Қазақстан тәуелсіздік алған алғашқы күннен бастап инвестициялық ахуалды тұрақты жетілдіру және олар үшін қолайлы және бірегей жағдайлар жасау арқылы ел экономикасына инвесторларды тарту міндетін алға қойды, өйткені тікелей шетелдік инвестицияларды тарту мемлекеттің дамуында шешуші рөл атқарады.
Мемлекеттің екіжақты қарым-қатынасының негізі берік шарттық-құқықтық база болып табылады. Жалпы, бүгінде Қазақстан Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы 47 екіжақты және 1 көпжақты үкіметаралық келісімге қол қойды. Осы келісімдер тиісті мемлекеттердің аумағында ел инвесторларының инвестициялық қызметті жүргізуі үшін қолайлы жағдайлар мен құқықтық шеңберлерді құруға ықпал етеді. (Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімдер)
Қазақстанның 2050 жылға қарай әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына кіруі жөніндегі міндеттер аясында Үкімет Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымымен ынтымақтастық бойынша белсенді жұмыс жүргізуде.
ЭЫДҰ-мен ынтымақтастық шеңберінде 2011-2012 жылдары ЭЫДҰ Инвестициялар комитетінің сарапшылары Қазақстанның инвестициялық ахуалына бірінші шолу, 2015-2017 жылдары Екінші шолу жүргізді, оның қорытындысы бойынша елдің инвестициялық ахуалын одан әрі жақсарту үшін ұсынымдар әзірленді.
ЭЫДҰ ұсынымдарын енгізу визалық, көші-қон, кедендік-салық заңнамаларын, шетелдік жұмыс күшін тарту рәсімдерін, сот жүйесін және т. б. реформалауды жүргізуге ықпал етті.
Жүргізілген жұмыстың қорытындысы бойынша, 2017 жылғы маусымда Қазақстан ЭЫДҰ Инвестициялар комитетінің "қауымдастырылған мүшесі" болды және Халықаралық инвестициялар және көпұлтты кәсіпорындар бойынша ЭЫДҰ Декларациясына қосылды.
Қазақстанның ЭЫДҰ Инвестициялар комитетінің жұмысына қатысуы Қазақстанның инвестициялық климатының ЭЫДҰ-ға мүше елдердің жоғары стандарттары мен практикаларына сәйкестігінің көрсеткіші болып табылады және инвесторлар үшін үздік жағдайларды қамтамасыз ету бойынша халықаралық тәжірибені зерделеу мен енгізуге мүмкіндік береді.
Қазақстанда жұмыс істейтін шетелдік бизнес, дипломатиялық корпус қолайлы инвестициялық ахуал құруға белсенді қатысады. Бүгінде ҚР Президенті жанындағы Шетелдік инвесторлар кеңесі, Премьер-Министр жанындағы инвестициялық ахуалды жақсарту жөніндегі кеңес, Үкімет жанындағы инвестицияларды тарту мәселелері жөніндегі үйлестіру кеңесі, Қазақстан-Еуропалық диалог алаңы, сондай-ақ Премьер-Министр тұлғасындағы Инвестициялық омбудсмен сияқты консультативтік-кеңесші органдар жұмыс істейді. Бұл диалогтық алаңдар инвесторлардың проблемалық мәселелерін қарастыруға және оларды шешу бойынша жүйелі шаралар қабылдауға мүмкіндік береді.
"100 нақты қадам" Ұлт жоспарын іске асыру мақсатында "Астана" халықаралық қаржы орталығының (бұдан әрі – АХҚО) аумағында Халықаралық төрелік орталығы (бұдан әрі – ХТО) және АХҚО Тәуелсіз соты құрылды, олар өзінің операциялық қызметін 2018 жылғы 1 қаңтарда бастады.
АХҚО Тәуелсіз соты және ХТО сотының қызметі Англия мен Уэльстің жалпы құқығы қағидаттарына және халықаралық қаржы орталықтарының стандарттарына негізделген АХҚО-ның соты туралы "және" ХТО туралы "АХҚО басқару жөніндегі Кеңестің 2017 жылғы 5 желтоқсандағы қаулыларына сәйкес жүзеге асырылады.
АХҚО соты-АХҚО тәуелсіз органы, ол ағылшын сот ісін жүргізу қағидаттарында коммерциялық және азаматтық дауларды әділ және риясыз шешуді қамтамасыз етеді. АХҚО соты АХҚО қатысушылары үшін ғана емес, келісім-шартта немесе жеке келісімде тараптардың жазбаша келісімі болған жағдайда барлық заңды және жеке тұлғалар үшін де ашық. АХҚО судьялары Ұлыбританияның заң және сот салаларында жұмыс істейтін тұлғалар болып табылады.
ХТО, өз кезегінде, дауларды соттан тыс шешу жөніндегі орталық ретінде АХҚО сотына балама ұсынады. ХТО халықаралық стандарттарға негізделген төрелік ережелері әзірленді, дауларды тиімді шешу үшін халықаралық төрешілер қол жетімді және халықаралық деңгейдегі төрелік және медиация қызметтері.
Осылайша, АХҚО және ХТО соты дауларды шешу бойынша танылған әлемдік құрылымдар деңгейінде сот және соттан тыс дауларды шешу жөніндегі институттар болып табылады.
Визалық режимді ырықтандыру шеңберінде визасыз режим көзделген елдердің тізімі 73-ге дейін ұлғайтылды (бір жақты тәртіпте-54, екі жақты тәртіпте – 19).
2019 жылдың 1 қаңтарынан бастап пилоттық режимде "е-Visa" жобасы іске қосылды. (туристік электрондық визалар 117 мемлекеттің азаматтарына, іскерлік және емделуге 23 мемлекеттің азаматтарына рәсімделеді) және басқалары.
Бұл реформалар еліміздің бәсекеге қабілеттілігін халықаралық деңгейде арттыруға мүмкіндік берді.
Осылайша, Дүниежүзілік Банктің "Doing Business – 2020" рейтингісіне сәйкес, Қазақстан бизнесті жүргізу жеңілдігі бойынша әлемде 25-ші орынды иеленді, яғни бір жыл ішінде үш позицияға (2018 ж. - 28 орын) және соңғы екі жылда он бір позицияға көтерілді. Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексінің рейтингі бойынша Қазақстан 2019 жылдың қорытындысы бойынша өз позициясын әлемнің 140 елінен (2018 ж. – 59 м.) төрт тармаққа жақсартып, 55-орынды иеленді. Әлемдегі инвестициялық белсенділіктің құлдырауына қарамастан, Қазақстан бірнеше жыл қатарынан Орталық Азияға тартылған инвестициялар бойынша көшбасшы болып қала береді. 2019 жылдың 9 айының қорытындысы бойынша шетелдік инвестициялардың жалпы ағыны 2018 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 4,8% - ға өсіп, 18,4 млрд. АҚШ долларын құрады.
2005 ж. – 2019 ж. 9 айы бойынша негізге инвестор мемлекеттер келесі елдер: Нидерланд Корольдігі (94,4 млрд. АҚШ доллары), АҚШ (51,2 АҚШ доллары), Швейцария (26,8 АҚШ доллары), Қытай (19,8 АҚШ доллары), Ұлыбритания (18,3 АҚШ доллары).