«Заң мен Тәртіп» жобасы шеңберінде 18-23 ақпан аралығында Қостанай қаласының мектеп оқушылары арасында қаржылық пирамидаларға қарсы тұру, вейптердің зияны және жастардың қаржылық сауаттылығын арттыру мақсатында әлеуметтік акция ұйымдастырылды. Бұл шараны Қостанай облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті (Қостанай облысы бойынша ЭТТД) балалардың назарын маңызды әлеуметтік мәселелерге аудару үшін шығармашылық арқылы – сурет салу байқауы түрінде өткізді.
Қостанай қаласының 120-дан астам оқушысы қаржылық қылмыстардың алдын алу, вейптердің зияны және қаржылық сауаттылықтың маңыздылығы туралы өз ойларын бейнелеген суреттер байқауына қатысты. Олардың жұмыстары қарапайым әрі түсінікті формада ұсынылып, жас қатысушылардың кең аудиторияға өз ойларын жеткізуіне мүмкіндік берді.
Конкурсқа қатысушылардың жұмыстары 18-23 ақпан аралығында «Костанай Плаза» сауда ойын-сауық орталығында көрмеге қойылды. Келушілер балалардың шығармашылығымен танысып, қаржылық қауіпсіздік пен зиянды әдеттерге қатысты маңызды тақырыптарды қамтыған суреттерді тамашалай алды. Бұл шара қоғамның әлеуметтік қауіптер туралы хабардарлығын арттыруға, қаржылық қауіптер мен олардың салдары туралы көбірек білуге ынталандыруға ықпал етті.
Конкурс қорытындысы бойынша Қостанай облысы бойынша ЭТТД үш жеңімпазды анықтап, оларға Департамент басшысының атынан грамоталар мен Marvin дүкендер желісінен тауар сатып алуға сертификаттар табыстады. Жеңімпаздар өз жұмыстарында өнер мен маңызды әлеуметтік мәселелерді шебер ұштастыра білді.
Көрме 23 ақпанға дейін жалғасады. Барлық келушілер оны тамашалап, заманауи қоғамдағы өзекті мәселелер туралы ой қозғап, мектеп оқушыларының қаржылық қауіпсіздік пен зиянды әдеттерге қарсы тұруға бағытталған шығармашылық еңбектерін бағалауға мүмкіндік алады.
Қостанай облысының әкімі Құмар Ақсақалов Beijing Jinghanlin Mould Manufacturing Co. Ltd және Hua An International Investment Management LLP қытайлық компанияларының өкілдерімен кездесті. Кездесу барысында өңірде автомобиль өнеркәсібіне арналған алюминийден жасалған дөңгелек дискілерін өндіру мүмкіндігі талқыланды.
Beijing Jinghanlin Mould Manufacturing Co. Ltd – Оңтүстік-Шығыс Азия, Латын Америкасы, Еуропа және АҚШ елдеріне алюминий дөңгелек дискілері мен автоқосалқы бөлшектерін экспорттайтын жетекші өндірушілердің бірі. Қазіргі таңда инвесторлар Қазақстанды өндірісті кеңейту үшін әлеуетті аймақ ретінде қарастыруда.
Қостанай облысында жаңа кәсіпорынның ашылуы Қазақстандағы автомобиль жасау саласындағы «жергілікті қамту» үлесін арттыруға ықпал етеді. Бұл қадам отандық автопромның бәсекеге қабілеттілігін арттырып, жаңа өндірістік қуаттардың дамуына серпін береді. Өнімнің басым бөлігі экспортқа шығарылуы мүмкін, бұл өз кезегінде өңірдің автомобиль жасау орталығы ретіндегі позициясын нығайтады.
Қостанай облысы автомобиль өнеркәсібінің қарқынды дамуының арқасында әлемдік автоқұрауыш өндірушілерінің назарын аударуда. Өңірде жаңа өндірістер үшін қолайлы жағдай жасалған, және бұл бағыттағы жұмыстар жалғасады.
Біздің өңір – экономикалық және өнеркәсіптік әлеуеті жоғары, қарқынды дамып келе жатқан аймақтардың бірі.
2024 жылдың қорытындысы бойынша, Костанай облысында бөлшек сауда көлемі 11,7%-ға өсіп, 691,2 млрд теңгені құрады, ал көтерме сауда 10,4%-ға артып, 1 165,8 млрд теңгеге жетті. Ішкі сауда көрсеткіштері оң динамиканы көрсетіп, 12,0%-ға өсіп, 1,8 трлн теңгеден асты (2023 жылы – 1,6 трлн теңге).
