Медициналық кадрларды даярлау сапасын арттырумақсатында Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтауминистрлігі Медициналық білім беруді жаңғыртуға жәнекадр тапшылығы мәселесін шешуге бағытталған, әсіресеауылдық жерлерде және денсаулық сақтаудың бастапқыбуынында бірқатар жүйелі бастамаларды іске асырады.
🔹 Мамандардың бітіруін және жұмысқа орналастырудыұлғайту
2024 жылы медициналық ЖОО түлектерінің рекордтықсаны — 10 570 адам даярланды, оның жартысынан көбітегін оқыды. 2025 жылы 11 626 маман шығарылады депкүтілуде, деп хабарлады бүгін ОКҚ брифингінде Денсаулықсақтаудың бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев.
Түлектердің үштен екісі өңірлердің қажеттіліктеріне қарайеліміздің медициналық ұйымдарына бағыт бойыншажұмысқа орналасатын болады.
🔹 Ақылы қабылдауды қысқарту және білім беру грантының құнын арттыру
2025 жылдан бастап білім беру гранттарынқаржыландыруды ұлғайта отырып, медициналықмамандықтарға ақылы қабылдауды кезең-кезеңіменқысқарту жоспарлануда. Бұл студенттерді қатаң іріктеу мен ынталандыруды қамтамасыз ете отырып, медициналықбілімнің қолжетімділігі мен сапасын арттыруға мүмкіндікбереді.
🔹 жыл сайын 5 мыңнан астам грант
Денсаулық сақтау министрлігі жыл сайын медициналықбілім берудің барлық деңгейлері бойынша мемлекеттік білімберу тапсырысын орналастырады. 2025 жылы 5000-нан астам білім беру гранттары бөлінді:
* 2 700 — бакалавриат бағдарламалары үшін
* 325-магистратура үшін
* 160-докторантура үшін
* 2 500 — резидентура бағдарламалары үшін
🔹 Өңірлік қажеттіліктерді ескере отырып тапсырыстықалыптастыру
2023 жылдан бастап мемлекеттік білім беру тапсырысымедициналық кадрларға өзекті қажеттіліктерін негізге ала отырып, елдің нақты өңірлеріне байланыстықалыптастырылады.
Мемлекеттік грант есебінен білім алатын түлектертапсырыс берілген аймақта еңбек практикасынан жәнепысықтаудан өтуге міндетті. Бұл модель жергіліктіденсаулық сақтау жүйесіндегі кадр тапшылығын дәлірекжәне тиімді толтыруға мүмкіндік береді.
2025 жылы резидентураның барлық 2500 гранты өңірлердіңөтінімдері мен қажеттіліктерін ескере отырып бөлінді. Бұлболашақ мамандардың оқудан өтуін және болашақтаолардың білімі мен дағдылары ең сұранысқа ие жердежұмыс істеуін қамтамасыз етеді.
🔹 Гранттар құнын саралау және ұлғайту бойынша жұмыс
Министрлік сондай-ақ білім беру гранттарының мөлшерінсаралау, оның ішінде олардың құнын арттыру мәселесінпысықтауда. Бұл дайындық деңгейіне, білім беру бағдарламаларының күрделілігіне және таңдалғанмамандықтардың ерекшеліктеріне байланыстықаржыландыруды қалыптастыруға икемді түрде қарауғамүмкіндік береді.
Денсаулық сақтау министрлігі Білім беру саясатыныңөңірлік бағытын күшейту және саланың нақты қажеттілігінежәне бүкіл ел бойынша медициналық көмектіңқолжетімділігін жақсартуға бағытталған медициналықмамандарды даярлау сапасын арттыру бағытынжалғастыруда.
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі жазғы кезеңде балалардың денсаулығын сақтауға бағытталған «Салауатты жаз – 2025» жыл сайынғы профилактикалық науқанын бастады. Бағдарлама бүкіл жазғы маусымды қамтиды және медициналық қарап-тексерулерді, білім беру акцияларын, мектептің медицина қызметкерлерін оқытуды және басқа да іс-шараларды қамтиды.
