Құтыру

Құтыру – орталық жүйке жүйесін зақымдайтын зооноздық, ерекше қауіпті ауру. Аурудың қоздырғышы – құтыру вирусы, ол ауру малдың тістеген жері немесе сілекейі, жарасы мен сыдыруы арқылы адамға жұғады. Зақымдалған тері арқылы вирус денеге тістеген жеріне енеді. Әрі қарай шеткі нервтердің бойымен жұлын мен миға еніп, ауыр энцефалит (мидың қабынуы) тудырады.99% жағдайда ауру иттер құтыру инфекциясының негізгі көзі болып табылады. Құтыру ауруын мысықтардың, жабайы және ауылшаруашылық жануарларының шағуынан жұқтыру жағдайлары жиі кездеседі.Инкубациялық кезең тістеген жеріне және адамның иммундық жүйесінің белсенділігіне байланысты бір айдан бір жылға дейін немесе одан да көп болуы мүмкін. Қысқа инкубация бетке, басқа немесе жоғарғы аяқтарға шағумен байқалады, егер тістеу төменгі аяқтарда болса, ұзағырақ инкубация байқалады.Құтыру - өлімге әкелетін вирустық ауру; қазірдің өзінде дамыған ауруды емдеу мүмкін емес.  Қарапайым алдын алу шараларын орындау инфекцияны болдырмауға көмектеседі.Негізгі алдын алу шаралары:- Үй жануарларын жүйелі түрде вакцинациялау. Сіздің үй жануарларыңыздың (мысықтар, иттер) үнемі құтыруға қарсы вакцинациясын алатынына көз жеткізіңіз. Бұл оларды ғана емес, сізді де вируспен ықтимал байланыстан қорғайды.- панасыз жануарларға жауапкершілікпен қарау. Егер сіз қаңғыбас жануарларды, тіпті сау болып көрінетін жануарларды кездестірсеңіз, оларды тамақтандыруға немесе ұстауға болмайды.- Жабайы жануарлармен жанасудан аулақ болыңыз. Ешқашан жабайы жануарларға, тіпті олар зиянсыз болып көрінсе де немесе көмекке мұқтаж болса да жақындамаңыз.- Балалармен жануарлардың мінез-құлқы және тістеуді болдырмау туралы әңгімелесу.Жануар тістеген, сілекей ағып кеткен немесе сызат алған жағдайда тез және дұрыс әрекет ету маңызды:- жарадағы вирустың мөлшерін азайту үшін жараны көп мөлшерде жылы сумен және сабынмен жуыңыз;- Тістеген жердің ауырлығына қарамастан, жақын жердегі медициналық мекемеге дереу хабарласыңыз.Егер сіздің дәрігеріңіз құтыруға қарсы вакцинация курсын тағайындаған болса, оның ұсыныстарын қатаң түрде орындаңыз. Вакцинацияның толық курсын аяқтау аурудың дамуын болдырмау үшін өте маңызды.Осы қарапайым, бірақ маңызды ережелерді сақтау арқылы сіз өзіңізді және жақындарыңызды құтыру ауруын жұқтыру қаупінен қорғай аласыз.