңгеге жоспарланып, ол 1700,8 мың теңгеге орындалды, ол 79,8 пайызды құрайды.
Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында І тоқсан қортындысында 432006 дана кітап бар. Қазақ тіліндегісі 254950. Оқырман саны 6262. Келушілер саны 53709. Кітап берілімі 82514. Кітапханалар бойынша 257 мәдени-көпшілік шаралар өткізілген. Оның ішінде офлайн режимінде 210, онлайн режимінде 47 мәдени шара ұйымдастырылды. 15 жаңа үлгідегі модельді кітапханалар, 2 онлайн орталықтары, 14 коворкинг орталықтары және 17 «Парасат жолы» орталықтары халыққа қызмет көрсетуде. Сандық форматта бүгінгі таңда 84 дана кітаптар енгізілді. Барлығы 3154 кітап данасын құрайды. Электронды каталогке 424387 дана кітап енгізілген.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10703 экспонат болса, оның 71-і ү.ж І тоқсанында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6442 данасы негізгі қорға, 4261 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған. Есептің жылдың І тоқсанында 16 экспозициялық көрме, 102 экскурсия ұйымдастырылып, 15 лекция оқылды. Келушілер саны 1627, оның ішінде 665 нақты келуші болса 962-і қаралым.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2022 жылдың І тоқсанда 164 мәдени шара ұйымдастырылды, оның 134 офлайн, 30-ы онлайн режимде өткізілді. Оған 21108 көрермен тартылды, оның 17898 офлайн көрермен, 3210 онлайн көрермен. Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1299. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны 235.

Аудан өнерпаздары 20 байқауға қатысып, өнер көрсетті. Нәтижесінде:

4-Бас жүлдені, 6 – І орынды, 14- ІІ және ІІІ орынды иеленді.

Қазақстан Республикасында тіл саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында аудан бойынша тілдерді дамытуға байланысты іс-шаралар жоспарын жүзеге асыруға 2021 жылы 500,0 мың теңге қаржы бөлінді.

«Қазтест» жүйесі бойынша қазақ тілін В1, С1 деңгейлері бойынша меңгерген қызметкерлердің үлесін арттыру мақсатында Қызылорда облыстық ішкі саясат басқармасының «Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Сырдария ауданына мемлекеттік, ағылшын, орыс тілдерін оқытатын 3 маман штатын бөлініп, 2018 жылдың 5 ақпанынан бастап Тереңөзек кенті орталығында орналасқан Ә.Тәжібаев атындағы №36 мектеп-лицейінің 2 аудиторияда оқыту курстары жүргізіліп келеді. 2022 жылдың І тоқсан қорытындысы бойынша барлығы 48 тыңдаушы курстан өтті. Оның ішінде мемлекеттік тілде-24, орыс тілінде – 12, ағылшын тілінде-12. Сыдария ауданы бойынша «Үш тілде білім беруді ілгерілету жөніндегі іс-шаралар жоспары» бекітіліп, оқиғалар қатары қалыптастырылды. Аталмыш іс-шаралар жоспары жергілікті БАҚ-да және Интернет-ресурстарда ақпараттық сүйемелдеумен қамтамасыз етілді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2022 жылдың І тоқсан қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Мемлекеттік тіл саясатын насихаттау мақсатында Тереңөзек кентінде «Тіл – халық қазынасы, ұлт шежіресі» тақырыбында билборд орналастырылды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Мәдениет саласы бойынша 2021 жылдың IV тоқсанында атқарылған жұмыстар

Мәдениет

Сырдария ауданы халқына 35 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб)
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар)
1 аудандық тарихи - өлкетану музейі.

