Атмосфералық ауаның жағдайы бақылауда

Қазақстанда өзге ведомстволармен қатар санитариялық-эпидемиологиялық қызмет те елді мекендер атмосфералық ауасының сапасын жақсарту мәселесіне басымдық береді. Өнеркәсіптік кәсіпорындар мен ірі автомагистральдар әсер ететін аймақтағы тұрғын үй аумағындағы атмосфералық ауаның ластану деңгейіне жүйелі түрде санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг жүргізіледі.
2024 жылы атмосфералық ауаның 649 мыңнан астам сынамасы санитариялық-химиялық көрсеткіштерге зерттелді, оның ішінде зиянды заттардың шекті рұқсат етілген концентрациясы (ШРК) - 1,6% құрады. Орташа республикалық көрсеткіштерден жоғары Алматы (7,4%), Астана (3,4%) қалаларының және Абай облысының (2,1%) атмосфералық ауадағы ластаушы заттардың ШРК-ның асып кетуі байқалды.
ШРК ластаушы заттардың барлық асып кетуі бойынша санитариялық-эпидемиологиялық қызмет халықтың денсаулығына, оның ішінде тыныс алу органдарына әсер ету тәуекелдерін бағалауды жүргізеді. Яғни, ластаушы заттар электр станцияларының, өнеркәсіптік зауыттардың және көлік құралдарының отынды жағуынан, сондай-ақ газдардың химиялық реакцияларынан туындайды. Сондай-ақ, атмосфералық ауаның ластануы белгілі бір метеорологиялық жағдайларды күшейтеді, мысалы, ұзақ уақыт бойы жел мен жауын-шашын болмайтын тұрақты антициклон және жел ағындары тоқтап тұрған ойпаттар мен аңғарлардағы елді мекендердің орналасуы.
Ауа сапасын жақсарту мақсатында жергілікті атқарушы органдар мен мүдделі ведомстволарға ұсынымдар мен ұсыныстар беріледі:
- кәріз-тазарту станциялары жүйесін жаңғырту;
- өнеркәсіптік кәсіпорындардың шығарындыларын азайту жөніндегі жұмыстарды жүргізу;
- ҚТҚ үшін полигондарды салу және жаңғырту;
- моральдық ескірген автокөлік құралдарын ауыстыру;
- көлікке арналғанын қоса алғанда экологиялық таза отын түрлеріне көшу;
- аумақтарды көгалдандыру.