Өңірдің сыртқы сауда айналымы 4,7 млрд АҚШ долларын құрады. Тауар айналымының құрылымында экспорттың үлесі 33,8%, импорттың үлесі 66,2% құрайды. Бұл ретте, облыстың экспорты 1,6 млрд АҚШ долларына, ал импорты 3,1 млрд АҚШ долларына тең болды. Облыста шетелдік қатысуы бар 1 175 кәсіпорын жұмыс істейді.
Өңір экономикасы тұрақты өсімді көрсетуде және оның әрі қарай дамуын қамтамасыз ету мақсатында ірі инвестициялық жобалар іске асырылуда. Өткен жылы өңірдің өнеркәсіптік секторында жалпы инвестиция көлемі 136 млрд теңге болатын 9 ірі жоба іске қосылып, 1,5 мың жаңа жұмыс орны құрылды. Бұл жобалар машина жасау, металлургия, жеңіл өнеркәсіп және агроөнеркәсіптік кешен салаларын қамтиды.
Мысалы, өнеркәсіптік кооперация аясында автокөлік өндірісінде (ЖШС «СарыарқаАвтоПром») Чехияның SKODA, Қытай Халық Республикасының HONGQI, сондай-ақ Өзбекстан Республикасының «Узавтосаноат» өнеркәсіптік концерндерімен серіктестік орнатылды. Жалпы инвестиция көлемі 38,7 млрд теңгені құрап, зауыттың өндірістік қуаты жылына 50 мың автомобильді құрайды, сонымен қатар 650 жаңа жұмыс орны ашылды.
2025 жылы жалпы инвестиция көлемі 286,8 млрд теңге болатын және 3,4 мың жұмыс орнын құруға мүмкіндік беретін 9 инвестициялық жобаны іске қосу жоспарлануда. Аталған жобалардың ішіндегі ең ірілері өңір үшін басым саналатын машина жасау және металлургия салаларында жүзеге асырылады.
Мәселен, өңірде толық циклді KIA автокөлік өндіру зауытын салу жобасы іске асырылады. Бұл жоба өңірдің экономикалық дамуына оң әсер етіп, экспорттық әлеуетін арттыруға ықпал етеді. Жобаның жалпы инвестициясы 90 млрд теңгені құрап, зауыттың өндірістік қуаты жылына 70 мың автомобильді құрайды және 1 500 жаңа жұмыс орны ашылады.
Автокөлік өндірісі саласындағы тағы бір маңызды жоба – автокомпоненттер өндіретін Локализациялық орталықтың (ЖШС «TEHNOPARK KZ») құрылысы. Бұл жоба негізінен қазақстандық автозауыттарға өнім жеткізуді қамтамасыз етеді, оның ішінде KIA зауытына да. Жоба шағын өнеркәсіп аймақтарын құру бағдарламасы аясында жүзеге асырылады, оның ерекшелігі – алаңда отандық шағын және орта бизнес субъектілерінің өндірістерін орналастыру. Бұл жоба импортты алмастыру және өндірісті терең локализациялау мақсатында іске қосылуда.
Сонымен қатар, биыл металлургия саласында екі ірі жобаны (ЖШС «KamLit KZ») іске қосу жоспарлануда:
Өндірістік қуаты:
Бұл жобалар өндіріс көлемін арттырып қана қоймай, шығарылатын өнім түрлерінің кеңеюіне ықпал етеді.
Сонымен қатар, алдағы жылдары өңірде үш перспективті жоба жүзеге асырылмақ. Олар – металды терең өңдеу және өңірдің көлік-логистикалық әлеуетін дамытуға бағытталған.
Атап айтқанда:
Ыстық брикеттелген темір өндіру зауытының (АҚ «ССГПО») құрылысы – өндірістік қуаты 4 млн тонна, жобаның құны – 920 млрд теңге, 1,1 мың жаңа жұмыс орны ашылады.
Болат құю зауытының (ЖШС «CASPIAN STEEL QZ») құрылысы – өндірістік қуаты жылына 1 млн тонна, жоба құны – 308 млрд теңге, 600 жұмыс орны құрылады.
