Йодтың жетіспеушілігі дегеніміз не?
Йод жүйке жүйесінің жай-күйіне, адамның эмоциялық жағдайына және оның психологиялық денсаулығына жауапты. Ал йод жеткіліксіз болса, адам ұмытылып кетеді, оның назары мен реакциясы төмендейді, ұйқысыздық, иммунитеттің әлсіздігі, бедеулік, кардиологиялық және қан тамырларының ауруы, қалқанша бездің үлкеюі және т.б. пайда болады. Қазақстан йод тапшылығы бар өңірлерге жатады: топырақта, суда және тамақта йод жетіспеушілігі. Іс жүзінде әрбір екінші тұрғын йод тапшылығы ауруларына шалдығу қаупінде өмір сүреді. Әсіресе йод жетіспеушілігінен балалар мен жүкті әйелдер осал болып табылады. Йодтың ең бай көзі — су. Суды алу орнына қарай ондағы йодтың мөлшері 15 мкг йодқа жетеді. Сондай-ақ теңіз өнімдерінде йод мөлшері өте жоғары, бұл теңіз қалемшесі, кез келген теңіз балықтары — қалқанша, майшабақ, теңіз басы, тунец, албырт, халибут, код, муссель, скиф, крем. Балықтың барлық түрлерінде 70 мкг-ға дейін йод болады. Йод, әлдеқайда аз мөлшерде баклажан, цукчини, картоп, құлпынай, ешкі сүті, қияр, қызанақ, бұршақ, сарымсақ және шпинат болады. Өсімдіктердегі йодтың мөлшері олар өсірілетін топырақтағы осы микроэлементтің құрамына тікелей байланысты. Ал егер топырақ йодта нашар болса, онда көкөністерде йод аз болады. Йододефицитпен күресудің ең қарапайым және қол жетімді әдісі — йодталған тұзды тамақта пайдалану. Йод тұздың дәмін өзгертпейді, тамаққа өзіне тән иіс бермейді.
Дайын тағамға йодталған тұз жақсы қосылады, өйткені қайнаған кезде йод тұз құрамынан жартылай буланады. Алайда оның бір бөлігі әлі күнге дейін сақталып келеді, сондықтан мұндай тұз өзінің пайдалы қасиеттерін жоғалтпайды. Сондықтан йодталған тұзды консервілеу кезінде де, нан пісіргенде де пайдалануға сәнді. Егер организмде йод жетіспесе, мұнда тұз төтеп бере алмайды. Дәрігердің консультациясы қажет. Ол қажетті дәрі-дәрмектерді тағайындайды. Содан кейін организмге йодтың түсуін бақылап, денсаулығыңызды қадағалайсыз.
Өзіңізге және жақындарыңызға қамқорлық жасаңыздар! Денсаулығың сенің қолыңда!
«Қамысты санитарлық-эпидемиологиялық
бақылау басқармасы» РММ басшысы М.Найманова