Сайлау комиссияларының институционалдық құзыреттілігін күшейту: оқу циклының аяқталуы
Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының Электоралдық оқыту орталығымен бірлесіп, 2025 жылға арналған сайлау процесіне қатысушыларды даярлау жөніндегі шаралар кешені шеңберінде қорытынды оқытуды аяқтады.
Жыл бойы бес оффлайн және екі онлайн семинар өткізілді, қалалық және аудандық деңгейдегі барлық сайлау комиссиялары толық қамтылды. Сайлау комиссияларының кәсіби құзыреттілігін арттыру – басымдықтағы стратегиялық міндет болып қала береді, өйткені дәл осы комиссиялар сайлау рәсімдерінің тұрақтылығын қамтамасыз етіп, жергілікті деңгейде сайлау заңнамасының мүлтіксіз орындалуын қамтамасыз етеді.
Орталық сайлау комиссиясының хатшысы Шавхат Өтемісов биылғы жылғы 9–10 желтоқсанда өткен онлайн-семинарды аша отырып, Мемлекет басшысының жолдауында айқындалған саяси жаңғыру жағдайында сайлау комиссиялары мүшелерінің кәсіби даярлығын арттыру ерекше маңызға ие екенін атап өтті. 2027 жылы елімізде тиісті референдум өткізу арқылы бірпалаталы Парламентке көшу мәселесін талқылауды қамтитын ауқымды ұлттық науқан жоспарлануда. Президенттің қоғам сұраныстарына жауап беретін институционалдық реформалар саясаты аясында сайлауды жоғары деңгейде басқару – сенім мен заңдылықтың басты шарты. Бұл өз кезегінде процестің барлық қатысушыларының жауапкершілігін және кәсіби даярлығын талап етеді.
Бірінші күннің оқу блогы құқықтық реттеу, ақпараттандыру және үгіт жүргізу тәртібін талдау, бұқаралық ақпарат құралдарымен, байқаушылармен және сенім білдірген өкілдермен өзара іс-қимыл жасау қағидалары, сондай-ақ сайлау комиссияларының жұмысын жоспарлау мен қаржыландыруды ұйымдастыру мәселелерін қамтыды. Теориялық бөлім өзекті нормативтік актілерге сүйене отырып, практикалық жағдайларды талдаумен ұштастырылды.
Бағдарламаның маңызды құрамдас бөлігінің бірі кейстер, блиц-сауалнамалар және бейнематериалдарды талдау сияқты бірнеше әдісті қолдануға негізделген қатысушылардың практикалық жұмысы болды. Қатысушылар шағын топтарға бөлініп, практикалық міндеттерді шешіп, іс-қимыл алгоритмдерін әзірледі және оларды сапапшылық талқылауға ұсынды. Мұндай кешенді тәсіл комиссиялар қызметінің нақты сценарийлерін модельдеуге және қолданыстағы заңнама аясында іс-қимыл алгоритмдерін пысықтауға мүмкіндік берді.
Оқытудың екінші күні сайлауды заманауи басқару үшін қажетті дағдыларды дамытуға бағытталды. Қатысушылар талдау мен ұйымдастырушылық жоспарлауда жасанды интеллект құралдарының негізгі және қолданбалы мүмкіндіктерін меңгерді, содан кейін коммуникация, келіссөздер жүргізу және дауларды шешу сияқты soft skills дағдыларын дамытуға арналған тренингтерден өтті. Нақты мысалдарға негізделген кейстерді модельдеу тыңдаушыларға тиімді мінез-құлық үлгілерін тәжірибеден өткізуге және жоғары қарқынды және стресс жағдайларында жұмысқа дайындықтарын арттыруға мүмкіндік берді.
Бағдарлама аяқталғаннан кейін кері байланыс сауалнамасы жүргізілді. Нәтижелер мұқият талданып, оқыту мазмұны мен әдістемесін одан әрі жетілдіру үшін пайдаланылады.
Бағдарлама аяқталған соң кері байланыс мақсатында сауалнама жүргізілді. Оның нәтижелері жауапты қызметкерлер тарапынан мұқият талданып, оқу мазмұны мен әдістемесін жетілдіру үшін қолданылады.
Оқуды аяқтаған қатысушылар қажетті түсініктемелерді алып, тәжірибе бөлісті және каскадтық әдіс аясында алған білімдерін әрі қарай таратуға дайын, бұл аудандық және учаскелік комиссиялардың жұмыс сапасын арттыруға және алдағы ұлттық сайлау науқандарына кәсіби дайындық деңгейін көтеруге ықпал етеді.