Халықпен кездесу. Жезқазған

Бүгін Ұлытау облысы Жезқазған қаласында Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрі Е. Нысанбаеваның халықпен, қоғам өкілдерімен және аймақтың үкіметтік емес ұйымдарымен кездесуі өтті.

Кездесу барысында облыс белсенділері экология мәселелерін көтерді (атмосфераға зиянды қалдықтар шығару, өнеркәсіптік қалдықтар, ТЭЦ, қоқыс шығарудың уақытында жүргізілмеуі және т.б.), Жезқазған қаласындағы Ботаникалық бақ мәселесі және басқа да мәселелер талқыланды.

Мемлекет басшысының Қазақстан халқына жолдауының аясында экология мен тұрақты даму мәселелеріне ерекше көңіл бөлінді. Құжатта автоматтандырылған мониторинг жүйесін орнату мәселесі басты назарға алынды.

Ұлытау облысында 5 кәсіпорын автоматтандырылған мониторинг жүйесін орнатуы тиіс («Kazakhmys Smelting», «Жайрем тау-кен байыту комбинаты», «Kazakhmys Energy», «Жезқазған жылу және су кәсіпорны») және «Kazakhmys Distribution»), оның 4-і бұл жүйені орнатқан. Қазіргі уақытта 4 кәсіпорынның екеуі ақпараттық жүйеге қосылған («Kazakhmys Smelting», «Жайрем тау-кен байыту комбинаты»), ал «Kazakhmys Distribution» кәсіпорны толық іске қосылады жылдың соңына дейін. Ал «Kazakhmys Energy» (Қазақмыс Энерджи) кәсіпорны қазіргі уақытта тестілеу режимінде жұмыс істейді.

2021-2023 жылдар аралығында және ағымдағы жылдың көктемінде республика бойынша 970,8 миллион көшет отырғызылды, соның ішінде Ұлытау облысында жоспар бойынша 3,1 миллион көшет отырғызылды.

Жаңаарқа орман шаруашылығында жылына шамамен 1 миллион 300 мың көшет өсіруге арналған 70 гектарлық тұрақты питомник салынып жатыр.

Экологиялық заңнаманың сақталуын бақылау мақсатында тексеру қызметі 2023 жылы 11 тексеріс жүргізді. Тексеріс нәтижесінде 26 құқық бұзушылық анықталып, оларды жою жөнінде 26 нұсқама берілді. 28 әкімшілік айыппұл салынды, жалпы сомасы 24 миллион теңге.

2024 жылдың алғашқы 10 айында 11 тексеріс жүргізілді. Нәтижесінде 58 әкімшілік айыппұл салынды, жалпы сомасы 3,3 миллиард теңге, 62 айыппұл 66 миллион теңге көлемінде ерікті түрде өндірілді.

Министр халықпен кездесу барысында 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап жаңа ірі кәсіпорындарға кешенді экологиялық рұқсаттарды енгізу міндетті екенін атап өтті. Бұл шара жаңа ірі кәсіпорындарға ең жақсы қолжетімді технологияларды (НДТ) қолдануды талап етеді. Аймақта «Қазақмыс Корпорациясы» мен «Kazakhmys Smelting» (Қазақмыс Смэлтинг) сияқты екі ірі кәсіпорын НДТ-ны белгіленген мерзімде енгізуі қажет.

НДТ енгізу қоршаған ортаға оң әсер ететіні анықталды.

Қоқыс пен қалдықтармен күресудің негізгі проблемасы - қоқыс басқару инфрақұрылымының әлсіздігі, қоқыс полигонының стандарттарға сәйкес келмеуі және заңсыз қоқыс қалдықтарының көп болуы.

Қазіргі уақытта аймақтағы қалдықтарды басқару бағдарламалары толық бекітілмеген. Жалпы 5 қала мен аудандардың 3-де бекітілген, қалған 2 аудан бойынша жұмыстар жалғасуда.

2024 жылдың бірінші жартысында Ұлытау облысында тұрмыстық қатты қалдықтардың көлемі 60 мың тоннаға жетті, ал қазіргі кезде облыста қайта өңделген немесе сұрыпталған қатты тұрмыстық қалдықтардың үлесі 0 пайызды құрайды.

34 қалдықтарды орналастыру объектісінің тек 2-і экологиялық және санитарлық талаптарға сәйкес келеді.

Облыста 133 заңсыз қоқыс орны анықталды, бірақ олардың ешқайсысы жойылмаған. Жезқазған қаласы тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы бөлімінің басшысына заңсыз қоқыс орындарын уақытында жоймағаны үшін 369 200 теңге айыппұл салынды.

Сондай-ақ, азаматтарды жеке қабылдау және өңірлік бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерімен брифинг өткізілді.