2024 жылы Мемлекеттік қызметті дамытудың жаңа тұжырымдамасы бекітілді.
Тұжырымдаманың басты мақсаты – адам баса назарда болатын мемлекеттік қызметтің сервистік моделін құру.
Тұжырымдамада мемлекеттік аппаратты кәсібилендіру, заманауи HR-технологияларды енгізу және процестерді цифрландыру көзделген, бұл «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатына сәйкес келеді.
Қазіргі уақытта «Мемлекеттік қызмет туралы» жаңа заң әзірленуде. Оны қабылдау мемлекеттік аппарат жұмысына көзқарасты өзгертеді: мемлекеттік қызметшілердің проактивті мінез-құлқына, артық бюрократиядан бас тартуға және азаматтардың мемлекеттік көрсетілетін қызметтерге әуре-сарсаңсыз қолжетімділігін жеңілдетуге баса назар аударылатын болады.
Қазақстан мансаптық және позициялық тәсілдердің үздік ерекшеліктерін біріктіретін мемлекеттік қызметтің гибридті моделіне көшуде. Модель мемлекеттік қызметті бизнес, медицина, білім беру және ауыл шаруашылығын қоса алғанда, әртүрлі саладағы кәсіпқойлар үшін ашық және айқын етеді.
Мемлекеттік қызмет саласындағы жаңа өзгерістер мемлекеттік қызметке кіруді жеңілдетеді, барлығына ашықтық пен тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді.
Мемлекеттік қызметті дамыту мынадай қағидаттарға негізделетін болады:
- ашықтық және айқындық: барлық жұмысқа алу және ілгерілету рәсімдері мүмкіндігінше ашық және көпшілікке түсінікті болады;
- мемлекеттік қызметке іріктеу және қызметі бойынша ілгерілету сіңірген еңбегіне, құзыретіне және кәсіби дағдыларына негізделеді;
- икемділік: мемлекеттік қызметтің тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретін жаңа икемді тәсілдерді, инновациялар мен технологияларды енгізу;
- үздіксіз оқыту: мемлекеттік қызметшілердің біліктілігі мен жұмыс тиімділігін арттыру үшін оларды кәсіби дамыту;
- клиентке бағдарлану: озық жұмыс істеу, түпкілікті нәтижеге бағдарлану және қолжетімділікті қамтамасыз ету;
- азаматтар мен мемлекет алдында қабылданған шешімдері мен іс-әрекеттері үшін мемлекеттік қызметшілердің жауапкершілігін күшейту.
Қызметкерлердің оқу және тағылымдама бағдарламаларына белсенді қатысуын ынталандыру және қолдау жоспарланып отыр. Мемлекеттік қызмет жүйесі біліктілікті арттыру және дағдыларды дамыту үшін әртүрлі мүмкіндіктерді ұсына отырып, тұрақты кәсіби өсу тетіктерін қамтамасыз ететін болады. Мемлекеттік қызметшілердің жалақысы олардың кәсіби жетістіктерімен және өзін-өзі дамытуға деген ұмтылысымен тығыз байланысты болады.
Заң жобасының шеңберінде мемлекеттік аппарат қызметкерлері үшін әлеуметтік кепілдіктерді күшейту көзделген. Қайта өңдеу үшін әділ өтемақыға ерекше назар аударылады. Егер қазір қызметкерлер қосымша демалыс күнін немесе қосымша жұмыс уақыты үшін ақшалай өтемақыны таңдай алса, болашақта демалыс және мереке күндері жұмыс ақысы міндетті болады.
Сондай-ақ, қосымша демалыстарды ұзарту жоспарлануда, олардың ұзақтығы мемлекеттік қызметтегі өтіліне байланысты болады. Басқа өңірге жұмысқа ауыстырылған қызметкерлер үшін олардың отбасыларын қолдауды қоса алғанда, қосымша кепілдіктер кезең-кезеңімен енгізілетін болады.
Мемлекеттік қызметті жаңғыртудың басты міндеттерінің бірі –мемлекеттік қызметшілердің дүниетанымы мен жұмыс әдістерін өзгерту. Сондай-ақ бюрократияға, сыбайлас жемқорлыққа және заң бұзушылықтарға төзбеушілік қағидаттары енгізілетін болады.
Мемлекеттік қызметшілер арасында заң бұзушылықтардың алдын алуда Әдеп жөніндегі уәкілдер институты маңызды рөл атқарады.
2024 жылы ҚР ДСМ СЭБК әдеп жөніндегі уәкілдері 300-ден астам азамат пен мемлекеттік қызметшілерге консультациялық көмек көрсетті.
Проактивті мінез-құлық, азаматтардың өтініштеріне жедел ден қою, сондай-ақ мемлекеттік қызметте жаңа әдеп стандарттарын қалыптастыру қоғамның сенімі мен қанағаттану деңгейін арттыруға ықпал етеді. Осылайша, мемлекеттік қызметшілерден жұмыста жоғары әдеп стандарттарын сақтауы талап етіледі.