Аудан мәдениет саласында 302 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 8-і бөлім аппаратында, 14-і аудандық тарихи – өлкетану музейінде, 41-і аудан кітапханаларында, 239-ы аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10550,8 мың теңге болып бекітілді. ІҮ тоқсанға жоспар 10550,8 мың теңгеге жоспарланып, ол 4918,8 мың теңгеге орындалды, ол 46,6 пайызды құрайды.
Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында ІІІ тоқсан қортындысында 431968 дана кітап бар. Қазақ тіліндегісі 254928. Оқырман саны 18395. Келушілер саны 221730. Кітап берілімі 354978. Кітапханалар бойынша 1373 мәдени-көпшілік шарала өткізілген. Оның ішінде офлайн режимінде 632, онлайн режимінде 741 мәдени шара ұйымдастырылды. 15 жаңа үлгідегі модельді кітапханалар, 2 онлайн орталықтары, 14 коворкинг орталықтары және 17 «Парасат жолы» орталықтары халыққа қызмет көрсетуде. Сандық форматта бүгінгі таңда дана кітаптар енгізілді. Барлығы 370 кітап данасын құрайды. Электронды каталогке 423918 дана кітап енгізілген.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10634 экспонат болса, оның 334-і ү.ж ІҮ тоқсанында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6402 данасы негізгі қорға, 4232 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған. Есептің жылдың қараша, қазан, желтоқсан айларында 18 экспозициялық көрме, 71 экскурсия ұйымдастырылып, 16 лекция оқылды. Келушілер саны 1347, оның ішінде 425 нақты келуші болса 922-і қаралым.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2021 жылдың ІҮ тоқсанда 795 мәдени шара ұйымдастырылды, оның274 офлайн, 521-і онлайн режимде өткізілді. Оған 95904 көрермен тартылды, оның 32413 офлайн көрермен, 63491 онлайн көрермен. Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1299. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны 243.

Аудан өнерпаздары 185 байқауға қатысып, өнер көрсетті. Нәтижесінде:

69-Бас жүлдені, 96 – І орынды, 225 ІІ және ІІІ орынды иеленді.

«Қазтест» жүйесі бойынша қазақ тілін В1, С1 деңгейлері бойынша меңгерген қызметкерлердің үлесін арттыру мақсатында Қызылорда облыстық ішкі саясат басқармасының «Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Сырдария ауданына мемлекеттік, ағылшын, орыс тілдерін оқытатын 3 маман штатын бөлініп, 2018 жылдың 5 ақпанынан бастап Тереңөзек кенті орталығында орналасқан Ә.Тәжібаев атындағы №36 мектеп-лицейінің 2 аудиторияда оқыту курстары жүргізіліп келеді. 2021 жылдың ІҮ тоқсан қорытындысымен аудан бойынша 170 мекеме қызметкерлері (76-мемлекеттік тіл, 24-орыс тілі, 70-ағылшын тілі) онлайн оқытылды. Сыдария ауданы бойынша «Үш тілде білім беруді ілгерілету жөніндегі іс-шаралар жоспары» бекітіліп, оқиғалар қатары қалыптастырылды. Аталмыш іс-шаралар жоспары жергілікті БАҚ-да және Интернет-ресурстарда ақпараттық сүйемелдеумен қамтамасыз етілді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2021 жылдың ІІІ тоқсан қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Мәдени шаралар:

6 шілде – Елорда күніне орай ұйымдастырылған «Нұр-Сұлтан – елдің алтын шаңырағы» атты мәдени шараның мәліметі

Астана күні мерекесіне орай аудандық мәдеиет үйінің ұйымдастыруымен «Нұр-Сұлтан – елдің алтын шаңырағы!» атты онлайн концерттік бағдарлама ұйымдастырылды. Мерекелік онлайн шара әншілер блогының орындауындағы «Астана» әнімен басталды. Жәкешова Динара мен Байділдаев Абылайханның орындауында Л.Асқардың «Астана-махаббатым менің» атты әні шырқалып, «Сырдария» квартетінің «Бір Ел, бір тағдыр, Бір Елбасы» әнімен қорытындыланды. Қаралым саны – 250

Ұлттық домбыра күніне орай ұйымдастырылған «Домбыра – бабадан қалған бағды мұра» атты онлайн концерттік бағдарламаның мәліметі

2021 жылдың 3 шілде күні Ұлттық домбыра күніне орай аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен «Домбыра – бабадан қалған бағзы мұра» атты онлайн концерттік бағдарламасы өткізілді. Онлайн шара барысында А.Қиылымханов Н.Тілендиевтің «Аққу» күйін, Мейрамбек Кенжебаев Жалдыбайдың «Қара жорға» күйін және домбырашылар блогының орындауында «Күй тартыс» орындалды. Қаралым саны – 250.

Мемлекеттің беделі – мемлекеттік қызметшінің абыройы

Бүгін Мемлекеттік қызметшілер күніне орай «Мемлекеттің беделі – мемлекеттік қызметшінің абыройы» атты салтанатты іс-шара өтті. Мерекелік салтанатта Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы енгізіліп, Мемлекеттік Гимн орындалды. Іс-шарада мемлекеттік қызметке қабылданған мамандар ел мүддесі жолында аянбай еңбек етуге салтанатты түрде ант берді.

