Ұлттық нейрохирургия орталығының дәрігерлері ең күрделі операциялардың бірін сәтті жүргізді - үш айлық қыздан алып ми ісігін алып тастады.
💬Сәбидің анасы Айбаттың айтуынша, қыз уақытында туып, қалыпты дамыды. Алайда, екі айлығында: жиі құсу, ембеу, терісінің көгеруі және қатты мазасыздық симптомдары пайда болды.
Ата-аналар дереу педиатрға, содан кейін невропатологқа жүгінді. Ультрадыбыстық зерттеуде төбе-қарақұс аймағында сұйықтық түзілуі анықталды, ал кейінірек жүргізілген КТ сол жақ төбе бөлігінде көлемді ісікті растады.
⚠️Содан кейін МРТ мидың функционалды маңызды аймақтарында орналасқан 5,6× 4,2 см көлеміндегі ісікті көрсетті.
Балалар нейрохирургтары Дмитрий Сурдин, Әлібек Жарасов және басқарма төрағасының орынбасары Асылбек Қалиевпен кеңескеннен кейін шұғыл операция жасау туралы шешім қабылданды. Бала балалар нейрохирургиясы бөлімшесіне емдеуге жатқызылды.
📌Балалар нейрохирургиясы бөлімшесінің меңгерушісі, профессор Ғабит Өлеңбайдың айтуынша, операция өте күрделі болды: ісік баланың миының жартысына жуығын алып жатты, қан жоғалту қаупі өте жоғары болды. Дегенмен, командалық жұмыстың, заманауи әдістерді қолданудың және Орталықты жабдықтаудың жоғары деңгейінің арқасында операция сәтті өтті.
«Ісікті алып тастауды біз микрохирургиялық әдіспен жасадық. Қазір қыз бала операциядан кейінгі емдеуден өтіп жатыр және өзін жақсы сезінеді. Құспайды және жалпы жағдайы жалпы жақсарып келеді», - деді Ғабит Өлеңбай.
Қыздың анасы эмоциясын әрең ұстайды:«Мен бәріне дайын болдым, қандай қауіптер барын түсіндім. Бірақ керемет жағдай болды - менің қызым тірі, бәрі жақсы. Дәрігерлерге, әсіресе Дмитрий Андреевич Сурдинге, барлық медицина қызметкерлеріне шын жүректен алғыс айтамын. Қызымдың өмірін сақтап қалғандарыңыз үшін рахмет!»
✔️Сонымен қатар, операцияда анестезиологтар мен трансфузиологтар да ерекше рөл атқарды, өйткені наркоз және осындай кішкентай пациенттің жағдайын бақылау аса дәлдік пен назар аударуды қажет етеді.
➡️Командада: анестезиолог-реаниматолог Айгүл Жанделдинова, мейіргер-анестезист Гүлзира Дәукенова, трансфузиолог Ербол Қуанышев және операциялық мейіргер Алуа Дәукенова болды.
Қарағандыда көпбейінді облыстық балалар ауруханасының базасында аз инвазивті балалар колопроктологиясы бойынша халықаралық мастер-класс өтті.
🔷Мастер-класс MUMKINDIK қайырымдылық жобасының шеңберінде өтті. Ол асқазан-ішек жолдарының ауыр аурулары бар балаларға көмектесу үшін Қазақстан мен Ресейдің жетекші хирургтарын біріктірді.
Бас сарапшы Ресейдегі жетекші балалар хирургтарының бірі, профессор Игорь Киргизов болды. Оның басшылығымен күрделі лапароскопиялық және бейне ассистирлендірілген операциялар өтті. Процесті Қазақстанның әртүрлі өңірлерінен, оның ішінде Астана мен Петропавлдан келген 25 хирург, сондай-ақ Қарағанды облысының 37 педиатры мен гастроэнтерологы қадағалады.
✅Оқыту іс-шарасының шеңберінде 11 операция жүргізілді, барлығы сәтті өтті. Тағы 18 бала тегін консультация алды. Енді оқытудың арқасында қазақстандық дәрігерлер де осындай араласуларды өз бетінше жүргізе алады.
