
Ауруханадан туындаған инфекциялар немесе медициналық көмек көрсетумен байланысты инфекциялар (МКБИ) немесе ауруханішілік инфекция (АІИ) бүкіл әлем бойынша денсаулық сақтау мекемелеріндегі күрделі мәселе болып табылады. Ауруханалардың стерильдікті сақтауға тырысқанына қарамастан, инфекцияларды жұқтыру жағдайлары әлі де кездеседі.
Ауруханаішілік инфекциялар (АІИ) – медициналық көмекпен байланысты инфекцияларды адамдар емдеу-профилактикалық мекемелерінде стационарлық емделгенде немесе емханаларады тексерілгенде жұқтыруы мүмкін.
Ішкі ағзалардың жұқпалы аурулары көбінесе емделушілер стационарда болған кезде жүргізетін инвазиялық процедуралардан, медициналық құралдарды (мысалы, катетер, көктамыр ішіне тамшылатып жіберу) пайдаланудан немесе денсаулық сақтау мекемесіндегі антисанитариялық жағдайлардан туындайды. Кейбір жағдайларда МККИ денсаулық сақтау қызметкерлерінің нашар гигиеналық тәжірибесінен немесе медициналық жабдықты жеткіліксіз зарарсыздандырудан туындайды. Аурухана жұқтырған инфекциялардың барлығы аурухананың абайсыздығынан туындамаса да, денсаулық сақтау қызметкерлері қауіпсіз ортаны қамтамасыз ете алмаса, жауапкершілікке тартылуы мүмкін. Жауапкершілікті белгілеу үшін пациент аурухананың немесе медициналық персоналдың медициналық көмек көрсету стандарттарын бұзғанын және бұл бұзушылық инфекцияға тікелей әкелгенін дәлелдеу керек. Жалпы себептерге мыналар жатады:1. Стерильді жағдайларды сақтамау: Денсаулық сақтау мекемелері тазалық пен стерильділікті сақтауға міндетті. Бұған медициналық жабдықтарды зарарсыздандыру, операциялық бөлмелер мен пациенттер аймақтарын тазалау және бүкіл мекемеде тиісті санитарлық жағдайды қамтамасыз ету кіреді.2. Нашар қол гигиенасы: Қолды жуу денсаулық сақтау мекемелерінде инфекциялардың алдын алудың ең тиімді әдістерінің бірі болып табылады. Медицина қызметкерлері пациенттермен қарым-қатынасқа түсер алдында және одан кейін тиісті қол гигиенасын сақтауы керек. Мұны орындамау науқастың инфекциясына әкелуі мүмкін.3. Медициналық құрылғыларды абайсыз пайдалану: Катетер, желдеткіш және хирургиялық құралдар сияқты медициналық құрылғылар сақтықпен пайдаланылуы және сақталуы керек. Медицина қызметкерлері бұл құрылғыларды дұрыс орнатпаса, бақыламаса немесе тазаламаса, пациенттерде инфекциялар дамуы мүмкін. Мысалы, дұрыс емес зарарсыздандырылған катетер науқастың денесіне бактерияларды енгізіп, ауыр инфекцияға әкелуі мүмкін.4. Жұқтырған науқастарды оқшаулаудың жеткіліксіздігі: Егер науқаста жұқпалы ауру болса, денсаулық сақтау мекемелері оларды басқа науқастардан оқшаулау үшін тиісті шараларды қабылдауы қажет. Бұл ережелерді сақтамау инфекцияның басқаларға, әсіресе иммунитеті төмен науқастарға таралуына әкелуі мүмкін.5. Кешіктірілген диагностика немесе емдеу: инфекцияларды ерте анықтау және емдеу өте маңызды. Егер медицина қызметкері инфекцияның белгілерін анықтай алмаса және емдеуді кешіктірсе, науқастың жағдайы нашарлап, асқынуларға немесе тіпті өлімге әкелуі мүмкін.
Инфекция әртүрлі себептермен пайда болуы мүмкін және олардың барлығы абайсыздықтан емес. Көптеген жағдайларда пациенттердің иммундық жүйесі әлсіреген болуы мүмкін, бұл оларды инфекцияларға көбірек бейім етеді.
«Қазақстан Республикасы Денсаулық
сақтау министрлігі Санитариялық-
эпидемиологиялық бақылау комитеті
Қостанай облысы санитариялық-
эпидемиологиялық бақылау департаментінің
Жітіқара аудандық санитариялық-э
пидемиологиялық бақылау басқармасы» РММ
бөлім басшысының м.а.
Самбетова Ш.Т.