Күн тәртібін автоматтандыру: Қарағандының ІТ-кәсіпкері цифрлық қызметкерлер индустриясын дамытуда

Қарағандылық Тимур Дүрмағамбетов өзінің стартапын іске қосып, бірнеше жылдан бері оны дамыту жолында еңбек етіп келеді. Оның соңғы бағыты – күнделікті процестерді автоматтандыру үшін цифрлық қызметкерлерді құру.

Қазақстан тәуелсіздігінің алғашқы күндерінде көптеген студенттер заңгер және экономист болуды армандады. Қазір көпшілігі стартапер болғысы келеді. "А-бизнес Қазақстан" компаниясының басшысы Тимур Дүрмағамбетов Қарағандыда өз стартапын іске қосу оңай ма және ол үшін не қажет екенін айтты.

Бала кезінен Тимур компьютерлерді жақсы көрді, оларды жөндеуге тырысты. Кітапханашы анасы ұлының қызығушылығын дамытып, кітаптар мен мерзімді басылымдармен қамтамасыз етті, ал әкесі сол қиын кезеңдерде алғашқы компьютерді сатып алды. Университетке қаржыгер мамандығына түскеннен кейін Тимур мұнда да оқуға қажетті процестерді автоматтандыруға тырысты. Ол бағдарламалаумен айналысты, компьютерлік клубтарда жұмыс істеді.

– Университеттен кейін сұхбат өтіп, мені "Қазақмыс" корпорациясына жұмысқа алды, – дейді Тимур. – HR бөлімінде ассистенттен бастағанмын. Жұмыс автоматтандыру мен цифрландырумен байланысты болды. Соңғы жобалардың бірі машина жасау зауытында ERP жүйесін енгізу болды. Ол кезде мен жобаның жетекшісі болдым. Таңдау пайда болды – өз бетіңізше дами беру немесе операциялық қызметке бару. Күнделікті операцияларды қайталау мен үшін қызық емес екенін түсіндім.

"Қазақмыста" жұмыс істеген кезде Тимурға әріптестері мен таныстары сараптамалық пікір мен автоматтандыруға көмек сұрап бірнеше рет жүгінген. Жыл сайын мұндай өтініштер көбейе түсті. Компанияда 10 жыл жұмыс істегеннен кейін Тимур тәуекелге бел буып, өз бизнесін құруды шешті.

– Ксения Носковамен кездестім. Ол қазір Даму бөлімін басқарады. Негізінде, біз стартапты екеуміз бастадық. Мен сату менеджері, жоба менеджері болдым. Олар айтқандай, барлық бағытта жұмыс атқаруға тырыстым, ал Ксения дамумен айналысқан. Екі жыл бұрын олар алғашқы шағын тапсырыстарды ала бастады. Бірте-бірте біз өзімізді көпшілік танитындай деңгейге көтердік. Бірақ жарнамалық науқан емес, ауызша сөз жұмыс істеді, – деп еске алады Тимур.

Компания бизнес-процестерді автоматтандырудан бастады. Барлығы автоматтандырылды: коммерциялық ұсыныстарды жіберуден бастап келісімшарттар жасасуға дейін, соның ішінде олардың орындалуын бақылау. Сондай-ақ CRM-жүйелерін енгізумен айналысты. Алты ай бұрын олар жаңа бағытты – RPA (Robotic Process Automation) игере бастады. Қарапайым тілмен айтқанда, олар цифрлық қызметкерлерді құра бастады.

– Қазір бұл флагмандық бағыттардың бірі. Компьютерде жасалған және алгоритм түрінде сипатталатын кез-келген жұмысты сандық қызметкер орындай алады. Қарапайым мысал. Үш бухгалтер есеп жүйесіне бастапқы құжаттаманы енгізуге күніне 15 сағат жұмсайды. Бұл жұмысты өз мойнына алатын бағдарламалық жасақтама роботы бар. Ол сканерленген құжатты OCR (сандық көру) нейрондық желісі арқылы тани алады, содан кейін робот бағдарламаны ашады, авторизациялайды және құжаттардан деректерді енгізеді. Нәтижесінде уақыт пен ақша үнемделеді. Бізде әртүрлі бағыттар бойынша 30-дан астам осындай кейстер бар. Мұндай автоматтандырудың мәні – күнделікті тапсырмаларды бағдарламалық роботтарға беру, – дейді Тимур.