Науқан шеңберінде өңірлерге және ауылдық елді мекендерге жылжымалы медициналық кешендер шығады, олардың құрамында педиатрлар, офтальмологтар, стоматологтар, хирургтар және басқа да мамандар жұмыс істейді. Сондай-ақ, негізгі кезеңде олардан өтпеген балалар үшін қосымша қарап-тексерулер жоспарланған, ал медициналық ұйымдарда «Ашық есік күндері» және «Өз денсаулығыңды тексер» акциялары үнемі өткізілетін болады.
Созылмалы аурулары бар балаларға ерекше назар аударылады: «Салауатты жаз» шеңберінде олар қажетті сауықтыру мен бақылауға ие болады.
Сонымен қатар, Бағдарлама БАҚ-та, әлеуметтік желілерде, мектеп жанындағы және жазғы лагерлерде кең ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын қамтиды. Ата-аналар мен балаларға инфекциялық аурулардың профилактикасы, қауіпсіздік және психоэмоционалды денсаулық мәселелері бойынша жадынамалар, бейнероликтер мен инфографика қолжетімді болады.
Сонымен қатар, тамыз айында оқу жылы қарсаңында мектептің медицина қызметкерлерін – алғашқы көмек көрсету, тамақтануды ұйымдастыру және балаларды психологиялық қолдау бойынша оқыту басталады.
Денсаулық сақтау министрлігі ата-аналарды жазды қауіпсіз және балалардың денсаулығына пайдалы ету үшін науқанға белсенді қатысуға шақырады.
Иә, жаз — бұл демалыс, саяхат және белсенді серуен кезеңі. Алайда күннің қызуы мен жылы ауа райымен қатар, денсаулыққа қауіп төндіретін бірқатар факторлар да артады: қызып кету, сусыздану (дегидратация), тамақтан улану, судағы жазатайым оқиғалар мен жәндіктердің шағуы.
Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы еске салады: қарапайым, бірақ тиімді шараларды сақтау денсаулықты сақтауға және демалудан тек жағымды эмоциялар алуға көмектеседі.
Жазда қандай сақтық шаралары ерекше маңызды?
*Жылу мен сусызданудан қорғаныңыз*
Күннің ең ыстық уақыты (сағат 11:00 мен 16:00) аралығында далада ұзақ болудан аулақ болыңыз. Ашық түсті, жеңіл киім киіп, бас киімды ұмытпаңыз. Су ішуді шөлдеуді күтпей бастаңыз. Алкоголь мен тәтті газдалған сусындар дегидратацияны күшейтеді — олардан аулақ болыңыз.
*Күннен қорғану*
Жоғары SPF деңгейі бар күннен қорғайтын кремдерді қолданыңыз, әсіресе жағажайда немесе таулы аймақта болғанда. Күннен қорғайтын көзілдірік пен бас киім киіңіз. Күннен күйіп қалу — тек терінің зақымдануы ғана емес, болашақта тері обырының қаупін арттыратын фактор екенін есте сақтаңыз.
*Суда қауіпсіздік шараларын сақтаңыз*
Тек арнайы рұқсат етілген орындарда шомылыңыз. Балаларды су жағасында қараусыз қалдырмаңыз. Су мен алкогольді бірге қолдану — аса қауіпті. Тіпті тәжірибелі жүзушілер де қиын жағдайға тап болуы мүмкін.
*Тамақтану мен гигиена ережелерін сақтаңыз*
Жазда тамақ тез бұзылады. Жаз мезгілінде тек жаңа дайындалған тағамдарды тұтынып, оларды дұрыс жағдайда сақтау аса маңызды. Күмәнді жерлерде көшеде тамақтанудан аулақ болыңыз. Жолда немесе табиғатта жүргенде, тамақ ішер алдында міндетті түрде қолыңызды жуыңыз.
