Қазақстандағы БЖТ төлеушілер жүктілік пен босануға байланысты табысынан айрылған жағдайда әлеуметтік төлемдер ала алады

Қазақстандағы БЖТ төлеушілер жүктілік пен босануға байланысты табысынан айрылған жағдайда әлеуметтік төлемдер ала алады

Жүктілік жағдайында бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер әлеуметтік төлемдерді бала дүниеге келгенге дейін де ала алады.


Ресми түрде жұмыс жасамайтын үй шаруасындағы және қосалқы шаруашылықтан, қолөнерден және тағы басқалардан аз табыс алатын Қазақстандық әйелдер өздерін әлеуметтік пакетпен қамтамасыз ету үшін бірыңғай жиынтық төлем (БЖТ) төлей алады. БЖТ-ге Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына (МӘСҚ), Медициналық сақтандыру қорына (МСҚ), Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (БЖЗҚ) аударылған төлемдер мен жарналар, сондай-ақ табыс салығы кіреді. Осылайша, БЖТ төлеушісі салық төлеуші ​​болып табылады, зейнетақы жүйесіне еңбек өтілі қосылады, сонымен қатар медициналық көмек пен әлеуметтік төлемдердің толық көлеміне құқылы болады. 2021 жылы қалалық өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін БЖТ - 2 917 теңгені, ал ауылдықтар үшін - 1458,5 теңгені құрайды.


Бірыңғай жиынтық төлемді төлеу, бөлу және аудару Қағидаларына сәйкес ол келесі бөліктерден тұрады:
Табыс салығы - 10% (2021 жылы қалада 291,7 теңге және ауылда 145,85 теңге). Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар - 20% (583,4 теңге және 291,7 теңге). БЖЗҚ-ға міндетті зейнетақы жарнасы - 30% (875,1 теңге және 437,55 теңге). Міндетті медициналық сақтандыруға аударымдар - 40% (1166,8 теңге және 583,4 теңге) Осылайша, жұмыссыз әйел босанғаннан кейін мемлекеттен тек жәрдемақы алуға құқылы. Ал БЖТ төлеген жұмыс істемейтін әйел қосымша әлеуметтік төлемдер ала алады. Жүктілік пен босануға байланысты табысынан айырылған жағдайда алғашқы бір реттік әлеуметтік төлемді «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына (ХҚО) жүгіну арқылы немесе Электрондық үкіметтің сайтында алуға болады. Ол үшін уақытша еңбекке жарамсыздық парағы қажет, ол жүктіліктің жетінші айында емханада беріледі. Еңбекке жарамсыздық кезеңі әдетте 126 күн немесе 4,2 айды құрайды - осы кезеңдегі орташа айлық табыс босанғанға дейін алуы керек. «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» заңға сәйкес ай сайынғы табыс мөлшері әлеуметтік аударымдардың мөлшеріне сәйкес есептеледі. Бірақ БЖТ төлеушілеріне келетін болсақ, ең төменгі жалақы ескеріледі (2021 жылы - 42 500 теңге). Орташа айлық табыс мөлшері соңғы жылы әлеуметтік аударымдар жүргізілген барлық кірістерді қосу және осы соманы 12-ге бөлу арқылы анықталады. Яғни, әйел еңбекке жарамсыздық парағын алғанға дейін жыл ішінде ай сайын БЖТ төлесе, оның орташа табысы 42 500 теңгені құрайды. 4,2 ай еңбекке жарамсыздығы үшін біржолғы әлеуметтік төлем 178 500 теңгеге тең болады. Оның 17 850-і зейнетақы шотына түседі, ал 160 650 теңгесі босануға аударылады.