Ғимараттар мен құрылыстардың қирау себептері мен салдары.
белгілі. Ол тіпті халық ертегілерінде де көрініс табады: бала кезінен жер үй немесе ағаш үй туралы әңгімелерді бәрі біледі. Бір ғажабы, бұл мәселенің мәні сол көне замандардан бері аз өзгерді, тек ертегілерде нәтиже бақытты аяқталса, қазіргі шақта нағыз адамшығыны және, әрине, материалдық шығын болуы мүмкін. Оның үстіне ғимараттың құлауы басқа да төтенше жағдайларға (өрт пен жарылыс) әкелуі мүмкін екенін айта кеткен жөн.
Ғимараттар немесе құрылыстардың қирауы жобалық қателер, құрылыс жұмыстары кезінде жобадан ауытқу, монтаждау ережелерін бұзу, өндірістік ғимараттарды немесе оның жекелеген бөліктерін ірі ақаулары бар пайдалануға беру, өндірістік ғимараттарды пайдалану ережелерін бұзу, т.б. сондай-ақ құрылымның физикалық тозуы нәтижесінде пайда болуы мүмкін.
Нарықтық қатынастардың қалыптасуының қазіргі жағдайында өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету барлық негізгі мәселелерді кәсіпорындардың жауапкершілік деңгейінде шоғырландыруынан көрінеді. Сонымен қатар, қиын экономикалық жағдайдағы кейбір кәсіпкерлер мен кәсіпорын басшылары әлі де осы мақсаттарға жұмсауды шығындарды азайтудың резерві ретінде қарастырады.
Көптеген жағдайларда ғимараттар мен құрылыстардың құлауын арнайы алдын алу шаралары арқылы болдырмауға болады.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік бөлігінде «Азаматтық қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 11 сәуірдегі № 188 Заңын ұйымдардың орындауы міндетті тармақтарының бірі мыналар болып табылады:
- осы Заңға және Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасына сәйкес қауіпті өндірістік объектіні салуға, кеңейтуге, реконструкциялауға, жаңғыртуға, консервациялауға және жоюға арналған жобалық құжаттаманы уәкілетті органда бекіту; өнеркәсіптік қауіпсіздік саласы;
- өндірістік ғимараттар мен технологиялық объектілерді зерттеу және диагностикалау. (Осы тармақтың аяқталуы өндірістік ғимараттарды, технологиялық объектілерді тексеру және диагностикалау сараптамасы бойынша ұсыныстарды орындау болып табылады!).
- қауіпті өндірістік объектіні пайдалануға беру кезінде мемлекеттік инспектордың қатысуымен қабылдау сынақтарын жүргізу.
Қауіпті өндірістік объектінің құрылысын жоспарлайтын немесе оны пайдаланатын кәсіпорындар үшін есте сақтау маңызды! Бұл жобалауды тек осы саладағы ең жақсы мамандарға сену керек, сондықтан күтпеген нәтижелерге тап болмас үшін.
Қорытындылай келе, құлау себептері әртүрлі екенін атап өткім келеді, бірақ фактілер мұндай апаттардың жартысына жуығы антропогендік сипатта екенін нақты көрсетеді. Демек, қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерді мүлтіксіз орындау арқылы мұндай жазатайым оқиғалардың айтарлықтай бөлігін болдырмауға болады.
Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі өнеркәсіптік қауіпсіздік комитетінің Солтүстік Қазақстан облысы бойынша Департаменттің қазандық, газ шаруашылықтары және көтергіш құрылыстар объектілерін мемлекеттік қадағалау бөлімінің бас маманы Сағындықова Ғалия Қылымжанқызы.