*Жәндіктердің шағуынан сақтаныңыз*
Кенелер мен масалар көп болатын аумақтарда репелленттер қолданыңыз. Табиғатқа шыққанда жабық киім киіп, серуеннен кейін денеңізді мұқият қарап шығыңыз.
Белсенді демалыс пен жазғы күндер пайдалы әрі қауіпсіз болуы үшін қарапайым ережелерді есте ұстаңыз. Күн, ауа, су — сізге тек пайда әкеледі, егер сіз оларға ақылмен қарасаңыз. Өзіңізді қорғаңыз, денсаулығыңызды сақтаңыз және демалысты шынымен де пайдалы өткізіңіз!
Алматыда Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығы емханасының базасында 3 айдан 3 жасқа дейінгі ерекше қажеттіліктері бар балаларды медициналық оңалтуға арналған бірегей мекеме — «Қамқорлық» жаңа ерте араласу орталығы ашылды.
Жоба Алматы қаласы әкімдігінің, «Қазақстан халқына» қоғамдық қорының, «Samruk-Kazyna Trust» қорының қаржылық қолдауымен «Қамқорлық қоры» корпоративтік қорының бірлескен бастамасы шеңберінде іске асырылды.
Орталық дамуында кемістігі бар балаларға кешенді пәнаралық көмек көрсету үшін денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау жүйелерінің ресурстарын біріктірген Алматыдағы алғашқы алаң болды. Бұл тәсіл ерте диагностиканың, сүйемелдеудің және оңалтудың тиімділігін едәуір арттыруға мүмкіндік береді.
Кішкентай пациенттер үшін заманауи жағдайлар жасалған: шунгитті және тұзды бөлмелер, моториканы және эмоционалдық саланы дамытуға арналған сенсорлық бөлме, сондай-ақ релаксацияның инновациялық әдісі - иммерсиялық ванна жабдықталған. Балалармен және олардың отбасыларымен мамандардың мультдисциплиналық тобы жұмыс істейді: невропатолог, реабилитолог, неонатолог, физиотерапевт, ЕДШ дәрігері, логопед, дефектолог, психолог және әлеуметтік жұмыс жөніндегі маман. Әр балаға оның ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, жеке оңалту бағдарламасы жасалады.
Мұның бәрі — баланың өмірінің алғашқы айларынан бастап инклюзивті білім беру ортасына дейін толық сүйемелдеуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. ДДҰ сарапшылары атап өткендей, өмірдің алғашқы 3-6 айы оңалту мүмкіндігінше тиімді болатын маңызды кезең болып табылады. Бұл мүгедектік қаупін едәуір азайтуға және балалардың да, олардың отбасыларының да өмір сүру сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
Орталық 21 күндік курсқа күндізгі стационарда 50 адам қабылдауға арналған. Жыл сайын 600-ге дейін бала көмек ала алады деп күтілуде. Барлық қызметтер міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) шеңберінде тегін ұсынылады.
Мұндай орталықтарды құрудың өзектілігі ресми статистикамен расталады: бүгінгі күні Алматыда 676 693 бала тұрады, оның 7 460-инвал мүгедектік белгіленген. Ең көп таралған патологиялар церебралдық сал ауруы (церебралдық сал ауруы), психомоторлық және сөйлеу дамуының кешігуі, нерв жүйесінің гипоксиялық-ишемиялық зақымдануының салдары, тірек-қимыл жүйесінің туа біткен патологиялары.
Базасында «Қамқорлық» ашылған Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығы қаланың негізгі медициналық кластері ретінде дамуын жалғастыруда. 2022 жылдан бастап ұрықты сақтау орталығы табысты жұмыс істейді. Мұнда жыл сайын 8000-нан астам жүкті әйел ультрадыбыстық диагностикадан өтеді. 2024 жылдың наурыз айынан бастап бір сапарда пренаталдық скринингтік тексеруден өтуге мүмкіндік беретін «Бір күндік клиника» жобасы іске асырылуда. Қазірдің өзінде 4 855 әйел тексерілді, олардың 180-ында хромосомалық кемістіктер мен ТДК қаупі жоғары.