Халыққа қызмет етіп жүрген мемлекеттік қызметшілерді аудан әкімі Мұрат Ергешбаев мерекемен құттықтады.

Карантиндік талаптар сақталған салтанатты іс-шарада бірқатар мемлекеттік қызметшілер облыс әкімінің, аудан әкімінің «Алғыс хатымен» және ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Қызылорда облысы бойынша департаментінің арнайы дипломымен марапатталады.

Мемлекеттік қызметшілердің кәсіби мерекесіне орай өнерпаздар концерттік бағдарлама ұсынды.

ҚР Конституциясы күніне орай ұйымдастырылған іс-шараның мәліметі

Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 30 жылдығы және 30 тамыз Қазақстан Республикасының Конституциясы күні мерекесіне арналған «Ата заң елдігіміздің еңсесі» атты онлайн мерекелік концерттік бағдарламасы ұйымдастырылды.

Салтанатты шара «Дала дидары» халықтық мәдени үгіт бригадасы мүшелерінің әдеби монтажымен басталып, Байділдаев Абылайханның орындауында И.Ескендірдің «Көк тудың желбірегені» әні орындалды. Жәкешова Динара мен Үсенова Айгерімнің орындауында «Қазағым-ай» әні шырқалып, мерекелік концерттік бағдарлама «Сырдария» квартетінің әсем әнімен қорытындыланды.

«Пай-пай, шіркін, қазақтың келіндері –ай!» атты аудандық онлайн келіндер сайысы

Аудандық мәдениет үйі мен «Сұңқар» әлеуметтік қамқорлық орталығы» қоғамдық қорының бірлесіп ұйымдастыруымен үстіміздегі жылдың 15 қыркүйегінде Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында «Пай-пай, шіркін қазақтың келіндері–ай!» атты аудандық онлайн келіндер сайысы ұйымдастырылды.

Талапкерлер «Сәлем-сөздің анасы» атты І кезең бойынша өздерін арнайыдайындалған бейнеролик арқылы таныстырса, екінші «Өнерлі өрге жүзер!» атты кезеңде өнерлерін ортаға салып, «Шебер қолдар» атты ІІІ кезеңде әр талапкер сайысқа өз қолынан жасаған бұйымдарын ұсынды. Нәтижесінде жүлделі І орын Айдарлы ауылынан қатысқан жас келін Кенесары Нұрилаға бұйырды. ІІ орынды Сабырова Талшын /Бесарық ауылы/, ІІІ орынды Әлішерова Аружан /Н.Ілиясов ауылы/ иеленді. Байқауға қатысқан барлық талапкерлер Арнайы дипломдармен, алғыс хаттармен, қаржылай сыйлықтармен марапатталды.

«Отбасым – бақыт мекенім» сыр-сұхбат

Халықаралық отбасы күніне орай қыркүйек айының 13-і күні «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің, «Даңқ» орденінің иегері, Сырдария ауданының «Құрметті азаматы» Ж.Айсиннің отбасымен онлайн сыр-сұхбат бағдарламасы ұйымдастырылды. Сыр-сұхбат барысында Жантемір ағай мен Әлия апайдың шығармашылық жолы туралы естеліктер айтылып, немересі Бейбарыстың орындауында күй орындалды. А.Садықов пен Д.Жәкешованың орындауында «Анашым» әні мен Д.Разақовтың орындауында «Қызғалдағым» әндері шырқалды.

«Семей полигоны-ұлттың ұмытылмас қасіреті» атты сыр-сұхбат

2021 жылдың 29 тамыз күні аудандық мәдениет үйінің ұйымдастыруымен 29 тамыз – Семей ядролық сынақ полигоны жабылғанының 30 жылдығына орай «Семей полигоны-ұлттың ұмытылмас қасіреті» атты Семей ядролық полигонына қатысқан ардагерлермен онлайн сыр-сұхбат бағдарламасы өткізілді. Сыр-сұхбат барысында Семей сынақ алаңында әскери борышын өтеген ардагерлерге сұрақтар қойылып, Семей полигонының экологиялық проблемалары жайлы өз естеліктерімен бөлісті. Д.Жәкешованың орындауында Т.Мұхамеджановтың «Заман-ай» әні және «Сырдария» квартеті орындауында «Қазақ елі» әндері шырқалды.