"А-бизнес Қазақстан" компаниясы технологияларды біріктіру бағытында жүріп жатыр. Ол OCR мен RPA-ны байланыстыра алды. Яғни, роботтың "көздері" мен "қолдары" бар. Бірақ Тимурдың командасы мұнымен тоқтаған жоқ.

– Енді цифрлық қызметкерге "бас" құрғымыз келеді. Біз осы бағытта жұмыс істеп жатырмыз және Сhat GPT сияқты нейрондық желінің RPA+AI жағдайларын дайындаймыз. Ақпан және наурыз айларында сатылым туралы екі есеп бар деп елестетіп көріңіз. Сіз оларды біріктіріп, талдап, екі айлық сатылым туралы қысқаша есеп дайындауыңыз керек. Енді мұның бәрін біздің роботтар жасай алады. Сатуды жақсарту бойынша аналитика мен ұсыныстар туралы есеп автоматты түрде басшыға және компанияның барлық мүдделі қызметкерлеріне электрондық пошта немесе мессенджер арқылы жіберіледі. Мұның бәрі адамның қатысуынсыз автоматты түрде болады, – дейді Тимур.

Бүгінде "А-бизнес Қазақстанда" өз ісінің майталманы болып табылатын 10 маман жұмыс істейді. Мерзімді түрде талдаушылар мен әзірлеушілерге қажеттілік туындайды. Бұл бағытта Тимур талантты студенттерді қадағалай отырып, жергілікті жоғары оқу орындарымен белсенді ынтымақтасады. Ол Қарағандыда ІТ мектебі мықты деп санайды. Жақсы мамандар, сарапшылар бар. Біздің қалада IT-индустрияны дамыту мүмкін және қажет.

– Біз керемет идеялар мен стартаптар тудыратын қала бола аламыз. Бірақ бір ғана “әттеген-ай” бар. Стартапты дамыту классикалық бизнеске қарағанда ондаған есе қиын екенін көп адамдар түсіне бермейді. Статистикаға сәйкес, он стартаптың сегізі сәтсіз. Ынта-жігермен жұмыс істеуге дайын болу керек, – деп ескертеді Тимур.

Қарағандыда қысқа мерзімде "Террикон алқабы" IT-хабында бастаушы стартаперлер қажетті ақпарат көлемін және өз идеясын сынау мүмкіндігін ала алады. Мұнда жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлер де оқудан өте алады. Сіздер үнемі үйренулеріңіз керек, дейді Тимур. Оның өзі жыл сайын біліктілікті арттыру курстарынан өтеді, жаңа бағыттарды үйренеді.

– "Террикон алқабы" – Қарағанды үшін пайдалы жоба. Бизнес пен мемлекет өзара әрекеттескенде жақсы өнім алынады. Мен өзім "Акселераторда" оқыдым. Жаңа білім мен жұмыс құралдарын алдым. Мен Instagram-да күнделік жүргіземін: @timur_dgm. Онда мен "Терриконкада" қалай оқығанымды (біз оны осылай атаймыз), оның алғашқы күнінен бастап стартапты қалай дамытатынымды, қандай қиындықтарға тап болғанымды және оларды қалай жеңетінімді бөлісемін. Менің компаниям оқусыз одан әрі дамитын еді, бірақ даму қарқыны басқаша болар еді. IT саласында бәрі тез өзгереді. Өзгерістерге бейімделу керек, ол үшін үнемі оқып, біліктілігін арттыру қажет. Бұл жағдайда сәнге, ақшаға ұмтылудың қажеті жоқ, сізге шынымен ұнайтын нәрсемен айналысу керек. Өмірде өз жолыңызды табу өте маңызды және сізді таңертең оянып, әрі қарай жүруге не итермелейтінін түсіну керек, – дейді Тимур.