Сонымен қатар, перинатология орталығында Қазақстанда алғаш рет ұрық хирургиясы — туа біткен даму кемістіктерін түзету үшін құрсақішілік операциялар жүргізіледі. Қысқа мерзімде осындай 40-тан астам операция жасалды, соның арқасында 30-дан астам сау сәби дүниеге келді.
ҚР Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев Солтүстік Қазақстан облысына жұмыс сапары барысында денсаулық сақтау нысандарына барып, Қызылжар ауданының тұрғындарымен кездесіп, БАҚ брифингіне қатысты.
Т. Сұлтанғазиев көпбейінді облыстық балалар ауруханасының реанимация және оңалту бөлімшесіне барды. Мұнда 370 тәулік бойы және 30 күндік төсек базасында стационарлық және амбулаториялық көмектің барлық түрлері көрсетіледі.
Ауруханада реанимация, функционалдық және сәулелік диагностика бөлімшелерін, консультациялық-диагностикалық орталықты және т.б. қоса алғанда 10 клиникалық бөлімше жұмыс істейді.
Әрі қарай ол онкологиялық орталықтың сәулелік терапия бөлімшесінің жұмысымен танысты, онда сау тіндерге аз әсер ететін жоғары дәлдіктегі радиотерапияны қамтамасыз ететін жаңа сызықтық үдеткіш іске қосылды.
Әрі қарай вице-министр аудандық медициналық-санитарлық алғашқы көмек көрсету нысандарын аралады: Қызылжар ауданының «Рассвет» ЖП, Есіл ауданының «Чириковка» ФАП және Айыртау ауданының «Лобаново» дәрігерлік амбулаториясы, Тайынша ауданының «Келлеровка» ДА.
Сонымен қатар, ол Тайынша ауданындағы «Чкалово» ДА жанындағы балаларды оңалту орталығын жөндеу барысымен танысты.
«Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасын іске асыру шеңберінде өңірде 46 МСАК нысанының құрылысы аяқталғанын, Тайынша көпбейінді ауданаралық ауруханасы жаңғыртылып жатқанын, онда инсульт және кардиологиялық орталықтардың, медициналық оңалту, травматология, хирургия және қарқынды терапия бөлімшелері ашылғанын айта кеткен жөн. Бұл шаралар 55 мың ауыл тұрғынына қолжетімді медициналық көмек көрсетуге мүмкіндік береді.
Солтүстік Қазақстан облысының тұрғындары Денсаулық сақтау бірінші вице-министрімен кездесу барысында дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге, медициналық қызметтердің қолжетімділігіне, жоспарлы вакцинациялауға және т.б. қатысты өзекті мәселелерді көтерді.
Кейін БАҚ-қа арналған брифинг шеңберінде Тимур Сұлтанғазиев емханалардың жұмысын жақсарту, дәрілік заттармен қамтамасыз ету және медицина қызметкерлерін өңірге тарту жөніндегі ағымдағы шараларға түсініктеме беріп, барлық өзгерістер медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен сапасын арттыруға бағытталғанын атап өтті.
«Жүйелі шаралардың арқасында өңірде өмір сүру ұзақтығының оң өсуіне қол жеткізілді: 2023 жылы 73,13 жастан 2024 жылы 73,68 жасқа дейін. Сондай-ақ жарақаттан болатын өлімнің-8%-ға, тыныс алу ағзаларының ауруларынан-5%-ға төмендеуі тіркелді. Ағымдағы жылдың 5 айында ана өлімі тіркелген жоқ», - деді ол.
