Неліктен орман өрттері пайда болады?
Неліктен орман өрттері пайда болады?
Орман өрттері бірқатар себептерге байланысты пайда болады. Олардың ішіндегі ең көп тарағаны-ормандағы өрт қауіпсіздігінің негізгі шараларын сақтамайтын адамның қызметі. Барлық өрттің негізгі бөлігі қоқыс, ауылшаруашылық алқаптарында шөп қалдықтарының өртенуі нәтижесінде пайда болады дейді мамандар. Ашық ауа-райында өрт күн сәулесі түскен қарапайым шыны тудыруы мүмкін. Орманда мұндай «жақсы» көбінесе әртүрлі пикниктер мен серуендерден кейін қалып жатады. Өрттің ең көп таралған себебі-лақтырылған сіріңкелер мен темекі тұқылдары, жанғыш материалдармен сіңдірілген шүберектер. Аң аулауды ұнататындар орман алқаптарына зиян келтіруі мүмкін: мылтықтан ұшқан пыжа құрғақ шөпті өртеп жібереді.
Көбінесе орман өрттері сөндірілмеген алаудан және жел соққан ұшқыннан туындайды. Өрт әсіресе орманның құрғақ қоқысымен тез таралады, өскінді, өлі ағашты күйдіреді. Мұндай өрттер төменгі деп аталады, олар барлық өрттердің негізгі бөлігін құрайды. Мұндай өрттердің қауіптілігі-оларды оқшаулау қиын, алайда ағаштардың тәждеріне өте тез таралады.
Статистика көрсеткендей, ормандардағы өрттердің көпшілігі демалыс күндері, халық табиғатқа тартылған кезде тіркеледі. Көбінесе мұндай демалыс жасыл кеңістіктер үшін қайғылы аяқталады. Сондықтан, көптеген аймақтарда, әсіресе орман өрттерінің қаупі жоғары жерлерде төтенше жағдай режимі және ормандарға баруға тыйым салынады. Бұл жағдайда халықты хабардар ету БАҚ арқылы және орман аймақтарына кіруге тыйым салу белгілерін орнату арқылы жүзеге асырылады.
2021 жылғы өрт қауіпті маусымда Солтүстік Қазақстан облысының аумағында орман қоры аумағында орман өрттерінің 32 жағдайы тіркелді, орман өрттерінің жалпы ауданы 88,91 га құрайды. Залал 4 млн.теңгеден асты. Сондай-ақ, 4445 га алаңда өрттенген 6 дала өрті тіркелді.
Алайда адам әрқашан орман өрттерінің себебі бола бермейді. Көбінесе өрт ағаштар мен шөптердің бықсуынан өздігінен пайда болады. Табиғи құбылыстар-найзағай, жоғары температура, қатты жел – отты да тудыруы мүмкін. Бұл жағдайда, егер ол кішкентай болса, өрт ошағын өзіңіз жоюға тырысу немесе өрттің ауқымы үлкен болса, құтқарушыларды шақыру ғана қалады.
Марина Самойленко,
СҚО ТЖД мемлекеттік өрт бақылау
басқармасының аға инженері
азаматтық қорғау лейтенанты