Денсаулық сақтау жүйесінде медициналық ұйымдарды, кадрларды, жабдықтар мен медициналық техниканы онлайн режимде есепке алуға мүмкіндік беретін ресурстарды басқарудың жаңғыртылған жүйесін енгізу басталды.

Жүйенің негізгі міндеті - деректерді қолмен енгізуді азайту арқылы жоспарлау дәлдігін арттыру және адам факторының әсерін азайту.

Жаңа жүйе ресурстарға қажеттілікті бес жылға дейінгі мерзімге болжауға және мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерімен интеграциялана отырып, медициналық ұйымдардың активтерін есепке алуды жүргізуге мүмкіндік береді.

Ағымдағы кезеңде жоба пилоттық режимде іске асырылуда. Оған еліміздің барлық 20 өңірі бойынша 672 медициналық ұйым қатысады. Пилоттың қорытындысы бойынша ТБЖ жүйесін одан әрі масштабтау жоспарлануда.

2025 жылы елімізде даму кемістігі бар балаларды ерте анықтау және сүйемелдеу жүйесі айтарлықтай нығайтылды.

Өмірдің алғашқы айларынан бастап дамуының бұзылу қаупі бар балаларды ерте диагностикалауға, араласуға және кешенді қолдауға бағытталған педиатриялық көмек стандарты жаңартылды.

МСАК ұйымдарының базасында 290 ерте даму және араласу орталығы ашылды, сондай-ақ 139 педиатриялық бөлімше құрылды.

ЮНИСЕФ қолдауымен жас балалардың дамуын бақылау бойынша GMCD нұсқаулығы енгізілуде. 18 мастер-жаттықтырушы оқытылды.

Барлық өңірлерде көмектің сапасын арттыру үшін патронаждық бақылаудың әмбебап прогрессивті моделі және балалар жасындағы ауруларды интеграцияланған басқару бойынша оқу-әдістемелік орталықтар құрылды.

Тұрақты оқыту бағдарламаларын, журнал клубын және шала туған балаларды күту бойынша неонаталдық мейіргерлерді апта сайын оқытуды қоса алғанда, мамандарды кәсіби қолдаудың бірыңғай жүйесі қалыптастырылды.

Ерте күтімнің кешенді дамуы нәресте өлімінің төмендеуінің және елдегі балалардың өмір сүруінің өсуінің негізгі факторларының біріне айналды.

Қызылорда облыстық көпбейінді ауруханада үш науқасқа бүйрек трансплантациясы сәтті жасалды.

Алғашқы трансплантация 41 жастағы әйел адамға жасалды. Реципиенттің ағасы донор болып, бүйрегін берді.

Екінші трансплантация 20 жастағы жігітке жасалды. Бұл жағдайда донор ретінде науқастың 54 жастағы анасы қатысты.

Ал үшінші ота 43 жастағы әйел адамға жасалды. Науқастың жұбайы донор болып, бүйрегін берді.

Трансплантацияны Қызылорда облыстық көпбейінді облыстық ауруханасының бас дәрігері, трансплантолог, PhD,
Жасұлан Баймаханов, бас дәрігердің хирургия жөніндегі орынбасары, PhD Ербол Серікұлы және «А.Н. Сызғанов атындағы Ұлттық ғылыми хирургия орталығы» АҚ-ның трансплантологтар Ернұр Белгібаев, Елшат Нәбиевтің командасымен бірлесіп жасады.

Ота сәтті өтті. Қазіргі таңда науқастардың жағдайы орташа ауыр, тиісті ем қабылдап жатыр.

Айта кету керек, бұған дейін ауруханада 8 рет  бүйрек, 1 бауыр алмастыру отасы сәтті жасалды.

Денсаулық сақтаудағы жасанды интеллект оны алмастыру емес, дәрігерді қолдау құралы ретінде қарастырылады.

Бүгінгі таңда сарапшылар қолдану бағыттары, жетілу деңгейі және клиникалық маңыздылығы бойынша жіктелген 50-ден астам MedTech шешімдерін талдады.

Жобалардың негізгі бөлігі диагностиканы, оңалтуды жақсартуға, медициналық көмектің қолжетімділігін арттыруға және медициналық ақпаратты өңдеуге бағытталған.

Инсульт, өкпе және сүт безі обырын ерте диагностикалау, сондай-ақ стоматологиялық суреттерді талдау саласындағы басым ЖИ-жобалардың тізбесі қалыптастырылды. Бұл шешімдер қазірдің өзінде әртүрлі өңірлердегі медициналық ұйымдарда енгізіліп, кеңейтілуде.