Өңірде 6,9 мың медицина қызметкері, оның ішінде 1,7 мың дәрігер және 5,2 мың орта медицина қызметкері жұмыс істейді. Алайда 315 дәрігер мен 496 мейіргердің тапшылығы сақталуда. Осыған байланысты медициналық білім беруді жетілдіру бойынша жұмыс жүргізілуде - атап айтқанда, гранттардың сараланған мөлшерін енгізу, оларды білім беру процесінің деңгейіне қарай бөлу жоспарлануда.
«Скринингтердің қолжетімділігін кеңейту мақсатында пациенттердің нысаналы тобының жасы 76 жасқа дейін ұлғайтылды. Төмен тығыздықтағы липопротеидтер, гликатталған гемоглобин, триглицеридтер сияқты жоғары сезімталдықты дәлелдеу сынақтары енгізілген. Сондай-ақ, 2025 жылдың екінші жартыжылдығынан бастап 50 жастан асқан ер адамдар үшін жедел цереброваскулярлық бұзылыстарды ерте диагностикалауға скрининг енгізіледі. Ағымдағы жылдың екінші жартысынан бастап онкоскринингтер медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде сақтандырылмағандар үшін қолжетімді болады», - деп түсіндірді Т.Сұлтанғазиев.
Донорлық жүректі мультағзалық алу нәтижесінде пациентке Астанадағы Ұлттық ғылыми медициналық орталықта ауыстырып қондыру жүргізілді, операция сәтті өтті, реципиенттің жағдайы қанағаттанарлық.
Сондай-ақ, бүйрек Астанаға жіберіліп, балаларға трансплантатталды, екі трансплантаттау да сәтті аяқталды.
Алматыда алғаш рет Орталық қалалық клиникалық аурухананың базасында офтальмология меңгерушісі Гүлзат Әбдірамова екі көз алмасын алуды сәтті жүргізді.
Бұл басқа екі пациентке кератопластика арқылы операция жасауға - көздің қабығын трансплантаттауға мүмкіндік берді. Операциялар сол күні жүргізіліп, сәтті өтті.
Мөлдір қабықты трансплантаттаудың ерекшелігі - оны алып тастағаннан кейін қысқа мерзімде- ең жақсысы бірінші күні трансплантаттау керек. Әйтпесе, тіндер қасиеттерін жоғалтады, трансплантаттауға жарамсыз болады, бұл пациенттердің көру қабілетін қалпына келтіру мүмкіндігін жояды.
Пациенттерде кератопатия буллозасы және мөлдір қабықтың бұлыңғырлығы болды - оның құрылымы бұзылған, ісіну мен көпіршіктер (буллалар) пайда болатын ауыр мөлдір қабық ауруы, бұл толық соқырлыққа дейін көру қабілетінің қатты төмендеуіне әкеледі.
Бұл патологияны емдеудің жалғыз түпкілікті әдісі - бұл мөлдір қабықты трансплантаттау. Донорлыққа және Орталық қалалық клиникалық аурухана дәрігерлерінің жоғары біліктілігінің арқасында екі пациент те көру қабілетін қалпына келтіруге және толыққанды өмірге оралуға мүмкіндік алды. Операциядан кейінгі кезеңде олар көру функциясының жақсаруын болжайды.
Донор геморрагиялық инсультпен Орталық қалалық клиникалық ауруханаға түскен пациент болды. Екі күннің ішінде оған ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің хаттамаларына сәйкес толық көлемде медициналық көмек көрсетілді, дәрігерлік консилиумдар өткізілді. Мамандардың барлық күш-жігеріне қарамастан, пациенттің өмірін сақтап қалу мүмкін болмады - биологиялық өлім болды.
Пациенттің қайтыс болғаннан кейін ағзалардың донорлығына ресми келісімі болды, сондай-ақ оның жақын туыстары жазбаша түрде тиісті рұқсат берді.
