«Оңтүстікқазжерқойнауы» РММ 2023 жылғы 15 желтоқсандағы Кеңес отырысында «Сұлутөр-Беріктас кен учаскесінде 1:200000 масштабта геологиялық-минерагендік карта жасау, парақтар К- 43-IX, К-43-Х, 3560 ш. км» нысан бойынша бекітілген жобаға сәйкес «Оңтүстікқазжерқойнауы» ӨД РММ-мен жасалған баяндама қаралды.

Нысан бойынша есеп қарастырылуда «Сұлутөр-Беріктас кен алаңында 1:200000 масштабта геологиялық-минерагендік карта жасау, К-43-IX, К-43-Х парақтары, 3560 ш.к. км», орындаушылар мен рецензенттерден басқа, кәсіпкерлер палатасының аппарат басшысы Айида Ерлікқызы Крикбаева қатысты.

Нысанның кеңістік шекарасы Алматы және Жамбыл облыстары болып табылады. Жобаланатын жұмыстардың ауданы 3560 км. шаршы. Бұл аумақ Тянь-Шаньның солтүстік аймағына кіретін Кендіктас тауларының оңтүстік сілемдерін, Жетіжол, Суықтөбе және Қастек жоталарын қамтиды және геологиялық тұрғыдан Шу-Іле тауларымен бірге құрылыстарды байланыстырушы буын болып табылады. Орталық Қазақстан және Солтүстік Қырғызстан.

ГМК-200 негізгі мақсаты – кен түзілімдерінің өнеркәсіптік маңызды түрлері үшін белгілі кен алаңдарын, тораптары мен кен орындарын жаңа және қайта бағалауды болжамды-перспективті бағалау: сульфидті-сирек жер полиметалл (Қастек, Ислямбай, Қыржол), алтын- Сұлутөр-Беріктас кен учаскесінің аумағындағы полиметалл (Қытайылсай, Қастек), алтын-сульфидті, алтын-сульфидті кварцты-тамырлы және мыс рудалы түзілімдері - К-43-IX, К-43-Х парақтары.

1:200 000 масштабта Сұлутөр-Беріктас учаскесінің геологиялық-минерагендік картасын жасау бойынша жүргізілген жұмыстардың нәтижелері:

➢ Палеозой стратиграфиясы, вулканизм, интрузивті магматизм және ежелгі қабаттардың метаморфизмі туралы жаңа деректер.

➢ Нәтижесінде ауданның қолданыстағы стратиграфиялық схемасын ретке келтіруге мүмкіндік туды.

➢ Геологиялық негізде құрылымдық-материалдық кешендердің геологиялық өткендегі қалыптасуының геодинамикалық жағдайларын көрсететін, қабаттық талдауды тарта отырып, қабаттардың картасы және кешенді геологиялық-геофизикалық түсіндірме жасалды.

Құрдай кенді ауданының мыс пен молибденнің болжамды ресурстары Р3 санатына жатқызылған. Мыс ресурстары кендердің үш түріне бөлінеді:

мыс-молибден-порфир, молибден-кобальт-кварц венасы және мыс-молибден-алтын-кварц-карбонатты тамыр. Р3 санаты бойынша болжамды мыс ресурстары: 8 625 мың тоннаны құрады. Болжалды молибден ресурстары: 115 000 тонна.

Ағалатас-Шарбақты кенді ауданы. Онда Сұлутөр-Беріктас учаскесінің минералдануының алтын-сульфидті-кварцты тамырлы типті барлық объектілерінің негізгі бөлігі бар. Р3 санатындағы Агалатас-Шарбақты кенді ауданының болжамды алтын қоры 201,1 тонна, алтынның орташа мөлшері 8,4 г/т және бағалау тереңдігі 200 м.

Іле минералды аймағы. Оның шекарасында Қастек кенді ауданы ерекшеленеді. Бұл аймақ Іле Алатауының батыс шеті саналатын Қастек жотасын қамтиды. Жалпы ауданы 553 км2 Қастек кенді ауданының қорғасын, мырыш, алтынның болжамды ресурстары Р3 категориясы бойынша 300 м тереңдікке дейін есептелген:

қорғасын – 3979 мың тонна, қорғасынның орташа мөлшері 1,5%; мырыш – 2597 мың тонна, орташа мырыш мөлшері 1,6%; алтын – 151,1 тонна, орташа алтын мөлшері 2,9 г/т.

Руда кластерінің қорғасын, мырыш және алтынының Р3 категориясының болжамды ресурстары:

➢ қорғасын – 2138 мың тонна, орташа мөлшері 1,6%;

➢ мырыш – 1604 мың тонна, орташа мөлшері 1,3%;

➢ алтын – 42,8 т, орташа 0,6 г/т.

Бүкіл Чинасылсай-Қастек алтын-полиметалл рудасының кластерінің ауданында іздестіру-барлау жұмыстарын жүргізу оның минералдық-шикізаттық әлеуетін 1000 мың тонна полиметалл рудаларына (қорғасын, мырыш, күміс) дейін кеңейтуге,

10-15 тоннаға дейін асыл металды құрайды және лантан-церий тобындағы сирек жер металдарының болжамды ресурстарын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл хабтың нысандарын одан әрі бірлесіп дамыту оңтүстік астана Алматының маңында алтын, қорғасын, мырыш, күміс, сирек кездесетін металдарды өндіретін ірі тау-кен кәсіпорнын құруға мүмкіндік береді. Және оны Қазақстан Республикасының маңызды кен орындарына әкеле алады.