Жануарларға жауапты қарау

Бүгінгі таңда адамдардың жануарларға деген көзқарасы қоғамда қатты алаңдаушылық тудырады. Әлеуметтік желілерде Балалар мен ересектердің «біздің кішкентай бауырларымызға» деген қатыгездігін көрсететін бейнелер жиі жарияланады. Біздің елімізде жануарларға жауапкершілікпен қарау нормалары заңнамалық деңгейде де, әлеуметтік өмірде де бекітілмеген.

Әсіресе өткір Проблемалық мәселе-қаңғыбас иттер мен мысықтардың жағдайы. Көшеде өмір сүруге және өлуге мәжбүр болған, сөзсіз аулау мен жоюға бейім қаңғыбас жануарлардың жағдайы қаншалықты қиын екенін шынымен елестететіндер аз.

Үй жануарлары сөзсіз махаббат, достық, қуаныш, сонымен бірге үлкен қиындықтар екендігі белгілі. Мысық, ит болсын, үй жануарларының кез – келгені, тіпті біздің заманымызда үй жануарлары да кішкентай кеміргіштер-бәрі де тірі тіршілік иелері, оларға ұқыпты, жауапты және адамгершілік көзқарас қажет. Сонымен қатар, егер Сіз сүйікті үй жануарларынызға дұрыс күтім жасамасаңыз, кез-келгені басқалар үшін жоғары қауіп көзі бола алатындығын жоққа шығармаңыз. Адам мен жануардың қарым-қатынасы, ең алдымен, біз бағындырған адам үшін жауапкершілікке негізделуі керек деген қорытынды жасау керек.

Осы жағдайды ескере отырып, ҚР Экология министрлігі «Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы» заң жобасын әзірлеуде. Бұл заңға қажеттіліктің пайда болу себебі ветеринариялық, ғылыми және мәдени-ойын-сауық іс-шараларын өткізу кезінде иелерінің жануарларға қатынасы жауапкершілік пен адамгершілік қағидатына негізделген заңмен реттелмегендігінде.

Өз кезегінде, Қостанай облысында әрекет ететін иттер мен мысықтарды асырау және серуендету ережелеріне сүйене отырып, иелері өз жануарларын асырау және серуендету кезінде келесі шарттарды орындауға міндетті:

- Жануарларды асыраған кезде өз иттерін асырау орындарынан өз бетінше шығуына жол бермеу бойынша шаралар қабылдауға міндетті;

- Иттер мен мысықтарды серуендеткен кезде иелері, сондай-ақ жануарларды серуендетуші адамдар өз үй жануарларының қауіпті әсерінен айналадағы адамдар мен жануарлардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге міндетті.

Бүгінгі таңда біздің елімізде балама Заңның болмауына байланысты адамдардың қауіпсіздігіне төнетін қатердің алдын алу және жануарлар мен адамдарға ортақ жұқпалы ауруларды таратпау мақсатында қаңғыбас иттер мен мысықтардың популяциясы «Ветеринария туралы» заңның нормаларымен реттеледі. Осы Заң аясында барлық қаңғыбас жануарлар ауланады және жойылады.

Қостанай облысы санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің 2020 жылғы ресми тіркелген деректеріне сәйкес Қостанай облысы бойынша денсаулық сақтау ұйымдарына жануарлармен өзара әрекеттесуден шағуы, сілекейі және тырналуы бар 2576 адам жүгінді, оның ішінде 17 адамда жедел медициналық көмек алуға мәжбүр болған құтыру диагнозы расталды.

Әрбір үй жануарларының иесі азаматтардың үй жануарларының әсерінен қауіпсіздігін қамтамасыз ету айналадағы адамдар үшін тыныштықтың кепілі екенін, ал үй жануарларын ұстаудың негізгі санитарлық-гигиеналық және ветеринарлық ережелерін сақтау оның қоғамға және оның жануарына деген басты міндеті екенін білуі керек.