Осылайша, бір адамның донорлығына келісімнің арқасында еліміздің әртүрлі өңірлерінде бірден бірнеше пациенттің өмірі сақталып, жақсартылды. Бұл Қазақстан трансплантологиясын дамытудағы және өлімнен кейінгі донорлық мәдениетін қалыптастырудағы маңызды қадам.
Қазақстан-ОА-дағы балаларға туғаннан бастап кардиохирургия қолжетімді болатын жалғыз ел. 2024 жылы дәрігерлер ашық жүрекке 1700-ден астам операция, оның 809-ы 1 жасқа дейінгі сәбилерге жасады.
✅️Қазіргі заманғы технологиялар мен неонаталдық реанимацияның дамуының арқасында дене салмағы өте төмен балалардың өмір сүру деңгейі 4 есе өсті
2026 жылдан бастап I–III дәрежелі есту қабілеті нашар балалар жергілікті бюджеттің есебінен есту аппараттары мен аудио процессорларды алады.
Онкогематологиялық көмекті дамыту:
-жыл сайын 5 мың бала ем алады
-шетелде балаларды емдеуге жолдама 2 есе азайды (мұндай көмек Қазақстанда қолжетімді)
-балалардың қатерлі ісіктері кезінде жалпы өмір сүру деңгейі 75%-дан асты
✈️Шұғыл көмек көрсету:
-Санавиация орталығы ауыр асқынулары мен жарақаттары бар 3 мыңнан астам әйелдер мен балаларға қызмет көрсетті
– 2024 жылы медавиацияның мобилдік бригадалары 750-ден астам ұшуды (жүкті әйелдер – 165, балалар-588) орындады,647 бала мен 127 жүкті әйел тасымалданды.
Жақында өткен «Орталық Азия-Қытай» Саммитінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың стратегиялық күн тәртібін іске асыру шеңберінде 2026 жыл Білім және ғылыми зерттеулер жылы болып жарияланды. Бұл шешім ғылымның, білімнің және халықаралық ынтымақтастықтың басым дамуына елдің бағытын көрсетеді.
Осы тұрғыда Ұлттық биотехнология орталығында ҚР Денсаулық сақтау министрлігі Ғылыми-техникалық кеңесінің және ҚР Президенті жанындағы Ұлттық Ғылым академиясының «Өмір және денсаулық туралы» ғылымдар бөлімінің бірлескен отырысы өтті. Іс-шараның мақсаты - денсаулық сақтау саласындағы ғылыми-техникалық саясаттың стратегиялық басымдықтарын анықтау және медицина ғылымының даму векторларын талқылау.
🔹 Медицинаның болашағы үшін стратегиялық диалог
Отырысқа: ҚР Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова; ҚР ҰҒА академиктері Вячеслав Локшин, Серік Ақшолақов, Юрий Пя; жетекші қазақстандық ғалымдар, медициналық жоғары оқу орындарының ректорлары; ғылыми ұйымдардың басшылары және кәсіби медициналық қоғамдастық өкілдері қатысты.
Отырысты ашқан министр Ақмарал Әлназарова Үйлестірілген ғылыми диалогтың маңыздылығын атап өтті:
«Отандық ғылымды дамыту, оның болашағы мен бәсекеге қабілеттілігі, жас ғалымдарды қолдау, зерттеу нәтижелерін коммерцияландыру, халықаралық кеңістікке интеграциялау - мұның бәрі Мемлекет басшысы мен Үкіметтің назарында. Бүгінгі баяндамалар қазақстандық медицина ғылымының жоғары әлеуетін көрсетеді және мұндай жобалар бүкіл жүйе үшін бағдар болуға тиіс», — деп атап өтті ол.
🧬 Отырыстың негізгі тақырыптары:
* Ғылыми-техникалық кеңестің құрамын жаңарту;
* Биотехнология және медициналық зерттеулер саласындағы басымдықтарды әзірлеу;
* Іргелі және қолданбалы ғылым арасындағы әріптестікті күшейту;
* Жоғары технологиялық әзірлемелерді қолдау және оларды клиникалық тәжірибеге көшіру.
