Қазақстан Республикасының Президенттігіне кандидаттың сенім білдірілген адамдарының құқықтық мәртебесі қандай?

Қазақстан Республикасының Президенттігіне кандидаттың сенім білдірілген адамдарының құқықтық мәртебесі қандай?

Президенттікке кандидаттардың сайлау науқанын жүргізуге көмектесетін, сайлау алдындағы үгітті жүргізетін, кандидаттардың мүдделерін білдіретін сенім білдірілген адамдары болуға құқылы.
Президенттікке кандидаттар сенім білдірілген адамдарды өз қалауы бойынша, әрбір сайлау учаскесіне үш адамнан аспайтын мөлшерде айқындайды және олар туралы тиісті сайлау комиссиясына тіркелу үшін хабарлайды.
Президенттікке кандидат сенім білдірілген тұлға ретінде ұсынатын адамдар тиісті сайлау комиссиясына сенім білдірілген тұлға болуға келісетіні туралы өтініш береді.
Сайлау комиссиясы сенім білдірілген адамдарды тіркегеннен кейін оларға тиісті куәліктер береді.
Сенім білдірілген адам Қазақстан Республикасының азаматы болуға тиіс және қандай да бір сайлау комиссиясының мүшесі, сондай-ақ мемлекеттік саяси қызметші лауазымын атқаратын адам бола алмайды.
Алайда, мемлекеттік әкімшілік қызметшіге белгілі бір жағдайларда, мысалы, демалыста болған кезде сенімді тұлға болуға тыйым салынбайды.
Бұдан басқа, "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы" Конституциялық заңның 27-бабына сәйкес сайлау алдындағы үгіт жүргізуге, кез келген сайлау алдындағы үгіт материалдарын таратуға тыйым салынады:
1) мемлекеттік органдарға, жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, сондай-ақ олардың лауазымды адамдарына қызметтік міндеттерін атқару кезінде;
2) Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери қызметшілеріне, Ұлттық қауіпсіздік органдарының, құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне және судьяларға;
3) сайлау комиссияларының мүшелеріне;
4) діни бірлестіктерге.
Осылайша, жоғарыда аталған адамдар да сенімді тұлға бола алмайды, өйткені оларға сайлау алдындағы үгіт жүргізуге тыйым салынады.
Кандидаттар не олардың сенім білдірілген адамдары тіркеген журналистер, бұқаралық ақпарат құралдары редакцияларының лауазымды адамдары сайлауды бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жариялауға қатысуға құқылы емес.
Сенім білдірілген адамдардың Қазақстан Республикасының саяси партияларының, өзге де қоғамдық бірлестіктерінің, коммерциялық емес ұйымдарының байқаушыларының құқықтары болады, міндеттері болады және олар Президенттікке кандидат жазбаша нысанда ұсынған өкілеттіктер шегінде әрекет етеді.
Сенім білдірілген адамдар сайлау науқаны аяқталғаннан кейін, жеке бастамасы бойынша, Президенттікке кандидаттың шешімі бойынша, сондай-ақ кандидатты тіркеу жойылған, "Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы"Конституциялық заң бұзылған жағдайларда өз мәртебесін жоғалтады.