Тиісті сападағы тауарды қайтарудан бас тарту: тұтынушылардың құқықтарын бұзу

«Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сатып алушы сатып алынған сәттен бастап 14 күн ішінде тиісті сападағы тауарды қайтаруға құқылы, егер ол пайдаланылмаған болса, оның тауарлық түрі, тұтыну қасиеттері, пломбалары, жапсырмалары сақталған және сатып алу фактісін растайтын құжат бар болуы керек. Алайда, іс жүзінде тұтынушылар көбінесе сатушылардан бас тартады, бұл заңнаманы бұзу болып табылады.

                                    

                                   Бас тартудың жалпы себептері

Кейбір дүкендер заңға қайшы келетін ішкі ережелерге сілтеме жасай отырып, тауарды қайтарудан бас тартады. Ең көп таралған дәлелдердің қатарына мыналар жатады:

• «Тауардың ақаулары болмаса,бас тарудан негіз болады»
• «Қайтару тек сатып алынған күні мүмкін»;
• «Зауыттық қаптаманың болмауы бас тартуға негіз болып табылады».

Бұл дәлелдердің барлығы заңсыз, өйткені заң тұтынушының белгіленген мерзімде тиісті сапалы тауарды қайтару құқығын нақты белгілейді.

 

                Қандай тауарларды қайтаруға болмайды?

 

Шынында да, қайтарылмайтын тауарлардың тізімі бар, оған мыналар кіреді:

  - дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар;

 - іш киім;

 - шұлық-ұйық бұйымдары;

 - жануарлар мен өсімдіктер;

 - метрлеп сатылатын тауарлар, атап айтқанда, барлық түрдегі талшықтардан жасалған маталар, тоқыма және перде кенеп мата, жасанды тері, кілем бұйымдары, тоқыма емес материалдар, ленталар, шілтер, таспа, сымдар, баулар, кабель, линолеум, багет, пленка, клеенка;

   - ұялы байланыстың абоненттік құрылғысы.

Егер тауар осы тізімге кірмесе, сатушы оны қайтарудың барлық шарттары сақталған жағдайда қайтарып алуға міндетті.

 

                    Өз құқықтарыңызды қалай қорғауға болады?

Егер сатып алушыға тиісті сапалы тауарды қайтарудан бас тартылса,  «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 30-бабының  1-тармағына сәйкес олар келесі қадамдарды орындай алады:

1. Қайтару туралы өтінішпен дүкенге жазбаша хабарласыңыз.
2. Шағымды ҚР СИМ Қостанай облысы бойынша Сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментіне жіберуден бас тартқан жағдайда
3. Өз құқықтарыңызды қорғау үшін сотқа жүгініңіз.

Жосықсыз сатушылармен күресте маңызды құрал - тұтынушылардың өз құқықтары туралы хабардар болуы болып табылады. Мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар азаматтарды заң нормаларын бұзбай, өз мүдделерін белсенді қорғауға шақырады.