Академик Вячеслав Локшин өз сөзінде іргелі зерттеулер мен клиникалық практика арасындағы өзара іс-қимылды күшейтудің маңыздылығын атап өтті.
«Бұл медицина саласындағы сапалы серпілісті қамтамасыз ете алатын ұзақ мерзімді шешімдердің қайнар көзі болып табылатын іргелі ғылым», – дейді академик.
Академик Серік Ақшолақов жұлын хирургиясына кеуде омыртқасының бұлшық еттерінің жарақаттануын болдырмауға, патент алуға және пациенттердің қалпына келуін жеделдетуге мүмкіндік беретін бірегей тәсіл туралы айтты.
Астана медицина университетінің ректоры Анар Тұрмұхамбетова медицина мен биотехнологиядағы негізгі трендтерді белгілей отырып, 2030 жылға дейін форсайт-зерттеулер ұсынды.
🚀 Инновациялар және отандық ғылыми жетістіктер
Отырысқа қатысушылар бірқатар бірегей жобалар мен әзірлемелерді ұсынды:
* 3D-технологиялардың көмегімен жасалған омыртқаның дербестендірілген импланты («Ұлттық нейрохирургия орталығы» АҚ);
* Alem жобасы - денсаулық сақтауды тұрақты дамытудың стратегиялық бастамасы (University Medical Center);
* Жеке медицинаның негізі ретінде 3D жасушалық моделдер мен органоидтар (Ұлттық биотехнология орталығы);
* Диагностика мен терапиядағы геномдық технологиялар (Назарбаев Университеті).
Отырыс қорытындысы бойынша қатысушылар ғылыми басқаруды жетілдіру, білім трансферін дамыту, ғылымды клиникалық практикаға интеграциялау және ғылыми кадрларды қолдау бойынша ұсынымдар әзірледі.
ҚР Денсаулық сақтау министрлігі Білім және ғылым жылы шеңберінде денсаулық сақтау саласындағы ғылыми әлеуетті нығайтуға және озық зерттеу экожүйесін қалыптастыруға арналған курсты жалғастырады.
ҚР-да алғаш рет КІАҒЗИ-да жетекші қытайлық өндірушінің соңғы буынының инновациялық өздігінен ашылатын қақпақшасының 1-ші имплантаттауы орындалды.
Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ-да Қытай Халық Республикасының интервенциялық кардиология саласындағы танымал әлемдік сарапшыларының: Сычуань университетінің Батыс Қытай ауруханасының кардиология бөлімшесінің директоры, профессор Мао Чен және аурухананың бас дәрігері - туа біткен жүрек кемістіктерін интервенциялық емдеу бойынша бағыттың жетекшісі доктор Юань Фэннің қатысуымен аорталық стенозды емдеудің озық аз инвазивті технологиясы - аорталық қақпақшаны транскатетерлік имплантаттау (TAVI) бойынша мастер-класс өтті.
TAVI - ауыр қолқа стенозы және жоғары операциялық қаупі бар пациенттер үшін ашық жүрек операциясына заманауи балама. Бұл әдіс биологиялық қақпақшаны кеуде қуысын ашпай-ақ сан артериясы арқылы жеткізуге мүмкіндік береді, бұл емдеуге жатқызу уақытын қысқартады және асқынулардың санын азайтады.
Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ рентгеноперблок меңгерушісі Алексей Колесниковтың айтуынша, бұл жүйе бірегей клиникалық мүмкіндіктерді ұсынады: жоғары сапалы перикардтық тіннен жасалған өздігінен ашылатын қақпақша пациенттің анатомиялық ерекшеліктеріне оңай бейімделеді, ал оны қайта орналастыру және алу мүмкіндігі орнатудың дәлдігін қамтамасыз етеді және қауіптерді азайтады.
