Адам саудасы өзекті мәселе болып қала береді

Адам саудасы қазіргі кезде де өзекті мәселе болып қала береді. Бас прокуратураның мәліметінше, биылғы жылдың алғашқы үш айында Қазақстанда қылмыстың осы түріне байланысты 116 қылмыстық іс тіркелген. Жәбірленушілердің жалпы саны үштен біріне жуық өсті, ал барлық қылмыстық істер бойынша жәбірленушілер жоқ. Олар тек 59 адам деп танылды.
"Адам саудасы" бабы бойынша 14 адам жәбірленуші, ал "кәмелетке толмағандар саудасы" бабы бойынша бес адам жәбірленуші деп танылды. Бұл тек қыздарды жыныстық қанау туралы ғана емес, сонымен қатар нәрестелерді сату туралы. Сонымен қатар, 13 адам ұрлаудың құрбаны болды, жетеуі — оның ішінде төрт кәмелетке толмаған — жезөкшелікпен айналысуға тартылды. Жәбірленушілердің ең көп саны "заңсыз бас бостандығынан айыру" бабы бойынша тіркелді — 20 адам.
Ішкі істер министрлігінің мәліметінше, Қазақстанда жыл сайын адам саудасына байланысты 150-ге жуық қылмыстық іс қозғалады. Ішкі істер министрінің орынбасары атап өткендей, мұндай қылмыстардан зардап шеккендер физикалық қорғауға және біржолғы өтемақы алуға құқылы. Биыл адам саудасының құрбаны болған бес адам мемлекеттік қорғаумен қамтамасыз етілді. Бұл ретте барлық жәбірленушілер қылмыс туралы мәлімдемейді.

Бауыржан Аленов, ішкі істер министрінің бірінші орынбасары: "ашықтыққа әсер ететін мәселелердің қатарында қылмыс жасаудан өткен ұзақ мерзімдер, жәбірленушілердің құқық қорғау органдарының қызметкерлерімен қарым – қатынас жасаудан бас тартуы, күдіктілер тарапынан оларға қастандық жасаудан қорқуы, жәбірленушілердің материалдық тәуелділігі, жариялылықтан қорқуы бар".

Соңғы үш жылда құқық қорғау органдарының қызметкерлері адам саудасы саласында жұмыс істейтін бес ұйымдасқан қылмыстық топтың қызметін сәтті тоқтатты және азаматтарды шетелге — Индонезия, Бахрейн, БАӘ, Түркия, Оңтүстік Корея, Өзбекстан және Қырғызстан сияқты елдерге заңсыз әкету бағыттарын жойды.

Қоғам қайраткерлерінің айтуынша, жыл сайын еңбек қанау құрбанының портреті өзгеріп отырады: шет тілдерін білетін білімді адамдар зардап шеккендердің қатарына енуде.

Элина Еникеева, "Сана сезім" ПЦЖИ ҚБ заңгері: "оларды алаяқтық топтар жұмыс істейтін шет елдерге жұмысқа шақырады және оларды заңсыз әрекеттер жасауға мәжбүр етеді және бұл адамдар бұл туралы айтуға қорқады, өйткені олар өз елінде қудаланады".

Тәуекелдерді азайту үшін сарапшылар еңбек шартын мұқият оқып шығуды және ресімдеусіз жұмыстан аулақ болуды ұсынады. Компанияның беделін де тексеру маңызды. Егер жұмыс беруші құжаттарды ұстаса немесе қозғалыс еркіндігін шектесе, сақ болу керек. Бұл жағдайда сіз басқа елде болсаңыз, полицияға немесе консулдыққа хабарласқан жөн.