16 желтоқсан - Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 30 жылдығы мерекесіне арналған "Елімнің еркіндігі - Тәуелсіздік!" атты салтанатты шара өткізілді. Шарада аудан әкімі М.Ергеншбаев құттықтау сөзін сөйлеп, жыл үздіктерін марапаттады.

АУДАН ӘКІМІ СЫРДАРИЯЛЫҚТАРДЫ ЖАҢА ЖЫЛ МЕРЕКЕСІМЕН ҚҰТТЫҚТАДЫ

Орталық алаңда аудан тұрғындары мен қонақтарына арналған мерекелік концерт ұйымдастырылды. Мереке қарсаңында жиналған сырдариялықтарды аудан әкімі Мұрат Ергешбаев жаңа жыл мерекесімен құттықтап, өткен жылда жеткен жетістіктерге тоқталды.

Мерекелік кеш аудан өнерпаздарының концертіне ұласты.

Мәдениет саласы бойынша 2021 жылдың IІI тоқсанында атқарылған жұмыстар

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10550,8 мың теңге болып бекітілді. ІІІ тоқсанға жоспар 3146,0 мың теңгеге жоспарланып, ол 781,0 мың теңгеге орындалды, ол 24,8 пайызды құрайды.Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында ІІІ тоқсан қортындысында 428991 дана кітап бар Қазақ тіліндегісі 252233. Оқырман саны 4182. Келушілер саны 60845. Кітап берілімі 98552. Кітапханалар бойынша 437 мәдени-көпшілік шарала өткізілген. Оның ішінде офлайн режимінде 94, онлайн режимінде 343 мәдени шара ұйымдастырылды. 15 жаңа үлгідегі модельді кітапханалар, 2 онлайн орталықтары, 14 коворкинг орталықтары және 17 «Парасат жолы» орталықтары халыққа қызмет көрсетуде. Сандық форматта бүгінгі таңда дана кітаптар енгізілді. Барлығы 2903 кітап данасын құрайды. Электронды каталогке 423615 дана кітап енгізілген.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10550 экспонат болса, оның 91-і ү.ж ІІІ тоқсанында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6318 данасы негізгі қорға, 4232 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған. Есептің жылдың шілде, тамыз, қыркүйек айларында 16 экспозициялық көрме, 102 экскурсия ұйымдастырылып, 9 лекция оқылды. Келушілер саны 1773, оның ішінде 746 нақты келуші болса 1773-і қаралым.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2021 жылдың ІІІ тоқсанда 174 мәдени шара ұйымдастырылды, оның 11 офлайн, 163-і онлайн режимде өткізілді. Оған 20414 көрермен тартылды, оның 480 офлайн көрермен, 19934 онлайн көрермен. Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1275. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны 243.

Аудан өнерпаздары 12 аудандық, 21 облыстық, 4 республикалық, 6 халықаралық байқауға қатысып, өнер көрсетті. Нәтижесінде:

Аудандық байқауда 7 Бас жүлдені, 10 І орынды, 11 ІІ орынды, 17 ІІІ орынды,

Облыстық байқауда 2 Бас жүлдені, 3 І орынды, 8 ІІ орынды, 8 ІІІ орынды,

Республикалық байқауда 1 Бас жүлдені, 1 І орынды, 1 ІІ орынды,

Халықаралық байқауда 3 Бас жүлдені, 5 І орынды, 1 ІІ орынды иеленді. Барлық қатысқан байқау саны 43, жүлде саны 78.

Мәдениет саласы бойынша 2021 жылдың IІ тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2021 жылдың ІІ тоқсанда 216 мәдени шара ұйымдастырылды, оның 23 офлайн, 193-і онлайн режимде өткізілді. Оған 25709 көрермен тартылды, оның 24077 офлайн көрермен, 23302 онлайн көрермен. Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1275. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны 243. Аудан өнерпаздары 23 аудандық, 12 облыстық, 12 республикалық, 7 халықаралық байқауға қатысып, өнер көрсетті. Нәтижесінде:

Аудандық байқауда 7 Бас жүлдені, 21 І орынды, 17 ІІ орынды, 30 ІІІ орынды,

Облыстық байқауда 4 Бас жүлдені, 1 І орынды, 6 ІІ орынды, 6 ІІІ орынды,

Республикалық байқауда 5 Бас жүлдені, 10 І орынды, 3 ІІ орынды, 1 ІІІ орынды,

Халықаралық байқауда 3 Бас жүлдені, 5 І орынды, 3 ІІ орынды иеленді. Барлық қатысқан байқау саны 54, жүлде саны 122.