Қатысушылардың бірі өз тарихымен бөлісті: оның ұлы Давид ануссыз дүниеге келді және отбасы шетелде емделуді қарастырды, бірақ оған мүмкіндігі болмады. Жобаныңмарқасында операция Қазақстанда өтті, оның айтуынша, профессор Киргизовтың қатысуы шешуші болды.
Республикалық қан қызметінің еріктілері Ермек Дүйсенханов пен Арман Сатимов қан донорлығының маңыздылығын насихаттау үшін Қазақстанды аралап, 17 күндік автосапарға шықты. Әр қалада олар шағын дәрістер өткізіп, ақпараттық материалдар таратып, жергілікті тұрғындармен және БАҚ өкілдерімен кездесулер ұйымдастыруда.
🚨Маршрут ірі қалаларды ғана емес, шалғай ауылдарды да қамтиды, себебі донорлық — әр адам үшін қолжетімді болуы тиіс.
Жобаға алты облыстың әкімдіктері қолдау көрсетіп отыр. Қан орталығының логотипі бар көлікпен еріктілер Астана, Қостанай, Хромтау, Ақтөбе қалаларын артта қалдырып, Ақтауға жетті.
📣Сонымен қатар, амбассадорлар экология, табиғатты сақтау, ауылдық өңірлерді дамыту және тарихи мұраны қорғау мәселелерін де көтеруде.
«Мұндай бастамалар — бұл тек донорлықты ілгерілету ғана емес, бұл қоғамда жанашырлық, қамқорлық пен өзара көмектесу мәдениетін қалыптастыруға қосқан үлес. Біз өз еріктілерімізбен мақтанамыз!», — дейді Қан орталығының басшысы Сәния Әбдірахманова.
🌐Дәрістерден кейін еріктілер қазақстандықтармен бірге Қан орталығының логотипі бейнеленген арнайы жабдықталған көлікке қызыл нүктелер жапсырады. Қазірдің өзінде ондаған нүкте жапсырылған және олардың саны артып келеді. Бұл — донорлық туралы білетін адамдар қатары көбейіп жатқанын білдіреді.
«Адам донор болған кезде, өзін қажет, маңызды тұлға ретінде сезінеді. Ол өзінен көп нәрсе тәуелді екенін түсіне бастайды және қоғам өмірінің өзге де мәселелеріне белсенді араласады. Донор — бұл жүйе онсыз жұмыс істей алмайтын адам. Бір жерде біреудің өмірін дәл сол адамның қаны сақтап қалуы мүмкін», — дейді Қан орталығының ерікті-амбассадоры Арман Сатимов.
Қазақстан тарихында алғаш рет «Мейіргерлік ғылым» білім беру бағдарламасы бойынша философия докторы (PhD) дәрежесі берілді. Бұл дәрежеге Астана Медицина университетінің докторанты Александра Машарипова ие болды.
Ол докторантураны сәтті аяқтап, «Қазақстан Республикасында паллиативтік мейіргер көмегін жетілдіру» тақырыбында диссертациясын сәтті қорғады. Ғылыми зерттеу жалпы дәрігерлік практика кафедрасы мен дәлелді медицина курсы базасында, «Қазақстанның паллиативтік көмек қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігінің қолдауымен жүргізілді. Ғылыми жетекшілері – доцент Насихат Нұрғалиева мен кафедраның меңгерушісі Гүлмира Дербісалина болды.
«Мейіргелік ғылым» білім беру бағдарламасы Қазақстанда 2020 жылы енгізілді. Бұл Erasmus+ AccelEd халықаралық жобасының («Қазақстандағы жоғары білім беру жүйесінде мейіргерлік іс магистратура мен PhD докторантура деңгейінде жетілдіру») шеңберінде мүмкін болды. Жоба мейіргер ғылымын дамытуға, зерттеу әлеуетін арттыруға, сондай-ақ денсаулық сақтау мен медициналық білім беру салаларында басқару мен жаңғыртуға бағытталған.