Бұл жобалар шикізатты өндіруден бастап, оны өңдеу және дайын өнімді шығару бойынша толық технологиялық циклді қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Өндіріс көлемінің артуы мен жаңа өнім түрлерінің шығуы логистикалық инфрақұрылымның дамуын қажет етеді. Осыған байланысты, Қостанай қаласында жалпы құны 37 млрд теңге болатын «құрғақ порт» көлік-логистикалық кешенін салу жоспарланған. Жобаның қуаты – жылына 400 мың контейнер, 500 жаңа жұмыс орны ашылады. Өңірдің тиімді экономикалық-географиялық орналасуын ескере отырып, бұл жоба халықаралық логистикалық хаб құруға мүмкіндік береді.
Жалпы, облыс бойынша жалпы инвестиция көлемі 2,3 трлн теңгеден асатын 45 инвестициялық жоба іске асырылуда, нәтижесінде 10,5 мың жаңа жұмыс орны ашылады.
Қостанай облысы – түрлі экономикалық салаларға инвестиция салуға қолайлы өңір. Өңірдің географиялық орналасуы, дамыған инфрақұрылымы, бай табиғи ресурстары және қарқынды дамып келе жатқан өнеркәсіп секторы инвесторлар үшін тартымды мүмкіндіктер ұсынады.
Қостанай облысы әкімінің орынбасары Әбенов А.Т.-ның "Костанайские новости" газетіне берген сұхбаты
Редакцияның фотосы
Рудный қаласында Қостанай облысының әкімі Кумар Аксакаловтың төрағалығымен қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына арналған кеңес өтті. Кеңеске мемлекеттік органдардың, өнеркәсіптік кәсіпорындардың, бизнес, білім беру мекемелері мен коммуналдық қызметтердің өкілдері қатысты.
Кеңес барысында қаланың негізгі даму бағыттары, соның ішінде өнеркәсіп секторын жаңғырту, ірі инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру, тұрғын үй құрылысы, қаланы абаттандыру, сауда инфрақұрылымын дамыту, сондай-ақ медициналық және білім беру қызметтерінің сапасын жақсарту мәселелері қаралды.
«Рудный – бұл тек қуатты өнеркәсіптік орталық қана емес, сонымен қатар тұрғындарға жайлы әрі ыңғайлы болуы тиіс қала. Өндіріс, инфрақұрылым, білім беру, денсаулық сақтау және спортқа салынған инвестициялар – тұрақты дамудың кепілі. Барлық негізгі жобалар менің жеке бақылауымда», – деді Кумар Аксакалов.
ӨНЕРКӘСІП ЖӘНЕ ЖАҢА ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН ҚҰРУ
Рудный облыстың стратегиялық индустриялық орталығы болып қала береді, және оның дамуы қазіргі заманғы технологияларды енгізу мен жаңа өндірістерді ашусыз мүмкін емес.
Ірі инвестициялық жобалардың бірі – ыстық брикеттелген темір (ГБЖ) өндіріс зауытының құрылысы. Жобаның құны 920 миллиард теңгені құрайды, жоспарланған қуаттылығы – жылына 4 миллион тонна. MIDREX технологиясын енгізу көмірқышқыл газының шығарындыларын 40%-ға төмендетуге мүмкіндік береді. Жоба аясында 1000-нан астам жаңа жұмыс орны құрылады, ал жыл сайынғы салық түсімдері 32 миллиард теңгені құрайды. Зауыт іске қосылғаннан кейін өңірдегі шикізатты қайта өңдеу көлемі 2,2 есе артады.
2025 жылы сұйытылған табиғи газ (СПГ) өндіріс зауытының құрылысы басталады. Бұл жоба кәсіпорындар мен көлікті экологиялық және қолжетімді отынмен қамтамасыз етеді. Жобаның құны – 14 миллиард теңге, жоспарланған қуаттылығы – жылына 50 мың тонна газ. 60 жаңа жұмыс орны құрылады.
Сондай-ақ, техникалық және кәсіптік білім беру мекемелерінде жаңа білім беру бағдарламалары енгізілуде. Бұл болашақта кәсіпорындарды білікті мамандармен қамтамасыз етеді.
КӨЛІК ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ
2025 жылы Қостанай – Рудный автожолын қайта жаңарту жобасы басталады. Жөндеу жұмыстарының ұзындығы 31 шақырымды құрайды, жобаны іске асыруға 6,6 миллиард теңге бөлінді. 25 шақырым жол бөлігіне жарықтандыру орнатылып, жылдамдықты бақылау камералары орнатылады.
Қаланың көлік желісін жаңғырту аясында жалпы ұзындығы 28 шақырымды құрайтын 47 көшені жөндеу жоспарланған, оның ішінде Горняков көшесін қайта жаңарту жұмыстары аяқталады.
