Үйірлі шегірткелер - Итальяндық прус

ИТАЛЬЯНДЫҚ ПРУС - итальяндық шегіртке, кәдімгі немесе оазис прус (Calliptamus italicus L.). Қазақстанда кең таралған, бірақ солтүстік және батыс Қазақстанда ең көп шоғырланған. Қазақстанның дәнді-жусанды, жиі құмды далаларының, дала және шөл аймақтарының учаскелерін мекендейді. Жоңышқа, мақта, күнбағыс, көкөніс дақылдары мен дәнді дақылдарды зақымдайды.

Ересек жәндіктердің (ересектердің) денесі орташа, ұрғашылары еркектерге қарағанда екі есе үлкен (еркектердің денесінің ұзындығы – 14,5-28,7 мм, аналықтары-21,9-41,6 мм). Бояу өте алуан түрлі. Қоңыр, сұр-қоңыр, сирек ашық және ақшыл реңктер басым. Кеудедегі аяқ-қолдардың арасында доғал бұлтық бар. Қанаттары қанат қалқанынан қысқа, түбінде сұр-қызғылт түсті. Артқы сирағы ашық қызыл немесе қызғылт түсті.

Жылына бір ұрпақ дамиды. Ересектердің жаппай пайда болуы маусым айының соңында байқалады. Аз мөлшерде ересектер бөлек тұрады, бірақ олардың саны едәуір артқан кезде олар үйірлі өмір сүру режиміне өтеді. Үйірлер көтеріліп ұзақ қашықтыққа ұша алады.

Олар шілде айының соңында жыныстық жетілуге жетеді, жұптасады және тамыз айында жұмыртқа сала бастайды. Ілінісу кезінде ұрғашылары  көбікті зат көпіршік текше бөледі, оңың ішінде – 30-45 жұмыртқа болады, солай қыста аман қалады.

2025 жылы Федоров ауданында табын шегірткелері бойынша мониторингтік тексерулер 70 000 га алаңда жоспарланған,  көктемгі-жазғы тексеру - 30 000 га, жазғы тексеру - 40 000 га.

Шегірткелерге қарсы әр түрлі өңдеу әдістері қолданылады: толық - зиянкестермен қоныстанған барлық аумақ өңделеді; тосқауылды - шегірткелердің қозғалыс бағыты бойынша белгілі бір жолақтар өңделеді, тосқауыл аралық кеңістікті өңдеусіз қалдырады; жергілікті - тек дернәсілдердің шоғырлану ошақтары (кулигалар) өңделеді; шеткі - ауылшаруашылық дақылдары егістіктерінің айналасында орындалады.

Химиялық заттармен (инсектицидтермен) бүрку шегірткелермен күресудің негізгі әдісі болып табылады. 2025 жылға республикалық бюджет қаражаты есебінен табын шегірткелеріне қарсы химиялық өндеу жоспарланбаған.

    

Шегіртке зиянкестері анықталса, төмендегі телефондарға хабарласыңыз:

 

Ұйымның атауы	Т.А.Ә	Лауазымы	Байланыс телефоны
«РФДжБӘО» РММ Федоров  аудандық филиалы	Назарчук Иван Владимирович	Басшы	8-71442-33099
ҚР АШМ АӨК МИК «Федоров ААИ» ММ	Джагалтаева Сауле Есенгельдыевна	Бас маман- өсідіктерді қорғау және карантині жөніндегі мемлекеттік инспектор	8-71442-21-6-98

 

 

«ҚР АШМ АӨК МИК

Федоров ААИ» ММ

басшысы                                                                               Шишимбаев С.А.