Лондонда сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық және мәдени ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Британ үкіметаралық комиссиясының 11-отырысы шеңберінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі мен «AstraZeneca» халықаралық биофармацевтикалық компаниясының арасында өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойылды.
Құжат инновацияларды дамытуды, мемлекеттік бастамаларды қолдауды және Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесін нығайтуды қоса алғанда, денсаулық сақтау саласындағы екіжақты ынтымақтастықты кеңейтуге бағытталған.
«Келісім екі тараптың да осы бағыттарға жан-жақты қолдау көрсету ниетін көрсетеді»,-деп атап өтті құжатқа қол қою рәсіміне қатысқан Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев.
Тараптардың арасындағы ынтымақтастық жылдарында айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізілді: өндірісті оқшаулау, заманауи диагностикалық бағдарламаларды енгізу және озық медициналық технологияларды жеткізу бойынша жобалар іске асырылуда. 2025 жылдың мамыр айында Қазақстанның аумағында компанияның бірегей препараттарының бірінші партиясының келісімшарттық өндірісін іске қосу жоспарланған.
«2022 жылдың басынан бастап AstraZeneca Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытуға 3,5 млрд теңгеден астам инвестиция салды. Бұл инвестициялар денсаулық сақтау жүйесін нығайтуға ықпал етеді және озық медициналық шешімдерге қол жеткізуді қамтамасыз етеді», — деп атап өтті AstraZeneca Қазақстан мемлекеттік органдармен байланыс және сыртқы коммуникациялар жөніндегі директоры Арсен Насырханов.
Тараптар бұл келісім республикадағы ынтымақтастықты тереңдету және денсаулық сақтау жүйесін нығайту үшін жаңа мүмкіндіктер ашатынын, сондай-ақ Қазақстан мен Ұлыбританияның арасындағы табысты ынтымақтастықтың көрсеткіші болып табылатынын атап өтті.
Қазақстандық делегация екіжақты қатынастар тарихында алғаш рет Ұлыбританияның Кембридж қаласында орналасқан AstraZeneca компаниясының ең ірі ғылыми-зерттеу және инновациялық орталығы — Discovery Centre (DISC) орталығына барды.
Сапардың мақсаты инновациялық дәрі-дәрмектерді жасау мен әлемдік деңгейдегі клиникалық зерттеулерді іске қосуды қоса алғанда, денсаулық сақтау саласындағы ғылыми әзірлемелердің экожүйесін қалыптастыру бойынша Ұлыбританияның тәжірибесін зерделеу тәжірибесімен танысу болды.
Кездесуге DISC орталығының басшылығының өкілдері, Ұлыбритания–Қазақстан Үкіметаралық комиссиясының мүшелері, ҚР Сыртқы істер вице-министрі Әлібек Қуантыров, ҚР Денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлыбританиядағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Мағжан Ілиясов қатысты.
Денсаулық сақтау министрі жұмыс сапарымен Алматы қаласына барып, республикалық клиника мен медициналық бұйымдар шығаратын кәсіпорынның қызметімен танысты.
✔️Сапар шеңберінде министр медициналық бұйымдар шығаруға және фармацевтикалық қызметті жүзеге асыруға маманданған «Алмерек» ЖШС өндірістік алаңына барды.
⚪️Ақмарал Әлназарова технологиялық үдеріспен, кәсіпорынның жабдықталуымен және жатырдан қан кетуді тоқтатуға арналған гинекологиялық жиынтықтар мен баллондардан бастап биоматериалдар мен терапиялық шпателдерге арналған контейнерлерге дейін шығарылатын өнімнің ассортиментімен танысты.
⚡️Бүгінгі таңда кәсіпорын жылына 25 млн бірлікке дейін өнім шығарады,оның 70%-ға жуығы қазақстандық құрамдағы бұйымдар. Өндіріс ISO 13485 халықаралық стандарты бойынша сертификатталған және ұзақ мерзімді келісімшарттар шеңберінде үздіксіз жеткізуді қамтамасыз ете отырып, «СҚ-Фармация» ЖШС мемлекеттік дистрибьюторымен белсенді ынтымақтасады.
