ҚАЗАҚСТАН ДӘРІГЕРЛЕРІ АИТВ-ИНФЕКЦИЯСЫН ЕМДЕУДІҢ ТИІМДІЛІГІН АРТТЫРУДА
Бүгінгі таңда елде антиретровирустық терапияны қабылдап жүрген АИТВ-пен өмір сүретін адамдардың 93 пайыздан астамында вирус жүктемесі төмендетілген.
Бұл — мемлекеттік, халықаралық және үкіметтік емес ұйымдардың бірлескен жұмысының негізгі нәтижелерінің бірі, 1 желтоқсан — Дүниежүзілік АИТВ-ке қарсы күрес күніне орай ЮНЭЙДС ұранымен «Қиындықтардан – өзгерістерге: АИТВ-ға жауап» науқаны аясында қорытындыланған.
Елде АИТВ-инфекциясы бойынша алдын алу, тестілеу, емдеу және күтім шараларын қамтамасыз етуге бағытталған ЮНЭЙДС 95-95-95 стратегиясы жүзеге асырылуда. Бүгінгі күні АИТВ-пен өмір сүретін адамдардың 85 пайызы өз мәртебесін біледі; олардың 92 пайызы антиретровирустық терапияны қабылдайды, ал 93 пайызының вирус жүктемесі төмендетілген.
Қазақстанда «Б=Ж» принципі қолданылады: «Беймәлім = жұқтырмайды». Осы принципке сәйкес, антиретровирустық терапияны қабылдайтын және вирус жүктемесі төмендетілген АИТВ-пен өмір сүретін адам өзінің жыныстық серігіне вирус тарата алмайды. Бұл тұжырым әлемдік ғылыми зерттеулермен толық расталған.
«Биыл Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі АИТВ-инфекциясы кезінде медициналық көмек көрсету стандартыны бекітті. Құжат АИТВ-пен өмір сүретін адамдарға медициналық қызметтердің сапасы, қолжетімділігі мен үздіксіздігін арттыруға, сондай-ақ алдын алу шараларын жетілдіруге бағытталған. ҚР-де ДДСҰ ұсынған 12 профилактикалық бағдарлама бағыттарының барлығы енгізілген»,
– дейді ҚР ДСМ Дерматология және инфекциялық аурулар ғылыми орталығының директоры Роза Қуанышбекова.
Антиретровирустық терапия (АРТ) де қолжетімді болып отыр: диагноз қойылғаннан кейін науқастарға дереу тағайындалып, тегін беріледі. Пациенттердің 90 пайызы антиретровирустық терапияның құрамына долутегравир кіретін схемаларды қабылдайды, оны ДДСҰ АРТ-ның бірінші қатарлы препараты ретінде ұсынады.
Соңғы жеті жылда Қазақстанда қабылданған шаралардың нәтижесінде АИТВ-тан өлім-жітім, халыққа шаққандағы сырқаттану деңгейі, сондай-ақ үш жұғу жолынан екеуі — парентеральдық (қан арқылы, инъекциялық есірткі қолданғанда) және вертикальдық (анадан балаға) төмендеу байқалады.
Қолданылып жатқан қарсыэпидемиялық шаралардың нәтижесінде Қазақстан 15–49 жас аралығындағы халық арасында АИТВ-инфекциясының таралу деңгейі 0,3 пайыз болатын шоғырланған сатыда орналасқан, әлемдік орташа көрсеткіш – 0,7 пайыз.