Қазақстан жаңа киберқалқанмен жабылады

Қазақстан жаңа киберқалқанмен жабылады

Қазақстанда «киберқалқан-2» іске қосылады.

Цифрлық даму министрлігінде LS егжей-тегжейлері айтылды. Ведомствоның мәліметінше, 2022-2027 жылдар аралығында елімізде "кибер қалқан-2"цифрлық экожүйесін дамыту тұжырымдамасы іске асырылатын болады. Экожүйені дамытуға мемлекеттік бюджеттен қаражат бағытталатын болады. Қаржыландыруды тартудың басқа көздері болжанбайды. ЦДИАӨМ киберқауіптер ландшафтының өзгеруіне байланысты ақпараттық қауіпсіздікке (ақ) жан-жақты қарау, бизнес-қоғамдастықпен диалог құру қажет екенін түсіндірді. Бұдан басқа, АКТ саласында бірыңғай техникалық саясатты әзірлеу жоспарлануда, оның шеңберінде кәсіпорындар мен ұйымдарды қауіпсіздік деңгейлері бойынша айқындауға болады. Сондай-ақ, мамандарды даярлау бойынша ақпараттық қауіпсіздіктің резервтік ұлттық үйлестіру орталығын, «Киберполигонды» құру мүмкіндігі қаралатын болады.

Радиожиілік мониторингінің орталықтандырылған бөлімшесін, радиоэлектрондық құралдар мен азаматтық және үкіметтік мақсаттағы радиожиілік тағайындауларын есепке алудың орталықтандырылған ақпараттық жүйесін, радиожиілік спектрі мониторингін құру арқылы ел аумағында радиобақылау өзгертілетін болады. Елде ақ экономикалық жүйесін бағалаудың жаңа әдістемесі пайда болады. Осы шаралардың барлығына қажетті қаржыландыру көлемі әзірше қалыптасуда. Сонымен қатар, «цифрландыру, ғылым және инновациялар есебінен технологиялық серпіліс» ұлттық жобасына сәйкес 2021-2025 жылдары цифрлық жобаларға қажетті қаржыландыру көлемі 2,2 трлн теңгені құрайды. Оның ішінде республикалық бюджеттен – 1,4 трлн теңге, жергілікті бюджеттен-8,2 млрд теңге. 2022 жылы инвестиция көлемі шамамен 214,9 млрд теңгені құрайды. Сонымен қатар, ЦДИАӨМ ақпараты бойынша, 2017-2022 жылдары «кибер қалқан» құруға 28,8 млрд теңге жұмсалды. Ведомство осы уақыт ішінде бірқатар жобалар іске асырылғанын түсіндірді. Соның ішінде Заңда «кибер сақтандыру» ұғымы пайда болды, ол компьютерлік инциденттер нәтижесінде ұйымға келтірілген мүліктік зиянды, сондай-ақ деректердің жария етілуі нәтижесінде жеке тұлғаға келтірілген моральдық зиянды өтеуге мүмкіндік береді.

Ведомство осы уақыт ішінде бірқатар жобалар іске асырылғанын түсіндірді. Соның ішінде Заңда "кибер сақтандыру" ұғымы пайда болды, ол компьютерлік инциденттер нәтижесінде ұйымға келтірілген мүліктік зиянды, сондай-ақ деректердің жария етілуі нәтижесінде жеке тұлғаға келтірілген моральдық зиянды өтеуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ Ақ жөніндегі Комитет құрылды, IT-де кәсіби стандарттар пайда болды. 2021 жылы сенімді бағдарламалық қамтамасыз ету және электрондық өнеркәсіп өнімдері тізілімінен 7,9 млрд теңгеге өнім сатып алынды. 2022 жылғы 11 шілдедегі жағдай бойынша тізілімге 65 отандық өндірушілерден акт-өнімдерінің 205 атауы енгізілді. Бұдан басқа, ақпараттандыру объектілерінде ақпараттық қауіпсіздік бойынша қоғамдық (кәсіби) бақылау тетігін білдіретін bugbounty осалдықтарын анықтаудың жеке платформасының "ұшқышы" іске қосылды. Онда 1,1 мыңнан астам тәуелсіз сарапшылар тіркелген, олардан осалдықтар туралы хабарламалары бар 1,2 мыңнан астам есеп алынды. Олардың кейбіреулері сыни деңгейге ие. Мысалы, 7 млн медициналық деректердің, сондай-ақ еліміздің бірнеше ірі банктеріндегі азаматтардың банктік деректерінің ықтимал жылыстауы. "Қазақстан тарапы BugBounty енгізу бойынша Қырғызстан мен Өзбекстанның Ұлттық реттеушілерімен меморандумдар жасады", – деп толықтырды ЦДИАӨМ.


Сілтеме: lsm.kz