Қоғамдық көлік паркін жаңарту жалғасуда. 2025 жылы 37 жаңа автобус сатып алынады, бұл қалалық автопарктің 50%-ын жаңартуға және маршруттар арасындағы интервалды қысқартуға мүмкіндік береді. Бұл мақсатқа 860 миллион теңге бөлінді.
ТҰРҒЫН ҮЙ ҚҰРЫЛЫСЫ, АБАТТАНДЫРУ ЖӘНЕ САУДА ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ
2024 жылы Рудныйда 45 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 5%-ға көп. Соңғы екі жылда тұрғын үй кезегі 9,3%-ға қысқарды.
Жаңа тұрғын үйлердің салынуымен қатар, ескі ғимараттарды қайта жаңарту жұмыстары жүргізілуде. Жалпы 21 мың шаршы метр болатын 9 көпқабатты үй қалпына келтірілді, 16 мың шаршы метрді құрайтын 4 жаңа үй салынды. Қазіргі уақытта 7 үйді қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде (4-уі Рудныйда, 3-уі Қашар кентінде), сондай-ақ тағы 10 жаңа үйдің құрылысы жоспарланған.
2025 жылы 9 көпқабатты үйдің қасбеттері мен шатырларын жөндеуге 700 миллион теңге бөлінді.
Сондай-ақ, ескі үйлердегі лифт жабдықтарын жаңарту жалғасуда. Соңғы екі жылда 17 жаңа лифт орнатылды, ал 2025 жылы тағы 15 лифт ауыстырылады, бұл мақсатқа 262 миллион теңге қарастырылған.
Қаланың абаттандыру бағдарламасы аясында аулалар көгалдандырылып, орындықтар мен жарықтандыру жүйелері орнатылады, балалар және спорт алаңдары салынады.
Қалада ірі сауда-ойын-сауық орталығының (СОО) болмауына байланысты, облыс әкімі Рудный қаласының әкімі Виктор Ионенкоға бұл мәселені зерттеуді, ықтимал құрылыс орындарын анықтауды және жобаны жүзеге асыру үшін инвесторларды тарту жөнінде жұмыс жүргізуді тапсырды.
БІЛІМ, ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖӘНЕ СПОРТ
2025 жылы 900 және 1200 орындық екі жаңа мектептің құрылысы аяқталады. Сондай-ақ, балалардың шығармашылық және зияткерлік дамуына арналған Оқушылар сарайын салу жобасы қарастырылуда.
Рудный индустриалды институты университет мәртебесін алып, студенттер саны 6%-ға артты. Университет базасында оқу зертханалары мен Жастар ресурстық орталығын орналастыру үшін аяқталмаған ғимаратты қалпына келтіру мүмкіндігі қарастырылуда.
Денсаулық сақтау саласында жеке инвестициялар есебінен жаңа емхана салынып жатыр. Ол күніне 250 адамға дейін медициналық қызмет көрсетеді.
Қалада екі дене шынықтыру-сауықтыру кешені салынып жатыр, сондай-ақ қалалық стадионның жобасы әзірленуде.
Кәсіби спортты дамыту жалғасуда: «Горняк» хоккей клубы мен «Аят» футзал клубы ұлттық және халықаралық жарыстарда жоғары нәтижелер көрсетіп, олардың тәрбиеленушілері Қазақстан құрамасына шақырылуда.
ЭНЕРГЕТИКА
Өңірде үш жел электр станциясы, бір күн электр станциясы және бір газ-поршенді станциядан тұратын бес жаңа электр станциясының құрылысы жүргізілуде. Рудныйда қуаты 1 ГВт болатын ең ірі жел электр станциясының құрылысы басталады. 165 жел генераторы орнатылады, ал инвестициялар көлемі 580 миллиард теңгені құрайды. Жоба облыстағы электр энергиясын өндіру көлемін 10 есеге арттыруға мүмкіндік береді.
ҚОРЫТЫНДЫ
Рудный қаласын кешенді дамыту халықтың өмір сүру сапасын арттыруға, қалалық инфрақұрылымды жаңғыртуға және жаңа бизнес пен жастар үшін мүмкіндіктер жасауға бағытталған. Барлық жобалар облыс әкімінің жеке бақылауында.
