Константин Шелков, PavlodarNews.kz баспасының фототілшісі бір күнін өрт сөндіруші мамандарының жанында болып, дабыл қоңырауынан бастап жабдықтарды тексеруге дейін ат салысты. Ол тек азаматтық қорғау саласының с-әрекеттерді ғана емес, сонымен бірге қызметтің бар қырымен танысты.
Павлодардың № 4 Өрт сөндіру бөлімінде Константин мамандардың жұмыстағы жаңа құрал жабдығы — электр қуатын ажыратпай 1000В дейінгі кернеудегі жабдықты сөндіруге қабілетті "Vario" қол өрт сөндіргішін қалай пайдаланатынын түсірді. Сонымен қатар, заманауи жылу түсіргіштерді жасырын жалынды көруге және зардап шеккендерді тезірек анықтауға мүмкіндік беретін жабыдқпен танысты.
Өрт сөндіру қызметі физикалық тұрғыдан мықты дайындықты талап ететін қызмет, тіпті дайындалған, спорттық мықты азаматтар да жұмыс барысында шаршайды. Қыс мезгілінде өрт сөндіруші нөлден төмен температурада мұздап қалған киімде жұмыс жасаса, жазда сол жағдайда жылу соққысына ұшырау қаупі бар, деп журналист өз әсерімен бөліседі.
Константин Шелковтің фоторепортажы-бұл жай ғана ақпарат емес, бұл өрт сөндірушілердің жұмысы туралы жанды, тәрбиелік әңгіме жасау, ішкі көрініс: демонстрациялар мен технологиялардан — мотивацияны, тәртіпті және команданың бір бөлігі болуға дайындықты іздеуге тырысты. Оның суреттерінің арқасында біз кәсіптің қалай дамып жатқанын көреміз, "дайын бол" мотивациясынан-отпен күресудің заманауи әдістеріне және ұрпақтар сабақтастығын құру жолында екенін растайды.
Атаулы күн — Қазақстан Республикасының азаматтық қорғау органдарының құрылғанына 30 жыл толуы қарсаңында Павлодарда қызметтік борышын орындау кезінде өз өмірін қиған өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың батылдығына арналған жаңа аллея пайда болады. Бұл мемориалдық нысан Павлодар қаласы әкімдігінің қолдауымен пайда болады. Бұл мемориалдық нысан адам өмірін сақтап қалған қызметкерлерге деген ризашылық пен құрмет символына айналады.
Аллеяны абаттандыру жұмыстары белсенді жүргізілуде. Оның ерекшелігі орналасқан жерінде, жаңа аллея қаланың қақ ортасында — Естай мен Нұрсұлтан Назарбаев даңғылының басты көшелерінің қиылысында пайда болады. Мұнда қаза тапқан батырлардың жанқиярлығы мен батылдығын еске салатын ескерткіш орнатылады.
Ағымдағы жылдың 19-қазанында салтанатты ашылу рәсімі өтеді. Ашылу салтанатына гарнизон ардагерлері, азаматтық қорғау қызметкерлері, жастар, қоғам өкілдері жиналатын болады. Олар шынайы кәсіпқойлықтың, батылдықтың және адалдықтың символы ретінде қызмет тарихында есімдері жазылған әріптестерін құрметтеуге келетін болады.
Еске алу аллеясы тек қайғы мен құрмет орнына ғана емес, сонымен қатар ұрпақтар сабақтастығының символына, құтқарушы мамандығының маңыздылығы мен тектілігін еске салатын болады.
Өртке қарсы қызмет Комитетімен келісілген және "Ауыл құтқарушылары" бағдарламасын іске асыру шеңберінде ТЖД бастығының міндетін атқарушы Луганск ауылына жаңа Өрт сөндіру бекетінің құрылысының барысымен танысу үшін жұмыс сапарымен барды. Қазіргі уақытта жылытылатын боксты салу және тұрмыстық үй-жайларды жөндеу бойынша белсенді жұмыстар жүргізілуде.
Жаңа бекет жалпы саны 2,2 мың адамнан асатын үш елді мекенді өрттен қорғаумен қамтамасыз етеді.
"Ауыл құтқарушылары" бағдарламасы ауылдық аумақтардың өртке қарсы қауіпсіздігін жүйелі жаңғыртуға бағытталған. Саны 1 мың адамнан асатын елді мекендерде төтенше жағдайларға жедел ден қоюға дайын өрт сөндіру бекеттерін құру көзделіп отыр.
Психологиялық дайындықтың өрт жолағында және жылу-түтін камерасында жеке құрам нақты төтенше жағдайға жақын жағдайларда іс-қимылдарды пысықтады. Оқу ортасы театр түтінін пайдаланып, тығыз түтін мен шектеулі көрінуді қамтамасыз етті.