«Қазтест» жүйесі бойынша қазақ тілін В1, С1 деңгейлері бойынша меңгерген қызметкерлердің үлесін арттыру мақсатында Қызылорда облыстық ішкі саясат басқармасының «Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Сырдария ауданына мемлекеттік, ағылшын, орыс тілдерін оқытатын 3 маман штатын бөлініп, 2018 жылдың 5 ақпанынан бастап Тереңөзек кенті орталығында орналасқан Ә.Тәжібаев атындағы №36 мектеп-лицейінің 2 аудиторияда оқыту курстары жүргізіліп келеді. 2021 жылдың ІІ тоқсан қорытындысымен аудан бойынша 73 мекеме қызметкерлері (37-мемлекеттік тіл, 24-орыс тілі, 12-ағылшын тілі) онлайн оқытылды.

Сыдария ауданы бойынша «Үш тілде білім беруді ілгерілету жөніндегі іс-шаралар жоспары» бекітіліп, оқиғалар қатары қалыптастырылды. Аталмыш іс-шаралар жоспары жергілікті БАҚ-да және Интернет-ресурстарда ақпараттық сүйемелдеумен қамтамасыз етілді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2021 жылдың ІІ тоқсан қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Мәдениет саласы бойынша 2021 жылдың І тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданы халқына 35 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Атап айтқанда:

16 мәдениет үйлері мен клубтар (аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар);
1 жылжымалы мәдени – демалыс кешені (автоклуб)
17 кітапхана (аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, №1 филиал кітапханасы және 14 ауылдық кітапханалар)
1 аудандық тарихи - өлкетану музейі.

Аудан мәдениет саласында 251 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. (Оның 8-і бөлім аппаратында, 14-і аудандық тарихи – өлкетану музейінде, 41-і аудан кітапханаларында, 188-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді).

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы: Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10550,8 мың теңге болып бекітілді. 3 айға жоспар 2254,8 мың теңгеге жоспарланып, ол 628,5 мың теңгеге орындалды, ол 27,8 пайызды құрайды.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 3 ай қорытындысында 428267 дана кітап бар. Қазақ тіліндегісі 251670. Оқырман саны 6099. Келушілер саны 51512. Кітап берілімі 79706-ны құрайды. Кітапханалар бойынша 241 мәдени-көпшілік шара өткізілген. Оның ішінде офлайн режимде 119, онлайн режимде 122 ұйымдастырылды.

15 жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы жұмыс жасайды. Оның ішінде 2 онлайн орталық бар. 13 Білім орталығы /коворкинг/ бар. Электронды каталогке 3 айда 91, сандық жүйеге 422343 әдебиет енгізілді.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10377 экспонат болса, оның 77-і ү.ж 3 айында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6220 данасы негізгі қорға, 4157 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған. Есептің жылдың 3 айында 17 экспозициялық көрме, 100 экскурсия ұйымдастырылып, 15 лекция оқылды. Келушілер саны 4457, оның ішінде 620 нақты келуші болса 3837-і қаралым.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2021 жылдың 3 айында 216 мәдени шара ұйымдастырылды, оның 74 офлайн, 142-і онлайн режимде өткізілді. Оған 19608 көрермен тартылды, оның 4367 офлайн көрермен, 15241 онлайн көрермен. Клуб кәсіпорындары бойынша 94 үйірме жұмыс жасайды, қатысушы өнерпаз саны 1275. Халықтық ұжым саны 14, оған қатысушы саны243. Аудан өнерпаздары 14 аудандық, 8 облыстық, 2 республикалық, 5 халықаралық байқауға қатысып, өнер көрсетті. Нәтижесінде:

Аудандық байқауда 11 Бас жүлдені, 17 І орынды, 20 ІІ орынды, 27 ІІІ орынды,

Облыстық байқауда 2 І орынды, 1 ІІІ орынды,

Республикалық байқауда 2 Бас жүлдені, 1 І орынды, 2 ІІ орынды,

Халықаралық байқауда 2 Бас жүлдені, 6 І орынды иеленді. Барлық қатысқан байқау саны 34, жүлде саны 91.