Қостанай ауданының Александров мектебінің 10 сынып оқушысы Виктор Рыжков өзінің мұғалімі Виталий Базаркиннің басшылығымен су тасқыны кезінде су деңгейі күрт көтерілген жағдайда көпірлердің бұзылуын болдырмау үшін «Smart Bridge» инновациялық жобасын әзірледі.
Виктордың айтуы бойынша, бұл идея оған 2024 жылғы көктемде өзінің туған Қостанай ауданында және Қазақстанның басқа да өңірлерінде айтарлықтай шығындарға әкеп соққан су тасқыны кезінде туындаған.
«Smart Bridge» - судың шекті деңгейіне жауап беретін датчиктер мен Arduino бағдарламаланатын микроконтролер арқылы көпірді көтеретін автоматтандырылған жүйе болып табылады.
«Менің мақсатым — адамдар мен инфрақұрылымның су тасқынына дайын болуына көмектесетін жүйені құру. Жоба бірнеше кезеңнен өтті, көтеру тетігін таңдауда қиындықтарға тап болдық, бірақ идеямызды сәтті жүзеге асыра алдық», деп атап өтті Виктор Рыжков.
Жүйенақтыжағдайлардақолдануүшінжоғарыәлеуеттікөрсетіп отыр.БолашақтаВикторкөпірді кезең-кезеңімен көтерумүмкіндігін,сондай-ақ арнайықызметтергехабарламалардыавтоматты түрде жіберуүшінрадио модуль интеграциясынқосу арқылы модельдіжетілдірудіжоспарлап отыр,бұл арнайы қызметтерге жағдайдың өзгеруінежеделжауап беруге мүмкіндік береді деп күтілуде.
Жоба қазірдің өзінде «Техническое конструирование в области промышленности» номинациясы бойынша «Первый шаг к великому изобретению» Республикалық инновациялық идеялар байқауында бірінші орынға ие болды.
Костанай облысы Мемлекет басшысының стратегиялық тапсырмасын жүзеге асырып, үш негізгі экономикалық бағыт бойынша дамып келеді: машина жасау, қара металлургия және ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу. Өңірдің басым бағыттарының бірі – автомобиль жасау мен автокомпоненттер өндірісін қамтитын машина жасау саласын дамыту.
Машина жасау: өндірісті кеңейту
Бүгінде Қостанай облысында төрт ірі машина жасау кәсіпорны жұмыс істейді, олар жеңіл, жүк және ауыл шаруашылығы техникасын шығарады. Айта кету керек, төртінші зауыт 2024 жылдың күзіне қарай іске қосылды. Өңірдің өнеркәсіптік дамуы аясында 2025 жылдың соңына дейін тағы екі жаңа зауыт ашу жоспарланған:
● KIA автомобиль зауыты – жылына 70 000 автокөлік өндіру қуатымен, 1 500 жаңа жұмыс орнын ашады;
● Жүк көліктеріне арналған басты беріліс қораптары зауыты – 550 жаңа жұмыс орнын құрады.
Қосымша, 2026 жылдың басында автокомпоненттер шығаратын тағы бір зауыттың ашылуы күтілуде. Бұл кәсіпорын өңірдің автокөлік өндірісі кешеніндегі жетінші зауыт болмақ және қазақстандық автомобиль зауыттарын қажетті бөлшектермен қамтамасыз етеді.
Автокомпоненттер зауыты: өндірісті жергіліктендіру
Автокомпоненттерді жергіліктендіру орталығын салу – импортқа тәуелділікті азайтуға және өңірдің машина жасау кластерін нығайтуға бағытталған. Жоба жүзеге асқаннан кейін қазақстандық автомобиль зауыттарына отандық компоненттерді жеткізу қамтамасыз етіледі.
Жобаның негізгі көрсеткіштері:
● Инвестиция көлемі – 17,8 млрд теңге;
● Жаңа жұмыс орындары – 800;
● Өндірістік қуаты – жылына 60 000 компонент;
● Өндірістік аумақ – шамамен 30 000 м².
Қандай бөлшектер өндіріледі?
Жаңа кәсіпорында бұған дейін шетелден әкелінген мынадай компоненттер шығарылатын болады:
● Орындықтар;
● Глушительдер;
● Бамперлер, айналар, пластиктен жасалған кузов элементтері;
● Электр сымдары;
● Интерьер және экстерьер бөлшектері;
● Автокөлік бояулары мен герметиктері.