Бұдан әрі ведомство басшысы Инфекциялық аурулардың ұлттық ғылыми орталығында болып, ағымдағы эпидемиологиялық жағдай, ғылыми зерттеулер, сондай-ақ инфекциялық ауруларды диагностикалау мен емдеудің заманауи әдістерін енгізу туралы ақпаратты тыңдады.
📌Сапардың соңында министр Қазақ дерматология және инфекциялық аурулар ғылыми орталығының ұжымымен кездесті. Орталықта АИТВ инфекциясының, вирустық гепатиттің, дерматовенерологиялық аурулардың профилактикасы, диагностикалау және емдеу бағдарламалары іске асырылады, сондай-ақ белсенді ғылыми-практикалық және білім беру қызметі жүргізіледі.
Кездесу барысында мамандандырылған медициналық көмектің қолжетімділігін кеңейту, клиникалық процестерді цифрландыру және саланың кадрлық әлеуетін нығайту жөніндегі шаралар талқыланды.
🛡Министр медициналық мамандарды жүйелі даярлаудың және халыққа көмек көрсетуді ұйымдастыруда заманауи тәсілдерді енгізудің маңыздылығын атап өтті.
Бүгін Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісінде бірінші оқылымда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесін жетілдіру мәселелері жөніндегі заң жобасы қаралды және мақұлданды.
Азаматтардың міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесіне қатысуының жоғары деңгейі сәтті өтудің негізгі шарты болып табылады.
Бүгінгі таңда 16,9 млн адам (халықтың 83%-ы) сақтандырылған, бұл ретте 11,9 млн адам мемлекет жарналарын төлейтін жеңілдікті санаттардың өкілдері болып табылады.
⚜️Алайда, 3,4 миллионға жуық азамат жүйеден тыс қалады, оның ішінде:
* 2,4 млн — табысы қанағаттанарлық экономикалық белсенді азаматтар,
* 1 млн — әлеуметтік әл-ауқаттың дағдарыстық және шұғыл деңгейлеріне жататын табысы төмен осал санаттардың өкілдері.
👥Осыған байланысты, заң жобасында Мемлекет басшысының 2024 жылғы 7 ақпандағы тапсырмасына сәйкес МӘМС халықтың осал топтарын қамтуды арттыру тетіктері көзделген:
* Жергілікті атқарушы органдар (әкімдіктер) азаматтардың жекелеген санаттары үшін МӘМС жүйесіне жергілікті бюджет қаражатынан аударымдар жүргізуге міндетті болады.
* Сондай-ақ ресми тіркелген жұмыссыздар үшін жарналарды төлеуді жергілікті бюджеттерге аудару ұсынылады, бұл жүктемені республикалық және жергілікті билік деңгейлерінің арасында әділ бөлуді қамтамасыз етеді.
📈Осы шаралардың арқасында 2026 жылы МӘМС жүйесімен қосымша 1 миллионнан астам адам қамтылады деп күтілуде:
* Халықтың тағы 5%-ы үшін жоспарлы және сапалы медициналық көмекке қол жеткізу,
* Азаматтардың денсаулығы мен әл-ауқатының жалпы деңгейін арттыру.
2027 жылдан бастап Қазақстан барлық тараптардың — мемлекеттің, жұмыс берушілердің және азаматтардың өзінің ортақ жауапкершілігінің барынша жоғары дәрежесімен толыққанды сақтандыру моделіне көшуді жоспарлап отыр.
🎯МӘМС жүйесіне әлі кірмеген еңбекке қабілетті азаматтар үшін (шамамен 2,4 млн адам) ұсынылатын шарттар қаржылық жағынан қолжетімді болып қалады:
✔️Айына 4250 теңге немесе жылына 51 000 теңге.
🛡Бұл шаралар «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексте бекітілген ортақ жауапкершілік қағидаттарын іске асыруға және азаматтың әлеуметтік жағдайына қарамастан медициналық көмекке әділ қол жеткізуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Бүгін Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісінде бірінші оқылымда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесін жетілдіру мәселелері жөніндегі заң жобасы қаралды және мақұлданды.