Мәдениет саласы бойынша 2020 жылдың ІV тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2020 жылдың ІҮ тоқсанында айында 560 мәдени шара ұйымдастырылып, 87792 көрермен тартылды.

Есепті жылы аудан әкімдігінің бастамасымен Сырдария ауданынан шыққан танымал өнер иелерінің шығармашылығына арналған «Арнасын жыр кернеген - Сырдария» атты аудиоантология жарыққа шығып, тұсауы кесілді. (аудандық бюджеттен 4,3 млн.тг.қаржы бөлінді). 8 бөлімнен тұратын аудиодискіге ауданнан шыққан тұлғалар жайлы радио хабарлар жинағы, жазба ақындардың өлеңдері, ауданнан шыққан күйшілердің күйлер жинағы және жыршы-термешілердің орындауындағы жыр-термелер топтамасы. Ауданда өткізілген республикалық, облыстық айтыстар, жергілікті композиторлардың әндері мен елімізге белгілі әншілердің аудиожазбалары енгізілді. Жобаны дайындаушы жергілікті айтыскер ақын Н.Мансұров. Антологияның тұсаукесер рәсімі 25 желтоқсанда аудан әкімдігінің мәжіліс залында өткізілді.

Сырдария ауданы әкімідігінің 2020 жылғы 26 наурыздағы «Қазақстан Республикасында тіл саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру бойынша Сырдария ауданының іс-шаралар жоспарын бекіту» туралы №91 қаулысына сәйкес іс-шаралар жоспары бектілді.

Аудан бойынша Тілдерді дамытуға байланысты іс-шаралар жоспарына сәйкес 4 тоқсанда 5 шара өткізіліп, 75 мекеме қызметкерлері (24-мемлекеттік тіл, 24-орыс тілі, 27-ағылшын тілі) оқу курстарынан өтті.

Тарихи - мәдени ескерткіштер – ұлттық тарихымыз пен мәдениетіміздің құнды жәдігерлері болып табылады. Ескерткіштер әрбір елдің тарихы мен өткенінен сыр шертер халықтың ұлттық байлығы ғана емес сол елдің өткені мен бүгінін саралайтын, сол арқылы келешек ұрпаққа тәлім-тәрбие беруде маңызы зор.

ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Қазақстанда орнатылатын монументті өнердің жаңа құрылыстарын орнату жөніндегі комиссияның 2018 жылғы 30 наурыздағы отырысының №1 хаттамалық тапсырмасына сәйкес Тереңөзек кенті орталығындағы «Рәміздер» алаңына (Парасат алаңы) 2020 жылы 17 желтоқсанда облыс әкімінің қатысуымен мемлекет және қоғам қайраткері Қ.Қазантаевтың мүсіні орнатылды. Авторы жергілікті мүсінші Ж.Исмагулов.

Мәдениет саласы бойынша 2020 жылдың ІII тоқсанында атқарылған жұмыстар

Сырдария ауданы халқына 35 мәдениет мекемелері қызмет көрсетуде. Олар: аудандық мәдениет үйі, кент мәдениет үйі, кент клубы, Достық үйі ғимаратында орналасқан кітапхана филиалы, 5 ауылдық мәдениет үйлері, 8 ауылдық клубтар, 1 мәдени – демалыс кешені, аудандық орталық кітапхана, аудандық балалар кітапханасы, 14 ауылдық кітапханалар және аудандық тарихи - өлкетану музейі.

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 9996,4 мың теңге болып бекітілді. 9 айға жоспар 6372,0 мың теңгеге жоспарланып, ол 2891,8 мың теңгеге орындалды, ол 45,3 пайызды құрайды.

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 9 ай қорытындысында 425569 дана кітап бар.

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10162экспонат болса, оның 179-ы ү.ж 9 айында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6072 данасы негізгі қорға, 4092 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған.

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2020 жылдың 9 айында 505 мәдени шара ұйымдастырылып, 73529 көрермен тартылды.

