2024 жылы қазақстандықтарға мүгедектік және асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдер түрінде 693 млрд теңгеден астам төленді

2024 жылы мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларды төлеуге республикалық бюджеттен 613,1 млрд теңге бағытталды. Бұған қосымша Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан еңбекке қабілеттілігінен айырылу және асыраушысынан айырылу бойынша шамамен 80,3 млрд теңге сомаға әлеуметтік төлемдер жүзеге асырылды, деп хабарлайды ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі.

2024 жылдың қорытындысы бойынша мүгедектігі бойынша МЖӘ алушылар саны 552,3 мың адамды, асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша – 193,9 мың адамды құрады.

Мүгедектігі бойынша Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері мүгедектіктің тобына және себебіне, сондай-ақ тиісті қаржы жылына арналған "республикалық бюджет туралы" заңда белгіленген ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасына байланысты болады.

Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері қайтыс болған (қайтыс болған) асыраушының асырауындағы адамдардың санына, қайтыс болу себептеріне және ең төменгі күнкөріс деңгейіне байланысты болады.

Бұдан басқа, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушыларға әлеуметтік тәуекелдер туындаған жағдайда МӘСҚ-дан әлеуметтік төлемдер жүзеге асырылады. 2024 жылы еңбекке қабілеттілігінен айрылу бойынша әлеуметтік төлемді 102,3 мың адам, ал асыраушысынан айрылу бойынша әлеуметтік төлемді шамамен 67,9 мың отбасы алды.

Төлемдердің мөлшері жеке және мыналарға байланысты: соңғы 2 жылдағы МӘСҚ-ға әлеуметтік аударымдар жүргізілген орташа айлық табыс, еңбекке қабілеттілігінен айырылу коэффициенттері, асырауындағы адамдар саны, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысу және табысты ауыстыру өтілі.

Бұл төлемдер республикалық бюджеттен төленетін ұқсас жәрдемақыларға қосымша жүзеге асырылады.

2025 жылғы 1 қаңтардан бастап мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейінің ұлғаюына байланысты 6,5% - ға өсті. ҚР Үкіметінің шешімі бойынша еңбекке қабілеттілігінен айырылу және асыраушысынан айырылу бойынша МӘСҚ-дан төленетін төлемдердің мөлшері де 6,5% - ға артты.

Мәселен, ағымдағы жылы жалпы аурудан Мүгедектігі бойынша БЖТ мөлшері 1 топ үшін – 101 702 теңгені, 2 топ үшін – 81 362 теңгені, 3 топ үшін – 55 474 теңгені құрайды.

2025 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша еңбекке қабілеттілігінен айырылу бойынша әлеуметтік төлемдердің орташа мөлшері 60 407 теңгені, асыраушысынан айырылу бойынша – 64 772 теңгені құрайды.