Құжаттың негізгі ережелерінің бірі тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМККК) шеңберіндегі міндеттемелердің бір бөлігін сақтандыру пакетіне көшіру болып табылады, бұл МӘМС жүйесіне қосымша жүктеме әкеледі.
Бірінші кезеңде жүйенің қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында Денсаулық сақтау министрлігі 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап МӘМС жарналарын есептеу үшін базаның жоғарғы шегін ең төменгі жалақының (ЕТЖ) 10 — нан 50-ге дейін-850 мың теңгеден 4 250 мың теңгеге дейін арттыруды ұсынды.
📊 Бұл өзгерістер жалдамалы жұмысшылардың шамамен 9%-ына -508 мыңға жуық адам мен олардың жұмыс берушілеріне әсер етеді.
Салыстыру үшін: әлемдік практикада сыйлықақыларды есептеу үшін кірістің жоғарғы шегі әдетте жоқ.
✅ Күтілетін әсер:
* МӘМС жүйесінің қосымша кірістері жылына 200 млрд теңгеден асады
* Қазақстан 50 ЕТЖ дейінгі кірістер шегінде регрессивті салық салудан жалпақ шкалаға ауысады
* Қаржыландыру әділ және тұрақты болады
📌Мысалы:
2 млн теңге жалақы алған жағдайда, бүгінде жарналардың нақты мөлшерлемесі белгіленген 2%-дың орнына 0,85%-ды ғана құрайды.
Жалақысы 200 мың теңге болғанда - қызметкер толық 2%-ды төлейді.
Жаңа жүйе бұл теңгерімсіздікті жояды.
⚡️ Екінші кезең - 2027 жылдан бастап
Заң жобасында сондай-ақ 2027 жылдан бастап 2037 жылға дейін мемлекет жарналарының мөлшерлемелерін біртіндеп арттыру көзделген:
* Әр екі жыл сайын 0,5%
* Жалпы өсім — 3%-ға
* Бұл МӘМС-тің 2015 жылғы Заңға енгізілген бастапқы қаржылық моделіне қайта оралу болады (мемлекет тарапынан 7%)
📈Қосымша жинақталған қаражат:
* халық санының жыл сайынғы өсуіне байланысты шығыстарды жабу (10%-ға)
* сырқаттанушылық деңгейінің ұлғаюымен (9%-ға)
* медицина қызметкерлерінің жалақысын көтеру
* Медициналық технологиялар мен қызметтер құнының өсуі
Бүгін Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісінде бірінші оқылымда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесін жетілдіру мәселелері жөніндегі заң жобасы қаралды және мақұлданды.
Мемлекет басшысы 2024 жылғы 2 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында бюджеттің мүмкіндіктері мен міндеттемелері тұрғысынан теңдестірілген базалық мемлекеттік медициналық көмектің бірыңғай пакетін қалыптастыруды тапсырды.
«Мемлекет кепілдік берген пакет бюджет қаражаты есебінен қамтамасыз етілуі тиіс. Оның үстіндегі барлық нәрсе сақтандыру жүйесі арқылы төленуі керек», — деп атап өтті ол.
✔️Медициналық көмектің бірыңғай пакетін әзірлеу мыналарға бағытталған:
* азаматтар үшін медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыру,
* мемлекеттік және сақтандыру бағдарламаларының арасындағы қайталануды жою,
* медициналық көмек көрсету жүйесін құрылымдау және жеңілдету.
Әрбір азамат өзінің сақтандыру пакетінің құрамы және медициналық қызметтерді алу тетіктері туралы нақты түсінік алады. Бұл ашықтықты арттырады және пациенттердің денсаулық сақтау жүйесімен өзара іс-қимылын жеңілдетеді.
Бір пакеттік қаржыландыру моделіне көшу үшін Денсаулық сақтау министрлігі сыртқы сарапшылармен бірлесіп барлық медициналық қызметтер мен олардың құнына ауқымды талдау жүргізді.
Халықты МӘМС жүйесімен барынша қамту және әлеуметтік мәртебесіне қарамастан медициналық көмектің қолжетімділігін қамтамасыз ету басымдық болып қала береді.
