АУСЫЛ АУРУЫНЫҢ алдын алу бойынша халыққа жаднама.
АУСЫЛ – үй және жабайы артиодактильді жануарлардың вирусты, жіті ауруы, безгегі және ауыз қуысының шырышты қабығының, емшек терісінің және аяқ-қолдарының афтозды зақымдануымен сипатталады. Көбінесе ірі қара мен шошқа ауруға шалдығады, қой, ешкі, жабайы артиодактилдер азырақ сезімтал. Жас жануарлар ересектерге қарағанда сезімтал және қатты ауырады. Адамдар да аусылмен ауыруы мүмкін.
Аусыл ауруының қоздырғышы – жоғары температураға төзімсіз, 60 градусқа дейін қаздырғанда, кльтракүлгін сәулелер мен кәдімгі дезинфекциялық құралдардың әсерінен тез өлетін вирус.Сыртқы ортада вирустың сақталуына әсіресе қолайлы жағдайлар төмен температура, жоғары ылғалдылық және объектілердің бейтарап ортасы болып табалады. Вирустың бір түрімен ауырған жануарлар басқа вируспен ауырса, ауырып қалуы мүмкін.
АУРУ КӨЗІ – ауру жануарлар, оның ішінде аурудың инкубациялық (жасырын) кезеңінде әдетте 1-ден 7 күнге дейін, кейде 21 күнге дейін созылады. Мұндай жануарлар вирусты афтаның, сүттің, сілекейдің, шығарылған ауаның, зәрдің және нәжістің мазмұнымен және қабырғаларымен қоршаған ортаға таратады, нәтижесінде жайылымдарды, үй-жайларды, құрал-жабдықтарды, су көздерін, жемді және көлік құралдарын жұқтырады. Инфекция ауыз қуысының шырышты қабаттары арқылы, тамақ пен суды жегенде, әртүрлі жұқтырған заттарды жалағанда болады.
Аусылмен ауырған, сондай-ақ аусылға қарсы иммунизацияланған және науқастармен бірге ұсталған жеке жануарлар ұзақ уақыт бойы вирус тасымалдаушысы бола алады және инфекцияның ықтимал көзі бола алады.
Аурудың сау жануарларға жұғуы аусылмен ауыратын жануарлардан алынған дезинфецияланбаған өнімдер мен шикізат, сондай-ақ жем, су, төсек-орын жабдықтары, күтім құралдары, адамдардың киімдері мен аяқ киімдері, ластанған көлік құралдары арқылы жүзеге асырылуы мүмкін аусыл вирусы ұзақ уақыт бойы сақталуы мүмкін ауру жануарлардың секрециясымен.
Аусыл ауруын емдеудің арнайы құралдары жоқ, шартты патогенді микрофлораны басу үшін иммунитетті арттыру үшін витаминдер, иммуномодуляторлар және кең спектрлі антибиотиктерден тұратын кешенді препараттарды қолдануға болады.
МАҢЫЗДЫ !!!
Адамның инфекциясының негізгі жолы ауру малдың шикі сүті және оны өңдеу өнімдері арқылы, азырақ ет арқылы өтеді. Ауру жануарлармен тікелей байланыста болған адамдарда инфекцияның тікелей (сауын, күту, емдеу, сою кезінде) сондай-ақ олардың секрециясымен ластанған заттар арқылы жұғуы мүмкін. Инфекция адамнан адамға берілмейді. Балалар аусыл ауруына ересектерген қарағанда көбірек бейім.
«ҚР АШМ ВБжҚК Меңдіқара ААИ»ММ Боровское ауылы, Алтынсарин көшесі 83, тел.: 2-40-94