Мәдениет саласы бойынша 2020 жылдың ІI тоқсанында атқарылған жұмыстар

Аудан мәдениет мекемелерінде 2020 жылдың ІІ тоқсанында (сәуір, мамыр, маусым) атқарылған жұмыстардың есебі

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында ІІ тоқсан қорытындысында 424320 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2020ж ІІ тоқсан
1	Кітап қоры	424320
2	Қазақ тіліндегісі	247898
3	Оқырман саны (онлайн режим)	130
4	Келушілер саны (қаралым)	1387
5	Кітап берілімі (онлайн режим)	132
6	Мәдени-көпшілік шаралар	120
7	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
8	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	12
9	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	402660
10	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	138 дана (30826) бет

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10096 экспонат болса, оның 42-і ү.ж ІІ тоқсанында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6035 данасы негізгі қорға, 4061 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған.

№	Көрсеткіштер атауы	2020 ж ІІ тоқсаны
1	Көшпелі көрме	11
2	Экспозициялық көрме	6
3	Кездесу кеші	4
4	Экскурсия	102
5	Лекция	15
6	Келушілер саны	2650
7	Экспонат саны	42

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2020 жылдың ІІ тоқсанында 204 мәдени шара ұйымдастырылып, 17192 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2020 ж ІІ тоқсаны
1	Мәдени шара саны	204
2	Қатысушы саны	17192
3	Үйірме саны	91
4	Қатысушы саны	1269
5	Халықтық ұжым саны	14
6	Қатысушы саны	227
7	Байқауға қатысу көрсеткіші 6 айда 65 байқауға қатысқан, олар: 21 аудандық байқау 17 облыстық байқау 12 республикалық байқау 3 халықаралық байқау	65 байқау Жүлде саны: 175 Бас-12, І-22, ІІ-32, ІІІ-47 Бас-3, І-4, ІІ-5, ІІІ-5 Бас-5, І-7, ІІІ-2 Бас-1, І-2

Тарихи - мәдени ескерткіштер

Сырдария ауданы бойынша 57 тарихи-мәдени ескерткіш мемлекет қорғауына алынған. Оның ішінде 4-і республикалық маңызы бар (Мүлкалан кесенесі, ХҮІ ғ., Сырлытам кесенесі, ХІІІ ғ. Асанас кесенесі, ХҮІІ ғ. Қожан қожа кесенесі, ХҮІІІ ғ.), 14 жергілікті маңызы бар және 39 ескерткіш алдын-ала тізімге алынған. 57 ескерткіштің 15-і археологиялық, 42-і қала құрылысы және сәулет ескерткіші болып бөлінеді.

Мәдениет саласы бойынша 2020 жылдың І тоқсанында атқарылған жұмыстар

№	Мекеме атауы	Саны	Ауылдық жерде
1	Клубтар	16	13
2	Жылжымалы мәдени демалыс кешені	1	-
3	Кітапханалар	17	13
4	Музей	1	-
	Барлығы:	35	26

Аудан мәдениет саласында 251 қызметкер мен жұмысшылар жұмыс жасайды. Оның 8-і бөлім аппаратында, 14-і аудандық тарихи – өлкетану музейінде, 41-і аудан кітапханаларында, 188-і аудан мәдениет үйлері мен клубтарында қызмет етеді.

№	Мекеме атауы	Қызметкер саны	Мәдени қызметкерлер саны	Жоғары білімді	Арнаулы орта білімді
1	Бөлім аппараты	8	3 мем қызметкер	6	1
2	Клубтар	188	83	58	25
3	Кітапханалар	41	29	15	14
4	Музей	14	5	5	-
	Барлығы:	251	120	84	40

Сырдария ауданы мәдениет саласының 2020 жылдың 3 айына бекітілген бюджеті мен оның игерілуі:

№	Мекеме атауы	Бөлінген қаржы (мың теңге)		Игерілгені (мың теңге)
№	Мекеме атауы	2020ж жоспар	3 ай жоспар	3 ай нақты	орындалуы %
1	Бөлім аппараты	17884,3	4592,8	4587,7	99,9
2	Тілдерді дамыту саласы	500	56	56	100
3	Аудандық мәдениет үйі	134708	42917	42917	100
4	Кітапханалар	104330,1	27661,1	27659,4	100
5	Күрделі шығыстар	3466	896	895,9	100
о.і	Бөлім	312	312	312	0
	Аудандық мәдениет үйі	3154	584	583,9	100
	Кітапхана	0	0	0	0
6	Трансферттер	26369	6436	6436	100
о.і	Айдарлы ауылдық клубы	2932	576	576	100
	Ақжарма ауылдық м/ү	1250	314	314	100
	Аманкелді ауылдық м/ү	1610	404	404	100
	А.Тоқмағанбетов а/к	1366	340	340	100
	Бесарық ауылдық м/ү	1879	466	466	100
	Жетікөл ауылдық клубы	1403	350	350	100
	Іңкәрдария а/к	1423	352	352	100
	Қалжан ахун а/к	1473	366	366	100
	Қоғалыкөл а/к	1522	379	379	100
	Н.Ілиясов м/ү	1483	376	376	100
	С.Сейфуллин а/к	1337	338	338	100
	Тереңөзек кенті м/ү мен клубы	4281	1068	1068	100
	Шаған ауылдық м/ү	2459	614	614	100
	Шіркейлі ауылдық м/ү	1951	493	493	100
	Барлығы:	287257,4	82558,9	82552	100

