Адам саудасы-әлемнің кез келген еліндегі миллиондаған адамдардың өміріне әсер ететін және олардың адамдық қадір-қасиетінен айыратын жаһандық мәселе. Әлемдегі ең ұят қылмыстардың бірі ретінде адам саудасы адастырады және әйелдерді, ерлер мен балаларды құрбан етеді және оларды күнделікті қанау объектісі етеді. Қалай адам саудасының құрбаны болмауға болады? Шетелге, соның ішінде туристік сапарға шыққанда, сіз алдын алуға болатын мәселелерге тап болмас үшін бәрі жасалғанын мұқият дайындап, тексеріп алуыңыз керек. Тілдік тосқауыл, басқа заңнама, болу елінің ең маңызды дәстүрлері мен әдет – ғұрыптарын білмеу, сондай-ақ сапар алдында уақтылы қабылданбаған қарапайым сақтық шаралары-мұның бәрі тұруды қиындатып, сіздің материалдық және физикалық қауіпсіздігіңізге қауіпті салдарға әкелуі мүмкін.
Кім қауіпті болуы мүмкін?
* жас әйелдер, әсіресе білімі төмен әйелдер;
* жұмыссыздар;
* ақылы жыныстық қызмет көрсетумен айналысатын тұлғалар;
* табысы төмен адамдар;
* мигранттар;
* белгілі бір тұрғылықты жері жоқ жұмыссыз адамдар;
* қолайсыз отбасылардан шыққан балалар, жетім балалар.
* әлеуметтік қорғалмаған отбасылар, табысы төмен отбасылар;
* көпбалалы отбасылар;
* жалғызбасты аналар.
Өзіңізді және туыстарыңызды, достарыңыз бен таныстарыңызды адам саудасы жағдайына түсу қаупінен қорғау үшін кейбір ұсыныстарды білу және сақтау қажет:
1. Төлқұжатына ешкім сенбеуі керек. Жеке басын куәландыратын құжаттар әрқашан сізбен бірге болуы керек (егер олар тіркелу, жұмысқа орналасу және т.б. сұралса, бұл қызметтер жеке қатысуымен жүзеге асырылсын).
2. Шетелде жұмыс істеу, оқу немесе некеге тұру туралы кездейсоқ немесе таныс адамдардың еліктіретін ұсыныстарынан аулақ болыңыз.
3. Шетелде жұмысқа орналасқалы жатқанда, сізге жұмыс табуға көмектесетін фирманың тиісті лицензиясы бар-жоғын анықтаңыз. Сіз қол қойған келісімшартты зерттеңіз. Онда жұмыс және тұру шарттары, жалақы және медициналық сақтандыру көрсетілуі керек. Сізге қандай виза берілгенін тексеріңіз.
4. Жұмысқа кетіп бара жатқанда, достарыңыз бен жақындарыңызға қайда және қанша уақытқа баратыныңыз туралы хабарлаңыз. Оларға жоспарланған орындардың мекен-жайлары мен телефондарын қалдырыңыз. Олармен қай уақытта байланысатындығыңызды белгілеңіз. Өзіңізбен бірге алып келген жөн: құжаттардың көшірмелері (түпнұсқалары алынған жағдайда), ақша (қажет болған жағдайда үйге тезірек оралу үшін), елшіліктердің телефон нөмірлері, "жедел" желілер, жедел қызметтер және т.б.).
Есіңізде болсын, егер Сізге, Сіздің туыстарыңызға, достарыңызға және таныстарыңызға осы жағдай әсер еткен болса немесе сіз адам саудасы фактілері бойынша қылмыс туралы хабарлағыңыз келсе, 102 нөміріне немесе 116 16 Бірыңғай сенім телефонына хабарласыңыз.