📌Бірыңғай пакетті енгізу:
* сақтандыру мәртебесіне қарамастан әлеуметтік маңызы бар ауруларды ерте диагностикалау бойынша мемлекеттік кепілдіктерді кеңейтуге;
* медициналық көмек жүйесінің ашықтығы мен қарапайымдылығын қамтамасыз етуге;
* денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық тұрақтылығын нығайтуға және азаматтардың МӘМС жүйесіне толыққанды қатысуы үшін ынталандырулар жасауға мүмкіндік береді.
ҚР Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова Үкімет отырысында «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасының іске асырылу барысы туралы баяндады.
⚡️Жобаның шеңберінде үш негізгі міндет — ауылдарды бастапқы буын ұйымдарымен қамтамасыз ету, білікті медициналық кадрларды тарту және ауыл халқына мамандандырылған медициналық көмектің қолжетімділігін арттыру шешіледі деп жоспарлануда.
Министрдің мәліметінше, жобаны іске асыру басталғаннан бері фельдшерлік-акушерлік пункттерді, медициналық пункттерді және дәрігерлік амбулаторияларды қоса алғанда, жоспарланған 655 нысанның 467-сі салынды. Бұл ретте бұрын медициналық инфрақұрылымы болмаған ауылдарда 175 нысан пайда болды, 292 ғимарат ескірген және жарамсыз үй-жайларды ауыстырды.
«Аталған шаралар ауыл тұрғындары үшін 456 қосымша күндізгі стационар төсегін ашуға мүмкіндік берді. Қазір 80 мыңнан астам ауыл тұрғыны медициналық көмекке қол жеткізе алады. Жалпы, бірінші міндет ағымдағы жылдың соңына дейін аяқталуы тиіс», - деп атап өтті Денсаулық сақтау министрлігінің басшысы.
✔️Медицина кадрларының тапшылығы мәселесін шешу үшін жаңадан іске қосылған медициналық нысандарға 174 медицина маманы, оның ішінде 42 дәрігер және орта медициналық білімі бар 132 маман жіберілді. Қалған нысандар аяқталған кезде 2025 жылы тағы 143 дәрігерді тарту жоспарлануда.
«2024 жылдан бастап ауылдық жерге жұмысқа келетін аса тапшы мамандықтардың медицина қызметкерлеріне 100 ЕТЖ – 8,5 млн теңге мөлшерінде біржолғы ақшалай төлемді көздейтін норма іске асырылуда"» - деп еске салды ведомство басшысы.
Ұлттық жобаны іске асыру ауыл тұрғындарына мамандандырылған медициналық көмектің қолжетімділігін арттыруға бағытталған. Ол үшін заманауи медициналық жабдықтармен жабдықталған мамандандырылған бөлімшелердің ашылуымен 32 заманауи көпбейінді аудандық орталық ауруханаларды жаңғырту көзделген.
🔵Бүгінгі таңда осындай алты нысанда құрылыс жұмыстары аяқталды: үшеуі Түркістан облысында, біреуі - Шығыс Қазақстан, Солтүстік Қазақстан және Қарағанды облыстарында.
▶️Бұл ауруханаларда инсульт орталықтары, хирургия және травматология бөлімшелері, перзентханалар жұмыс істейді.
«Алтын сағат» қағидаты бойынша медициналық көмекті қамтамасыз ету мақсатында бұл аудандық орталық ауруханалар компьютерлік томографтармен, МРТ және ангиографтармен қосымша жабдықталатын болады.
2025 жылдың соңына дейін тағы 12 КАОА пайдалануға беру жоспарлануда. Қалған 14 нысандағы құрылыс жұмыстарын 2026 жылдың соңына дейін аяқтау жоспарлануда.
🤝Өз сөзінің соңында министр ұлттық жобаны іске асырудың арқасында заманауи стандарттарға сәйкес келетін және ауыл тұрғындарының қажеттіліктеріне тиімді жауап беретін медициналық-санитариялық алғашқы көмектің заманауи жүйесі қалыптасып жатқанын атап өтті.