Сабақ барысында күрделі лабиринтте газ-түтіннен қорғаушылар тыныс алу және көру органдарын қорғау құралдарының жұмыс істеу дағдыларын пысықтады. Жаттығудың негізгі мақсаты жеке құрамды төтенше жағдайларда әрекет етуге дайындау, адамдарды эвакуациялау, зардап шеккендерді іздеу және шектеулі уақыт пен жоғары физикалық жүктеме кезінде түтінді бөлмелерде бағдарлау болып табылды.
Аталмыш сабақтар тұрақты кәсіби дағдылар мен психологиялық дайындықты қалыптастыру үшін өте маңызды. Нақты жағдайларға жақын іс-қимыл алгоритмдерін пысықтау шынайы өрттер мен басқа да ТЖ салдарын жою кезінде бөлімшелердің үйлесімділігінің жоғары дәрежесін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
29 маусым күні кешке Екібастұздың ауылдық аймағындағы Шикілдақ және Марғұлан ауылдары арасындағы ашық жерде құрғақ шөптің жануы орын алды. Өрт екі бөлек учаскені қамтыды, олардың жалпы ауданы шамамен 92 гектарды құрады. Оқиға орнына "Ауыл құтқарушылары" бағдарламасы аясында жергілікті атқарушы органдардың жанынан құрылған өрт сөндіру бекеттерінің күштері мен құралдары, сондай-ақ ТЖД Өрт сөндіру қызметінің қызметкерлері дереу келді. Өрт сөндірушілердің үйлесімді және жедел әрекеттері қысқа мерзімде өртті оқшаулауға және толығымен жоюға мүмкіндік берді. Зардап шеккендер жоқ. Өрттің себептері анықталуда. Бұл шалғайдағы елді мекендерде өрт қауіпсіздігі деңгейін арттыру үшін құрылған ауылдық өрт сөндіру бекеттерінің тиімді жұмысының мысалы. ТЖД азаматтарға өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтаудың маңыздылығын, әсіресе ашық аумақта болған кезде өрт қауіпті кезеңде еске салады.
Волонтерлікті дамыту және қолдау жөніндегі Жол картасын іске асыру шеңберінде Павлодар облысының Төтенше жағдайлар департаменті базасында 2025 жылы волонтерлердің мобильді тобы құрылды. Бастаманың мақсаты-еріктілерді табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жою жөніндегі іс-шараларға тарту.
Топ қатысушылары үшін келесі бағыттар бойынша теориялық және практикалық дайындықты қамтитын оқыту курстары ұйымдастырылды: алғашқы медициналық және психологиялық көмек көрсету, сондай-ақ түрлі төтенше жағдайларда әрекет ету.
Тренингке өңірдегі қоғамдық ұйымдардың өкілдері қатысты, олар:
- "ҚР Қызыл Ай қоғамы" ҚБ Павлодар филиалы;
- "VITA"ерікті-құтқару жасағы;
- Іздестіру-гуманитарлық жасақ;
- "Богатырь Көмір" ЖШС біріккен жастар қозғалысы;
- "Әлеуметтік-еріктілер орталығы" жастар қоғамдық ұйымы.
Курстық бағдарлама дәріс сабақтарын да, мамандандырылған жабдықты қолдана отырып практикалық жаттығуларды да қамтыды. Оқытуды Апаттар медицинасы орталығының, жедел-құтқару жасағының және психологиялық қызметтің мамандары жүргізді. ТЖ туындаған кезде алғашқы көмек көрсету және іс-қимылдарды үйлестіру мәселелеріне ерекше назар аударылды.
Барлық қатысушылар дәрігерге дейінгі көмек алгоритмдерін білуге тестілеуден өтті және оқуды аяқтағаннан кейін мобильді топ еріктісінің сертификаттарын, сондай-ақ ақпараттық материалдарды алды.
Іс-шара кәсіби құтқарушылар мен еріктілер арасындағы өзара іс-қимылдың маңыздылығын растады. Бірлескен дайындық төтенше жағдайлар кезінде жедел әрекет ету үшін тиімді командалар құруға мүмкіндік береді және аймақтың ықтимал тәуекелдерге жалпы дайындығын күшейтеді.
Павлодарда Төтенше жағдайлар департаментінің қызметкерлері күн сайын өңірдің маңызды оқиғаларымен бөлісетін журналистерге нағыз мереке ұйымдастырды. Бұқаралық ақпарат құралдары қызметкерлері күніне арналған іс-шара №1 Мамандандырылған өрт сөндіру бөлімінің аумағында өтті.
ТЖД қызметкерлері журналистерге заманауи өрт-құтқару техникасын көрсетті, газ-түтін қорғау камерасының жұмысымен таныстырды, жаңа жабдықтың ерекшеліктері мен қызметті жаңғырту жоспарлары туралы айтылды. Қонақтар ТЖД жұмысымен танысып, сұрақтар қойды.
БАҚ өкілдері ТЖД департаментінің басшылығы атынан құтқару қызметтерінің жұмысын жариялауда қосқан үлестері үшін Алғыс хаттарымен марапатталды. Шынында да, журналистердің арқасында аймақ тұрғындары қауіпсіздік ережелері, төтенше жағдайлар кезіндегі жедел ақпарат және құтқарушылардың қаһармандық күндері туралы біледі.