Жұмыс орындары және кадрлық әлеует
Бүгінгі таңда өңірдің машина жасау саласында 5 053 адам жұмыс істейді, ал жаңа зауыттардың іске қосылуымен бұл көрсеткіш 7 500-ден асады. Автомобиль жасау, металлургия және автоматтандыру салаларында мамандарды белсенді түрде даярлау жүріп жатыр, бұл кәсіпорындарды білікті кадрлармен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Автокомпоненттер зауытының іске қосылуы Қазақстанда автомобиль өндірісінің толық циклын құру жолындағы маңызды қадам болмақ.
«Бұл жоба қазақстандық автозауыттарды отандық компоненттермен қамтамасыз ететін елдегі алғашқы толыққанды машина жасау кластерінің негізін қалады», – деп атап өтті Құмар Ақсақалов.
Қостанай облысында білім басқармасының кеңейтілген алқа мәжілісі өтіп, 2024 жылдың қорытындылары шығарылып, 2025 жылға арналған негізгі даму бағыттары айқындалды. Жиында білім сапасын арттыру, жаңа мектептер мен балабақшалар салу, қауіпсіздікті қамтамасыз ету және сұранысқа ие мамандар даярлау мәселелеріне ерекше назар аударылды.
Мемлекет басшысы әрбір азаматтың, тұратын жеріне қарамастан, сапалы білім алу мүмкіндігіне ие болуы маңызды екенін бірнеше рет атап өткен болатын. Осы бағытта өңірде ауқымды жұмыстар жүргізілуде.
Білім беру жүйесін қаржыландыру және жаңғырту
Қостанай облысының білім саласына бөлінетін бюджет соңғы екі жылда 23%-ға артып, 2025 жылы 218 млрд теңгеден асты. Айтарлықтай қаржы білім беру мекемелерінің материалдық-техникалық базасын жаңартуға бағытталды. Өткен жылы бұл мақсатқа 1,5 млрд теңге бөлініп, 59 заманауи пәндік кабинет (химия, физика, биология) және STEAM-зертханалар жабдықталды.
Білім беру ұйымдарында интернет жылдамдығын арттыру маңызды қадам болды. Бүгінгі таңда өңірдегі барлық мектептер жоғары сапалы интернетпен қамтылған, ал соңғы екі жылда оның жылдамдығы 5-10 Мбит/с-тан 70-100 Мбит/с-қа дейін артты.
Мектептер мен балабақшалар құрылысы
Жаңа мектептер салу жұмыстары жалғасуда. 2025 жылы Аэропорт және Береке шағын аудандарында екі жаңа мектеп ашылды, жыл соңына дейін тағы 5 мектептің құрылысы аяқталады. Оның ішінде үшеуі ауылдық жерлерде (Әулиекөл, Қостанай және Жангелдин аудандарында) салынады.
Мектепке дейінгі білімнің қолжетімділігін арттыру мәселесі де шешілуде. Соңғы екі жылда балабақшаларға кезек саны екі есе қысқарып, 5000-нан 2700 балаға дейін азайды. 2024 жылы өңірде 1000 орындық 7 жаңа балабақша ашылды, сондай-ақ Аэропорт шағын ауданында және Рудный қаласында тағы екі балабақшаның құрылысы жалғасуда.
Мектептердегі қауіпсіздік
Білім беру мекемелерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету – басты басымдықтардың бірі. 2025 жылы бұл мақсатқа 3 млрд теңгеден астам қаржы бөлінді. Нәтижесінде барлық мектептер лицензияланған күзетпен, турникеттермен және бейнебақылау камераларымен қамтамасыз етіледі.
Сонымен қатар, соңғы екі жылда 35 қазандық мектеп ғимараттарынан тыс жерге шығарылды, бұл оқушылар мен мұғалімдер үшін қолайлы жағдай жасауға мүмкіндік берді.
Сұранысқа ие мамандарды даярлау
2025 жыл Қазақстанда Жұмысшы кәсіптер жылы деп жарияланған, сондықтан техникалық және кәсіптік білім беруді дамыту ерекше маңызға ие. Өңірде колледждерді жаңғырту және еңбек нарығының қажеттіліктеріне сәйкес кадрлар даярлау жұмыстары белсенді жүргізілуде.
Қостанай облысы – еліміздегі ірі өнеркәсіптік және аграрлық өңірлердің бірі. Алдағы жылдары өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында ірі инвестициялық жобалар жүзеге асырылып, мыңдаған жаңа жұмыс орындары ашылады. Тек 2025 жылы машина жасау және металлургия саласында 7 жаңа жоба іске қосылып, 3000-нан астам жұмыс орны құрылады.
