"кандастың мәртебесі туралы"

2024 жылдың басынан бері 14 мыңнан астам этникалық қазақ қандас мәртебесіне ие болды 2024 жылы 14 391 этникалық қазақ тарихи отанына оралып, қандас мәртебесін алды. 1991 жылдан бастап республикаға 1 млн 142,7 мың этникалық қазақ оралды. Ағымдағы жылдың басынан бастап Қазақстанға келген 45,8 қандас ҚХР – дан, 39% – Өзбекстаннан, 5,9% – Моңғолиядан, 5,2% – Түркіменстаннан, 2,9% – Ресейден және 1,2% - басқа елдерден келеді, деп хабарлайды ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі.

2024 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша еңбекке қабілетті жастағы этникалық қоныс аударушылар саны 57,6%, кәмелетке толмаған азаматтар 33,1% және зейнеткерлер 9,3% құрайды. Еңбекке қабілетті жастағы қандастардың ішінде білім деңгейі бойынша 17,9% жоғары білімі, 24,4% арнаулы орта білімі, 54,4% жалпы орта білімі және 3,3% білімі жоқ.

Келген этникалық қазақтар республиканың түрлі аймақтарына қоныстанды.

Сонымен қатар, қандастарды қоныстандыру үшін мынадай еңбек тапшылығы бар өңірлер анықталды: Ақмола, Абай, Қостанай, Павлодар, Шығыс және Солтүстік Қазақстан облыстары.

2024 жылға арналған қоныстандыру өңірлерінде қандастарды қабылдау квотасы 3 033 адамды құрайды. 2024 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша қоныстандыру өңірлеріне 2 477 қандас көшірілді. Жоғарыда аталған өңірлерде қоныстанған қандастарға көшуге субсидия түрінде мемлекеттік қолдау шаралары ұсынылады – бір мезгілде басшыға және отбасының әрбір мүшесіне 70 АЕК (258,4 мың теңге) мөлшерінде; тұрғын үй жалдауға және коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге-бір жыл ішінде ай сайын 15-тен 30 АЕК-ке дейін (55,3-тен 110,7 мыңға дейін) мөлшерінде. тг). Жыл басынан бері 2140 қандасқа түрлі қолдау шаралары көрсетілді. Атап айтқанда, 575 адам тұрақты жұмысқа орналастырылды.

Сонымен қатар, ерікті қоныс аударудың тиімділігін арттыру мақсатында азаматтарды солтүстік өңірлерге қоныс аударуға қатысатын жұмыс берушілерді қолдау бойынша институционалдық шаралар қабылданды. Тұрғын үй сатып алу, салу үшін немесе ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша бастапқы жарнаның бір бөлігін жабу үшін экономикалық ұтқырлық сертификаты тұрғын үй құнының 50% - ы немесе бір отбасына 4,28 млн теңгеге дейін мөлшерінде біржолғы өтеусіз және қайтарымсыз негізде енгізілді. Өткен жылы пилоттық режимде Қазақстан елшіліктері арқылы "бір терезе" қағидаты бойынша қандас мәртебесін беру тетігі іске асырылды. Ұшқыш шеңберінде елімізге бару, жұмыс орны, тұрғын үй беру мүмкіндіктері туралы мәселені шешуге және республика аумағына кірмей-ақ қандас мәртебесін алуға болады. Бүгінгі таңда жаңа форматта этникалық қазақтардан 19 022 өтініш қабылданды.