БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ ЖЫЛЫ: БАСЫМДЫҚ - МЕДИЦИНАЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕР МЕН ИННОВАЦИЯЛАРДЫ ДАМЫТУ

 

Жақында өткен «Орталық Азия-Қытай» Саммитінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың стратегиялық күн тәртібін іске асыру шеңберінде 2026 жыл Білім және ғылыми зерттеулер жылы болып жарияланды. Бұл шешім ғылымның, білімнің және халықаралық ынтымақтастықтың басым дамуына елдің бағытын көрсетеді.
Осы тұрғыда Ұлттық биотехнология орталығында ҚР Денсаулық сақтау министрлігі Ғылыми-техникалық кеңесінің және ҚР Президенті жанындағы Ұлттық Ғылым академиясының «Өмір және денсаулық туралы» ғылымдар бөлімінің бірлескен отырысы өтті. Іс-шараның мақсаты - денсаулық сақтау саласындағы ғылыми-техникалық саясаттың стратегиялық басымдықтарын анықтау және медицина ғылымының даму векторларын талқылау.

🔹 Медицинаның болашағы үшін стратегиялық диалог
Отырысқа: ҚР Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова; ҚР ҰҒА академиктері Вячеслав Локшин, Серік Ақшолақов, Юрий Пя; жетекші қазақстандық ғалымдар, медициналық жоғары оқу орындарының ректорлары; ғылыми ұйымдардың басшылары және кәсіби медициналық қоғамдастық өкілдері қатысты.
Отырысты ашқан министр Ақмарал Әлназарова Үйлестірілген ғылыми диалогтың маңыздылығын атап өтті:
«Отандық ғылымды дамыту, оның болашағы мен бәсекеге қабілеттілігі, жас ғалымдарды қолдау, зерттеу нәтижелерін коммерцияландыру, халықаралық кеңістікке интеграциялау - мұның бәрі Мемлекет басшысы мен Үкіметтің назарында. Бүгінгі баяндамалар қазақстандық медицина ғылымының жоғары әлеуетін көрсетеді және мұндай жобалар бүкіл жүйе үшін бағдар болуға тиіс», — деп атап өтті ол.
🧬 Отырыстың негізгі тақырыптары:
* Ғылыми-техникалық кеңестің құрамын жаңарту;
* Биотехнология және медициналық зерттеулер саласындағы басымдықтарды әзірлеу;
* Іргелі және қолданбалы ғылым арасындағы әріптестікті күшейту;
* Жоғары технологиялық әзірлемелерді қолдау және оларды клиникалық тәжірибеге көшіру.

Академик Вячеслав Локшин өз сөзінде іргелі зерттеулер мен клиникалық практика арасындағы өзара іс-қимылды күшейтудің маңыздылығын атап өтті.
«Бұл медицина саласындағы сапалы серпілісті қамтамасыз ете алатын ұзақ мерзімді шешімдердің қайнар көзі болып табылатын іргелі ғылым», – дейді академик.

Академик Серік Ақшолақов жұлын хирургиясына кеуде омыртқасының бұлшық еттерінің жарақаттануын болдырмауға, патент алуға және пациенттердің қалпына келуін жеделдетуге мүмкіндік беретін бірегей тәсіл туралы айтты.
Астана медицина университетінің ректоры Анар Тұрмұхамбетова медицина мен биотехнологиядағы негізгі трендтерді белгілей отырып, 2030 жылға дейін форсайт-зерттеулер ұсынды.

🚀 Инновациялар және отандық ғылыми жетістіктер
Отырысқа қатысушылар бірқатар бірегей жобалар мен әзірлемелерді ұсынды:
* 3D-технологиялардың көмегімен жасалған омыртқаның дербестендірілген импланты («Ұлттық нейрохирургия орталығы» АҚ);
* Alem жобасы - денсаулық сақтауды тұрақты дамытудың стратегиялық бастамасы (University Medical Center);
* Жеке медицинаның негізі ретінде 3D жасушалық моделдер мен органоидтар (Ұлттық биотехнология орталығы);
* Диагностика мен терапиядағы геномдық технологиялар (Назарбаев Университеті).
Отырыс қорытындысы бойынша қатысушылар ғылыми басқаруды жетілдіру, білім трансферін дамыту, ғылымды клиникалық практикаға интеграциялау және ғылыми кадрларды қолдау бойынша ұсынымдар әзірледі.
ҚР Денсаулық сақтау министрлігі Білім және ғылым жылы шеңберінде денсаулық сақтау саласындағы ғылыми әлеуетті нығайтуға және озық зерттеу экожүйесін қалыптастыруға арналған курсты жалғастырады.