Өңір кәсіпорындарын білікті мамандармен қамтамасыз ету үшін бизнес қауымдастықпен тығыз ынтымақтастық орнатылған. Жұмыс берушілер колледждердегі білім беру бағдарламаларын жаңартуға, жаңа мамандықтар ашуға және студенттердің тәжірибелік дайындығына белсенді қатысуда.
Болашаққа жоспарлар мен жаңа міндеттер
Қостанай облысында білім беру саласын дамыту жұмыстары жалғасуда. Ауылдық елді мекендердің инфрақұрылымын жақсартуға ерекше көңіл бөлінуде. 2025 жылы бұл мақсатқа 67 млрд теңгеден астам қаржы қарастырылған. 83 кіреберіс жолды және 382 көшені жөндеу, 40 жобаны іске асыру арқылы ауылдарды сапалы ауыз сумен қамту, сондай-ақ 15 000 көше шамдары мен 4 300 тірек орнату жоспарланған.
Оқушыларға қолайлы жағдай жасау, мұғалімдерді қолдау және болашақ мамандарды даярлау – білім беру саласындағы басты бағыттар. Барлық белгіленген міндеттер тұрақты бақылауда, өйткені білімге салынған инвестиция – елдің жарқын болашағына салынған инвестиция.
Облыс орталығында әлеуметтік әріптестік және әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі өңірлік комиссияның отырысы өтті. Жиынға Қазақстан Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Даулеталин, мемлекеттік органдардың басшылары, жұмыс берушілер мен Қостанай облысының кәсіподақ өкілдері қатысты.
Күн тәртібіндегі негізгі мәселелер:
•Президент Жарлығы аясында Жұмысшы мамандықтар жылын жүзеге асыру;
•Өндірістік жарақаттанудың алдын алу;
•Жалақы бойынша берешек және оны өтеу шаралары.
Жұмысшы мамандықтарын дамыту – мемлекеттік саясаттың басымдығы
Отырыста қаралған негізгі мәселелердің бірі – Президент жариялаған Жұмысшы мамандықтар жылы. Кәсіби-техникалық білім беру жүйесін дамыту, мамандарды даярлаудың заманауи жағдайларын жасау – елдің кадрлық әлеуетін нығайту үшін маңызды қадам. Мемлекеттік органдар, жұмыс берушілер және кәсіподақтар бұл міндеттерді жүзеге асыруда тығыз ынтымақтастықта жұмыс істеуі қажет.
Қауіпсіз еңбек жағдайлары және уақытылы жалақы төлеу – тұрақтылық кепілі
Отырыста қаралған маңызды мәселелердің бірі – өндірістегі қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету және еңбек жарақаттануын азайту. Мемлекеттік еңбек инспекциясының өкілдері өңірдегі жағдай бойынша статистикалық мәліметтерді ұсынып, оны жақсарту үшін қабылданып жатқан шараларды баяндады.
Жалақы бойынша берешек мәселесіне ерекше назар аударылды. Қостанай облысының әкімі Құмар Ақсақалов бұл мәселені үнемі бақылауда ұстайтынын атап өтті. Жұмыс берушілер қызметкерлердің жалақысын уақытылы төлеуге жауапты, ал мемлекеттік органдар берешекті азайту бойынша жүйелі жұмыстарды жалғастырады.
Кәсіподақтардың қызметкерлердің құқықтарын қорғаудағы рөлі
Облыс әкімі барлық еңбек ұжымдарында кәсіподақтар жұмыс істеуі қажет екенін атап өтті. Олар қызметкерлердің құқықтарын қорғаудың сенімді құралы болып табылады.
«Кәсіподақтар – тек еңбек құқықтарын қорғау ғана емес, сонымен қатар жұмыс берушілер мен қызметкерлер арасындағы диалог тетігі. Барлық ұйымдар мен кәсіпорындарда кәсіподақтардың жұмыс істеуі маңызды, өйткені олар әлеуметтік әділеттіліктің кепілі болып табылады», – деп атап өтті Құмар Ақсақалов.
Комиссия отырысының қорытындысы бойынша еңбек құқықтарын қорғауды күшейту, кәсіподақ қозғалысын дамыту және жалақы бойынша берешекті азайту жөнінде тапсырмалар берілді. Қызметкерлердің еңбек құқықтары мен әлеуметтік кепілдіктерін қорғау өңірлік билік органдарының басты міндеттерінің бірі болып қала береді.