Павлодар облысы ТЖД бастығының міндетін атқарушы Қайрат Шаймарденов баспасөз қызметіне алғысын білдірді:
"Сіздер- біздің қоғаммен байланыстыратын көпір. Сіздердің атқарып жатқан жұмыстарыңыздың арқасында тұрғындар алаңсыз өмір сүріп, қиын уақытта көмектесетінімізді біледі. Кәсіби шеберліктеріңіз, объективтілік пен азаматтық қорғау қызметіне деген шынайы алаңдаушылық үшін рахмет", деп атап өтті.
Аталмыш кездесулер жақсы дәстүрге айналды. Себебі, бір мақсат — азаматтардың қауіпсіздігі мен хабардарлығы үшін жұмыс істейді. Журналистер қауіпсіздік, тәуекел және қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға көмектессе, құтқарушылар өз кезегінде әрқашан көмекке келуге дайын.
Ұлттық сараптама орталығының аса қауіпті инфекциялар зертханасында өрт-тактикалық оқу-жаттығулары өтті.
Практикалық бөлімінде Ұлттық сараптама орталығы мамандарының қатысуымен теориялық дайындық ұйымдастырылды. Сабақ барысында аса қауіпті биологиялық агенттермен жұмыс істейтін зертханаларда өртті сөндіру ерекшеліктері, қызметкерлерді эвакуациялау тәртібі, жеке қорғаныс шаралары, сондай-ақ шұғыл қызметтермен өзара іс-қимыл алгоритмдері қарастырылды.
Оқу-жаттығу күні тікелей өрт ошағын анықтау және оқшаулау, қызметкерлерді эвакуациялау, инженерлік коммуникацияларды өшіру және ТЖД бөлімшелерінің объект әкімшілігімен өзара іс-қимылы бойынша практикалық іс-қимылдар пысықталды.
Іс — шараның басты мақсаты-биологиялық сипаттағы төтенше жағдайларға ден қоюға дайындықты арттыру болып табылды. Сондай-ақ эпидемиологиялық тәуекелі жоғары объектілердегі өрттерді жою кезінде барлық қатысушылардың іс-қимылдарының үйлесімділігін жетілдіру болды.
Павлодар облысы ТЖД қызметкерлері №49 арнайы бала-бақшасының бүлдіршіндеріне өрт қауіпсіздігі ережелерін түсіндірді.
ТЖД қызметкерлері әр түрлі ойын формалары мен танымдық әдістерді қолдана отырып, кішкентай қатысушыларға маңызды және қажетті білімдерді жеткізді. Мамандар балаларға өрт қауіпсіздігі ережелерін өрт сөндіргішті дұрыс пайдалану, туындаған төтенше жағдай мен эвакуация кезінде қалайша әрекет ету қимылдары түсіндіріп, ережелерді мүлтіксіз сақтаудың маңыздылығын атап өтті.
Өрт сөндірушілердің жабдықтары мен арнайы құралдарын көрсету балалардың көңілінен шықты. Балалар өздерін нағыз өрт сөндірушілер сияқты сезініп, жауынгерлік костюмді киіп көрді. Іс-шара соңында қызықты викторина өтті, онда балалардың ептілігі мен жылдамдығы, іс-әрекеті басты назарда болды. Әрбір кезең қауіпсіз мінез-құлықтың маңыздылығын түсінуге бағытталған шағын қадам болды. Кездесу соңында балаларға өрт қауіпсіздігі тақырыбындағы бояулар таратылды.
Мичурино ауылында орналасқан "Балдәурен" балалар сауықтыру лагерінде Төтенше жағдайлар департаментінің ақпараттық-насихаттау тобының көшпелі акциясы өтті. Іс — шараның негізгі мақсаты-балаларда қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыру және төтенше жағдайларда іс-қимылдарды оқыту болып табылды.
Акцияға жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлері, Білім басқармасы, Полицияның өкілдері, сондай-ақ Қызыл Ай қоғамының мамандары қатысты. Балалар үшін толыққанды оқу бағдарламасы дайындалды: оларға өрт қауіпсіздігі ережелері туралы айтылды, суда айдындарында өздерін қалай ұстау керектігін еске салды және терезеден құлаудың алдын алу жолдарын түсіндірді.
Қызыл Ай мамандары жүргізген алғашқы медициналық көмек көрсету балалардың ерекше қызығушылығын тудырды. Барлық сабақтар интерактивті өткізілді: балалар сабақты тек тыңдап қана қоймай, іс жүзінде білімдерін бекітіп, белсенді қатысты.
Кездесу соңында өрт сөндіру қызметі ұйымдастырған мерекелік су шашу болды. Автоцистернадан тараған "жаңбыр" балалардың эмоцияларын тудырды және есте қалатын кездесуге айналды.