«Бұл мастер-класс Қазақстанда емдеудің әлемдік стандарттарын енгізуге, отандық мамандардың құзыреттерін кеңейтуге және жүрек аурулары бар пациенттерге көмек көрсетудің озық әдістерінің қолжетімділігін арттыруға ықпал ете отырып, жоғары технологиялық кардиохирургияны дамытудағы маңызды кезең болды», - дейді институт басқармасының төрағасы Марат Пашимов.
2 күннің ішінде 7 пациентке операция жасалды. Мысалы, 74 жастағы пациент клиникаға түскен кезде физикалық жүктеме, 100-150 метр қашықтықта жүру кезінде ентігу, бас айналу, бас ауруы, аяқтарының мұздауы, жалпы әлсіздік туралы шағымдары болды.
Негізгі диагноз: жүре пайда болған жүрек кемістігі, аорталық қақпақшаның айқын стенозы, созылмалы жүрек жеткіліксіздігі. Қосалқы диагнозы: жүректің ишемиялық ауруы, артериялық гипертония, 2 типті қант диабеті. Операциядан кейін пациент өзін жақсы сезінеді. Барлық операциялар сәтті өтті.
Денсаулық сақтау министрлігі жүкті әйелдерге және гинекологиялық аурулары бар әйелдерге медициналық-санитариялық алғашқы көмек (МСАК) деңгейінде медициналық көмек көрсететін амбулаториялық қызметтердің бірыңғай блогына біріктіре отырып, «Әйелдер консультациясы» бөлімшелерінің жұмысын қалпына келтіреді.
Бастаманың мақсаты - еліміздің әйел халқына медициналық көмектің қолжетімділігі мен сапасын арттыру.
Әйелдер консультацияларының жаңартылған құрылымында ашылады:
* Бір күндік клиникасы бар ұрықты сақтау орталықтары
* Отбасын жоспарлау орталықтары
* Жүктілікті көтере алмауға арналған кабинеттері
* Мультидисциплинарлық топтың қатысуымен жоғары қауіпті және экстрагениталдық аурулары (ЭГА) бар жүкті әйелдерді басқаруға арналған кабинеттер
* Репродуктолог және балалар гинекологының кабинеттері
📊 Негізгі нәтижелер мен жетістіктер:
* Қазақстандағы жүкті әйелдердің 99%-ы босанғанға дейінгі бақылаумен қамтылған
* Үш жылдың ішінде пренаталдық скринингпен қамту 8%-ға өсті, бұл:
📌ұрықтың дамуындағы 7000 нан астам бұзылуларды анықтау
📌өмірге сәйкес келмейтін ақаулары бар 2000-нан астам баланың туылуына жол бермеу
Туа біткен кемістіктерді ерте анықтаудың қолжетімділігін арттыру үшін 16 перинаталдық орталықта бір күндік клиникалар ұйымдастырылды, онда 100 000-ға жуық жүкті әйел зерттеп-қараудан өтті, 500 000-нан астам медициналық қызмет көрсетілді.
2024 жылы алғаш рет «Феталдық медицина» жобасы басталды:
⠀- ұрыққа 55 жатырішілік операция жасалды
⠀- 86 болашақ жаңа туған нәрестенің өмірі сақталды
⠀-25 әйел егіздермен бірге қауіпсіз босанды
Ағзаны сақтау операцияларының саны 20%-ға артты- 2000-ға жуық әйелдің бала туу ағзасы сақталды.
ҚР Денсаулық сақтау министрлігі 18 Облыстық перинаталдық орталықты жаңарту бойынша мастер-жоспарларды бекітті:
- жүкті әйелдерге медициналық көмек көрсету үшін аудандарға бару үшін көпбейінді мобилдік топтар құрылды;
-телемедицина, онлайн-тексеру және қашықтықтан консультациялар дамуда.