Қостанай облыстық ауруханасында жаңа қызмет – қашықтықтан медициналық кеңес беру жүйесі іске қосылды. Бұл жаңашылдық шалғай ауыл тұрғындарына облыс орталығына бармай-ақ білікті медициналық көмек алуға мүмкіндік береді.
Қызмет 2024 жылдың соңында іске қосылып, 2025 жылдың қаңтарында дәрігерлер 13 онлайн-кеңес өткізді. Науқастар көбінесе уролог пен невропатологқа жүгінді, бірақ облыстық аурухананың барлық терапевтік және хирургиялық бейіндегі мамандары қолжетімді. Айта кетерлігі, биыл емханаға жетіспейтін мамандар – гематолог пен аллерголог келді.
Онлайн-кеңес қалай жүргізіледі?
Қашықтықтан кеңес тек алғашқы қабылдаудан өткен пациенттерге ғана қолжетімді. Алдымен дәрігер науқасты жеке қабылдап, қажетті тексерулерді тағайындайды. Пациент бұл тексерулерден аудандық емханасында өтеді, ал алынған нәтижелер – талдаулар, суреттер – электронды форматта жіберіледі. Дәрігер оларды қарап шығып, онлайн-режимде, көбінесе WhatsApp мессенджері арқылы кеңес береді.
– Бұл, әсіресе, егде жастағы адамдар мен облыс орталығына жиі келе алмайтын науқастар үшін өте ыңғайлы, – дейді консультативтік емхананың меңгерушісі Сауле Мендыкулова.
Уақыт пен қаржыны үнемдеу
Ауыл тұрғындары жаңа қызметтің артықшылықтарын бағалап үлгерді. Мысалы, Федоров ауданының тұрғыны Светлана Клейн қашықтықтан кеңес алу медициналық көмекті айтарлықтай жеңілдететінін атап өтті:
– Қостанайға әр сапар – қосымша шығындар мен физикалық ауыртпалық, әсіресе қарт адамдар үшін. Енді тексеру нәтижелерін жіберіп, дәрігерден онлайн түрде кеңес алуға болады, – дейді Светлана.
Қосымша медициналық қызметтер
Облыстық ауруханада қолжетімді медициналық зерттеулер ауқымы кеңеюде. Қазіргі уақытта пациенттерге кардиология, неврология, эндокринология және урология бойынша Check-up кешенді диагностикалық бағдарламалары ұсынылады. Барлық тексерулер бір күн ішінде жүргізіліп, нәтижелері мен дәрігердің ұсыныстары бірден беріледі.
Сонымен қатар, жақын арада кіші хирургия қызметі іске қосылмақ. Бұл стационарда ұзақ уақыт жатуды қажет етпейтін бірқатар медициналық мәселелерді амбулаториялық деңгейде шешуге мүмкіндік береді.
Қашықтықтан кеңес беру, диагностика және қабылдауға жазылу туралы толық ақпаратты Қостанай облыстық ауруханасының тіркеу бөлімінен немесе пациенттерді қолдау бірыңғай қызметінен алуға болады.
2025 жылғы Азия ойындарында Қазақстанның ерлер шаңғы құрамасы 4×7,5 км эстафетасында қола медаль жеңіп алды. Ұлттық құрама сапында Қостанай облысының екі өкілі – Наиль Башмаков пен Владислав Ковалев өнер көрсетті.
Қазақстандық шаңғышылар жоғары дайындық деңгейін көрсетіп, Қытай мен Жапонияның мықты қарсыластарына ғана жол берді. Бұл – отандық қысқы спорт мектебінің қарқынды дамуының және спортшыларымыздың халықаралық ареналарда жоғары нәтижелер көрсете алатынының кезекті дәлелі.
Қостанай облысының әкімі жерлестерін лайықты марапаттарымен құттықтады:
«Сіздер тамаша техника, шыдамдылық және командалық рух көрсеттіңіздер. Сіздердің медальдарыңыз – тек өңір үшін ғана емес, бүкіл ел үшін мақтаныш. Жаңа жеңістер мен үлкен жетістіктер тілеймін!»
Қостанай облысы өз шаңғышыларымен заңды түрде мақтана алады, олар көп жылдар бойы елдегі ең мықтылардың қатарында. Өңір спорттық инфрақұрылымды дамытуды жалғастырып, дарынды спортшыларды қолдап, жаңа чемпиондарды даярлау үшін жағдай жасауда.
Шаңғышыларымызды қола жүлдемен құттықтаймыз және алдағы жеңістерін тілейміз!