Ақылы мәдени қызмет көрсету жайы:

Аудан мәдениет мекемелері бойынша ақылы қызмет табудың жылдық жоспары 10196,4 мың теңге болып бекітілді. 3 айға жоспар 2156,3 мың теңгеге жоспарланып, ол 1508,8 мың теңгеге орындалды, ол 70 пайызды құрайды.

№	Мекеме атауы	Жылдық жоспары	3 айға жоспары	Орындалуы	Пайызы
1	Мәдениет үйлері мен клубтар	9896,4	2081,3	1403,8	67,4
2	Аудандық музей	300,0	75,0	105,0	140
	Барлығы:	10196,4	2156,3	1508,8	70

Аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесіне қарасты 17 кітапхананың қорында 3 ай қорытындысында 424270 дана кітап бар.

№	Көрсеткіштер атауы	2020ж 3 ай
1	Кітап қоры	424270
2	Қазақ тіліндегісі	247848
3	Оқырман саны	5273
4	Келушілер саны	42467
5	Кітап берілімі	68276
6	Мәдени-көпшілік шаралар	132
7	Жаңа үлгідегі модельді ауыл кітапханасы Оның ішінде онлайн орталық	15 2
8	Білім орталығы /коворкинг/ орталығы	11
9	Электронды каталогке енгізілген әдебиеттер	401760
10	Сандық жүйеге енгізіліген әдебиеттер	2179

Аудандық тарихи-өлкетану музейі қорында 10054 экспонат болса, оның 71-і ү.ж 3 айында жиналған. Жаңадан келіп түскен экспонаттарға тиісті құжаттары толтырылып, есепке алынып, сапасына қарай 6010 данасы негізгі қорға, 4044 данасы көмекші қорға алынды. Музей экспозициясы 5 залға орналастырылған.

№	Көрсеткіштер атауы	2020 ж 3 айы
1	Көшпелі көрме	10
2	Экспозициялық көрме	6
3	Кездесу кеші	3
4	Экскурсия	107
5	Лекция	15
6	Келушілер саны	1350
7	Экспонат саны	10054

Аудан мәдениет үйлері мен клубтарында 2020 жылдың 3 айында 137 мәдени шара ұйымдастырылып, 14875 көрермен тартылды.

№	Көрсеткіштер атауы	2020 ж 3 айы
1	Мәдени шара саны	137
2	Қатысушы саны	14875
3	Үйірме саны	91
4	Қатысушы саны	1269
5	Халықтық ұжым саны	14
6	Қатысушы саны	227
7	Байқауға қатысу көрсеткіші 3 айда 13 байқауға қатысқан, олар: 8 аудандық байқау 1 облыстық байқау 3 республикалық, 1 халықаралық	13 байқау Жүлде саны: 36 Бас-4, І-6, ІІ-9, ІІІ-10 - Бас-2, І-3, ІІІ-2

Сырдария ауданы «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру мақсатында 2020 жылы бөлімге 500,0 мың теңге қаржы бөлінді.

Сырдария ауданы бойынша құжат айналым, шығыс құжаттар 2020 жылдың 3 ай қорытындысы бойынша 100 пайыз мемлекеттік тілде орындалды.

Тарихи - мәдени ескерткіштер

№	Көрсеткіштер атауы	Саны
	Тарихи – мәдени ескерткіштер саны	57
	Республикалық маңызыбар ескерткіштер	4
	Жергілікті маңызы бар ескерткіштер	14
	Алдын-ала тізімге алынған объектілер	39
	Археологиялық ескерткіштер	15
	Қала құрылыс және сәулет ескерткіштері	42