Ақтөбе облысы бойынша МКД келесіні хабарлайды.
Оңалту рәсімі шеңберінде төлемге қабілетсіз кәсіпорындарды қаржылық - экономикалық сауықтыру бойынша жұмыс жүзеге асырылады.
Оңалту рәсімінің арқасында төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және уақытша қаржылық қиындықтарға тап болған кәсіпорынның қызметін жалғастыру мүмкіндігі бар.
Оңалту рәсімі дегеніміз не және оны кім қолдана алады, біз осы жарияланымда айтамыз.
Оңалту рәсімі дегеніміз не?
Оңалту рәсімі – сот тәртібімен қолданылатын, оның шеңберінде борышкерге қолданылатын рәсім:
қайта ұйымдастыру;
ұйымдастыру-шаруашылық;
басқарушылық;
инвестициялық;
техникалық;
қаржы-экономикалық;
төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған құқықтық және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де шаралар.
Борышкер оларды орындау мерзімі басталған күннен бастап 3 ай ішінде кредиторлардың алдындағы талаптар бойынша міндеттемелерді орындамаған кезде оның төлем қабілетсіздігі борышкерге оңалту рәсімін қолдану үшін негіз болып табылады:
өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды өтеу туралы;
алименттерді өндіріп алуға;
еңбекке ақы төлеу жөніндегі міндеттемелер;
еңбек шарттары бойынша өтемақы төлеу;
Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар, міндетті зейнетақы жарналары және міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары бойынша берешекті төлеу;
міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар немесе жарналар;
қызметтік өнертабыс, пайдалы модель, өнеркәсіптік үлгі үшін авторларға сыйақылар бойынша.
Бұдан басқа, егер борышкер оларды орындау мерзімі басталған күннен бастап 4 ай ішінде өзге кредиторлар алдындағы міндеттемелерін орындамаса, оңалту рәсімі қолданылады.
Оңалту рәсімі және оның салдары қалай қолданылады?
Бұл рәсім борышкердің немесе кредитордың өтініші бойынша сот тәртібімен енгізіледі.
Оңалту рәсімін қолдану туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап мынадай салдарлар басталады:
мүлікпен әдеттегі коммерциялық операциялар шеңберінен тыс мәмілелер жасауға тыйым салынады;
алынған қарыздар мен шығарылған облигациялар бойынша сыйақыны есептеу тоқтатылады;
оңалту рәсімі қолданылғаннан кейін төлеу мерзімі басталған моральдық зиянды өтеу туралы талаптарды ескерместен, өміріне немесе денсаулығына зиян келтіргені үшін борышкер жауапты болатын Азаматтарға төлемдерді қоспағанда, соттардың, төрелік шешімдердің, Мемлекеттік кіріс органдарының, сондай – ақ борышкер дара кәсіпкердің, мүліктің меншік иесінің, борышкер заңды тұлға құрылтайшыларының оның мүлкіне қатысты қабылдаған шешімдерінің орындалуы тоқтатыла тұрады.
Сондай-ақ, оңалту рәсімін қолдану туралы шешім заңды күшіне енген сәттен бастап борышкер кредиторлармен және оңалтуды басқарушымен бірлесіп 3 ай ішінде оңалту жоспарын әзірлеуі тиіс.
Оңалту жоспары нені қамтиды?
Оңалту жоспары-бұл оңалту рәсімін қолдану кезінде борышкерді сауықтыруға бағытталған және борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру кестесін қоса алғанда, іске асыру мерзімдерін көрсете отырып, жұмыс орындарын сақтау мақсатында борышкер мен кредиторлар арасындағы өзара келісім негізінде жүзеге асырылатын өзара байланысты іс-шаралар кешені, сондай-ақ қол жеткізілетін нәтижелер, пайдаланылатын ресурстар мен ықтимал тәуекелдер.
Оңалту жоспары борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі нақты іс-шараларды және кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру кестесін қамтуға тиіс.
Оңалту жоспарының үлгі нысанын уәкілетті орган бекітеді ("борышкерді оңалту жоспарының үлгі нысанын бекіту туралы"Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары – Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2020 жылғы 20 сәуірдегі № 396 Бұйрығы).
Әзірленген оңалту жоспары бір кезектегі кредиторлардың талаптарын қанағаттандырудың тең жағдайларын көздеуі тиіс.
Оңалту шаралары борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған іс-шаралардан тұрады.:
санация;
электрондық аукцион өткізу арқылы мүлікті сату;
қаржылық лизинг;
борышкердің талап ету құқықтарын басқаға беру;
факторинг;
кері факторинг;
қарыздың бір бөлігін кешіру;
өсімпұлдар мен айыппұлдарды есептен шығару;
борыштарды акцияларға айырбастау;
бітімгершілік келісім жасасу және басқалар.
Оңалту жоспары бекітілгеннен кейін не болады?
Оңалту жоспары бекітілгеннен кейін борышкерді басқаруды кредиторлар жиналысы айқындаған тұлға (оңалтуды басқарушы немесе борышкер дара кәсіпкер не мүліктің меншік иесі уәкілеттік берген орган немесе тұлға, борышкер заңды тұлғаның құрылтайшысы (қатысушысы) жүзеге асырады.
Оңалту жоспарында көзделгендерді қоспағанда, әдеттегі коммерциялық операциялар шеңберінен тыс мүлікпен мәмілелер кредиторлар жиналысының келісімімен жасалады.
Борышкердің өтініші және оңалту жоспарын бекіту туралы заңды күшіне енген сот ұйғарымының көшірмесі негізінде оларды салған органдардың тиісті шешімдерін қабылдамай, борышкердің мүлкіне барлық шектеулер мен ауыртпалықтар (борышкердің шоттарына инкассалық өкімдер, мүлікке тыйым салу және басқалар) алып тасталады.
Оңалту жоспарына өзгерістер мен толықтырулар енгізілген жағдайда, барлық өзгерістер мен толықтырулар кредиторлар жиналысының келісімімен енгізіледі және сот бекітеді.
Оңалту жоспарын бекіту туралы сот ұйғарымы заңды күшіне енгеннен кейін оңалтуды басқарушы оңалту жоспарының орындалуын қамтамасыз етуге міндетті.
Оңалту жоспарының орындалуын қамтамасыз етпегені не тиісінше қамтамасыз етпегені үшін "әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 181-бабына сәйкес әкімшілік жауапкершілік көзделген. http://adilet.zan.kz/rus/docs/K1400000235
Оңалтуды басқарушы оңалту рәсімінің жүзеге асырылу барысы туралы облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және Астана бойынша аумақтық мемлекеттік кірістер органдарына ағымдағы және сұратылатын ақпаратты ұсынады.
Оңалту процедурасының мерзімі?
Оңалту жоспарын іске асыру мерзімі бес жылдан аспауға тиіс.
Оңалту рәсімін жүргізу мерзімін сот оңалту жоспарын бекіту туралы ұйғарым шығарған кезде белгілейді және мұндай ұйғарым заңды күшіне енген күннен бастап есептейді. Егер " оңалту және банкроттық туралы "Қазақстан Республикасы Заңының 64-бабында өзгеше белгіленбесе, сот оңалтуды басқарушының өтінішхаты бойынша кредиторлар жиналысының келісімімен бұл мерзімді бір рет, бірақ алты айдан аспайтын мерзімге ұзартуға құқылы.