Мәжіліс жаңа жәрдемақыны енгізу бойынша түзетулерді мақұлдады
Нұр-сұлтан, 9 маусым.
Қазақстан Парламенті Мәжілісінің депутаттары сәрсенбіде азаматтардың жекелеген санаттарын әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша түзетулер жобасын екінші оқылымда мақұлдады.
Енді заң жобасы Сенатта талқылаудан өтіп, содан кейін Президентке қол қоюға барады.
Жоспарланған түзетулерге сәйкес Қазақстанда жаңа жәрдемақы енгізіледі, ал оны бірінші топтағы мүгедектігі бар адамдарды күтетін азаматтар ала алады.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Серік Шапкенов хабарлағандай, бүгінде бірінші топтағы 66 мың мүгедек адамның әрбір үшінші бөлігі күтім бойынша жәрдемақымен де, жеке көмекшінің қызметімен де қамтамасыз етілмеген.
Олардың ішінде, мысалы, комадағы науқастар, мүгедектер. Түзетулерді қабылдау күтім жөніндегі жәрдемақымен тұрақты бөгде адамның қамқорлығына мұқтаж қосымша 24 мың адам қамтылуына алып келеді.
Балалар және мүгедектік
Сондай-ақ, түзетулер мүгедектік топтары бойынша балалардың градациясын енгізеді.
"Заң жобасында 7 жастан 16 жасқа дейінгі балаларды мүгедектік топтары бойынша бөлу қарастырылған. Бұл оңалту іс-шаралары мен әлеуметтік көмекті, оның ішінде балалар ауруының ауырлық дәрежесіне қарай жәрдемақылар мөлшері бөлігінде саралауға мүмкіндік береді. Бұл ретте мүгедек балалардың барлық топтары үшін жәрдемақы мөлшері 16,7%-дан 37% - ға дейін ұлғайтылатын болады. Бұл шара 30 мыңнан астам мүгедек балаға қатысты болады", — деді Шапкенов.
Бір қолға екі жәрдемақы
Қазақстанның қолданыстағы заңнамасына сәйкес мүгедек балалар ата-аналары ажырасқан жағдайда бір мезгілде алимент және мүгедектігі бойынша жәрдемақы ала алады. Алайда, асыраушы ата-ананың біреуі қайтыс болған жағдайда, бала асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы немесе мүгедектігі бойынша жәрдемақы ала алады.
Жоспарланған түзетулер қазақстандықтарға Мүгедектігі бойынша жәрдемақы мен асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы алуға мүмкіндік береді. Құжатты жасаушылар бұл асыраушысынан айырылған және мүгедек балалар тәрбиеленетін отбасылардағы табыс деңгейін арттырады деп санайды.
"Жәрдемақының екі түрін бір мезгілде тағайындау ата-анасынан айырылған балаларға қатысты кемсітушілік практиканы жоюға мүмкіндік береді. Осы норманы енгізу кезінде екі мыңға жуық бала Мүгедектігі бойынша жәрдемақымен қатар асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы ала алады", — деп мәлімдеді Еңбек министрі. Еңбек жарақаттары кезіндегі әлеуметтік қорғау.
Қазір Қазақстанда жұмыс берушінің міндеттемелері, егер жұмыс беруші өз қызметін тоқтатқан жағдайда, мемлекетке көшеді. Сонымен қатар, мүгедектер кәсіпорынның қызметі тоқтатылған немесе банкроттық рәсімі жүріп жатқан кезеңде оңалту үшін техникалық құралдарды ала алмайды.
Түзетулермен мемлекет есебінен, егер жұмыс беруші мұны жасай алмаса, еңбек жарақатынан мүгедек болғандарды оңалтудың техникалық құралдарымен және қызметтерімен қамтамасыз ету ұсынылады.
"Көбінесе банкроттық рәсімі бір жарым жылға дейін созылуы мүмкін. Көрсетілген кезеңде өндірісте мүгедектік алған адам оңалтудың техникалық құралдарынсыз қалады. Бұл шара екі мыңға жуық адамды оңалтудың техникалық құралдары мен қызметтерімен уақтылы қамтуға мүмкіндік береді", — деп түсіндірді министр.
Тұрғын үйге кезектілік мерзімін ұзарту
Заң жобасының тағы бір новелласы мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардың бала кәмелетке толғаннан кейін тұрғын үй кезегін сақтау құқығын ұзарту мүмкіндігі болады.
"Іс жүзінде мұндай отбасылар тұрғын үй кезегінде он жылға дейін тұр. Егер бала 18 жасқа толғанға дейін тұрғын үй алу мүмкін болмаса, онда мүгедек кезекке қайта тұруға мәжбүр. Бұл норма 20 мыңнан астам отбасына тұрғын үй кезегін сақтауға мүмкіндік береді деп болжануда", — деп нақтылады Қазақстан Еңбек министрлігінің басшысы.
Сонымен қатар, заң жобасы аясында Мүгедек балаға күтім жасау мерзімін 18 жасқа дейін ұзарту ұсынылады.
Сондай-ақ, ұсынылып отырған нормаларға сәйкес, Қазақстанда "мүгедек" ұғымы "Мүгедек адам"ұғымына өзгертіледі.