ТАМАҚТАН УЛАНУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ
Тамақтан улану-бұл тамақ ішуден туындайтын жедел жұқпалы аурулар.
Біздің асүйлеріміз ылғалды ортаны сақтайды, тіректерде, азық-түлік кесетін тақталарда, раковинада және тоңазытқышта көптеген органикалық қалдықтар бар. Бұл көзге көрінбейтін патогендік микрофлораның көбеюіне қолайлы жағдай, ол ыдыс-аяқ пен өнімдерге оңай ауысады, оларды жұқтырады. Көбінесе тышқандар, егеуқұйрықтар немесе шыбындар сақталған өнімдерге инфекция қоздырғыштарын әкеледі.
Тамақтан улану көбінесе ботулизм, сальмонеллез, стафилококк инфекциялары, псевдотуберкулез, иерсиниоз сияқты пайда болады.
Тамақтан улануды болдырмау үшін тамақ гигиенасының, тамақты сақтау мен дайындаудың қарапайым ережелерін орындау қажет:
* Ас үй ыдыстарын, пешті, кесу және асхана үстелдерінің бетін, Раковиналарды, ас үй жабдықтарын таза ұстаңыз, жуу кезінде жуғыш заттарды қолданыңыз.
* Жаңа піскен және дайын өнімдерді кесу үшін жеке немесе арнайы пышақтар мен кесу тақталарын қолданыңыз. Азық-түлік пен қолдың байланысын мүмкіндігінше шектеңіз.
* Өнімдерді тек жаңа піскенің тұтыныңыз, оларды ашық ұстамаңыз, жәндіктер мен кеміргіштерден қорғаңыз.
* Мұздатылған ет пен балықты суда ерітуге болмайды.
* Шикі жұмыртқаларды қолданар алдында жуғыш заттармен ағынды сумен шайыңыз, қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында – оларды қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес белгіленген тәртіппен рұқсат етілген дезинфекциялау құралдарының ерітінділерімен өңдеңіз.
* Жемістер мен көкөністерді, шөптерді қолданар алдында сірке суымен қышқылдандырылған суға батырыңыз (алма, 1 литр суға 3-4 ас қасық болуы мүмкін), содан кейін ағынды сумен шайыңыз.
* Тез бұзылатын азық-түлікті сауда желісінен сатып алғанда, өнімнің қаптамасында немесе өнімдерге ілеспе құжаттарда (сапалы куәліктер, санитариялық-эпидемиологиялық қорытындылар) көрсетілуі тиіс өнімді сатудың соңғы мерзімдері мен дайындау күніне назар аударыңыз.
* Қыздырылған тамақты екі сағаттан кешіктірмей жеу керек, одан кейін қайта термиялық өңдеуден өткізу керек.
* Кремді аспаздық өнімдерді (кремді торттар, пирожныйлар) сатудың көрсетілген соңғы мерзімінен кейін пайдалануға болмайды.
* Бір сөреде тоңазытқышта шикі өнімдерді және дайындалған тағамдарды, әсіресе ашық ыдыста сақтауға болмайды. Дайын өнімдерді сақтауға арналған контейнерлерде мұқият жабыңыз.
* Күнделікті жеке гигиена ережелерін сақтаңыз және қоғамдық орындар мен дәретханаға барғаннан кейін қолыңызды жуыңыз.
* Қоқыс жәшігін жуғыш заттармен және дезинфекциялау құралдарымен өңдеңіз, оны қақпақпен жабыңыз, қоқыстардан жиі босатыңыз.
Жоғарыда аталған шарттарды сақтай отырып, Сіз өзіңізді және жақындарыңызды ықтимал қиындықтар мен аурулардан сақтайсыз. Сау болыңдар!
«Қамысты аудандық СЭБ басқармасы» РММ
бас маманы Ә.А. Ысқақова