Медициналық қызметтердің сапасын талдау және басқару, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау, сондай-ақ созылмалы жүрек жеткіліксіздігін ерте анықтау үшін ЖИ-құралдарын енгізу жоспарлануда.

2025 жылы Қазақстан ана денсаулығын сақтау жүйесін күшейтіп, әйелдерге арналған профилактикалық және мамандандырылған қызметтердің қолжетімділігін кеңейтті.

«Аналар саулығы» бағдарламасы жүктілік басталғанға дейін әйелдерді зерттеп-қарауға және сауықтыруға қолжетімділікті жақсартты. Зерттеудің барлығы 12 түрі бар. Прегравидалдық даярлықпен қамту 23%-ға өсіп, 46,1%-ды құрады. Ерте мерзімде есепке тұрған әйелдердің саны 10%-ға өсті.

«Салауатты Ана» бағдарламасы шалғайдағы және жету қиын ауылдық елді мекендерден қиын босанғаннан кейін жоғары қауіп тобындағы жүкті әйелдерді алдын ала емдеуге жатқызу үшін пансионаттар жасайды. Қазіргі уақытта 15 облыста пансионаттар ашылды, онда 3 мың жүкті әйел көмек алды.

«Аңсаған сәби» экстракорпоралдық ұрықтандыру бағдарламасы ең сұранысқа ие жобалардың бірі болып қала береді. Жыл сайын ЭКҰ-ға 7 мың квота бөлінеді. Төрт жылдың ішінде 30 мыңнан астам әйел емшарадан өтті, көптен күткен 10 мыңнан астам бала дүниеге келді.

Жоғары технологиялық көмектің қолжетімділігін арттыру мақсатында 22 Облыстық перинаталдық орталықта жүкті әйелдерді мамандандырылған зерттеп-қарау мен емдеуге жедел жіберу мүмкіндігімен ұрықты қорғау орталықтары құрылды.

15 қыркүйектен бастап Қазақстанда «Онлайн медицина» жобасы басталды, ол ең шалғай ауылдық өңірлердің тұрғындары үшін медициналық көмекті жақын әрі қолжетімді етуге бағытталған.

Пилот еліміздің тоғыз өңірін — Ақмола мен Ақтөбеден Жамбыл, Батыс Қазақстан, Солтүстік Қазақстан, Қарағанды облыстары, Алматы облысы мен Астанаға дейін қамтып, 100 медициналық ұйым мен жеті телемедициналық шешім өнімберушілерді біріктірді.

Жобаны іске асыру барысында 39 569 қашықтықтан медициналық қызметтер көрсетілді, олардың ішінде диагностикалық қызметтер басым — 24 923, алайда мамандардың консультациялық қызметтері де айтарлықтай бөлігін — 12 645, сондай-ақ 2 000-нан астам зертханалық зерттеуді құрайды.

Қызметтер фельдшерлік-акушерлік пункттерден және 3 718 қызмет орындалған дәрігерлік амбулаториялардан бастап тағы 35 851 қызмет көрсеткен аудандық және қалалық ауруханаларға дейін барлық деңгейлерге бөлінді.

Ең көп қызмет Алматы қаласында — 12 646, Қарағанды қаласында — 2 545 және Астана қаласында — 22 672 көрсетілді. Алматы облысында ауылдық аумақтар үшін ерекше әсер байқалады: барлық қашықтықтан көрсетілетін қызметтердің 94,3%-ы дәл сол жерде көрсетілген.

Деректерді талдау диагностикалық зерттеулердің көптігіне қарамастан, халықтың негізгі сұранысы мамандандырылған мамандардың — терапевттердің, кардиологтардың, эндокринологтардың, педиатрлардың консультацияларымен байланысты екенін көрсетті.

Телемедицинаның ең сұранысқа ие функциялары экспресс-диагностика, ЭКГ — 20 мыңнан астам зерттеу, цифрлық стетоскопты, отоскоп пен офтальмоскопты қолдану, сондай-ақ созылмалы пациенттерді қашықтықтан бақылау болды.

Технологиялармен сенімді жұмыс істеу үшін 300-ден астам медицина қызметкері оқытылды.

Жобаны үйлестіруді, әдіснамалық қолдауды және енгізуді мониторингтеуді С. Қайырбекова атындағы Ұлттық ғылыми денсаулық сақтауды дамыту орталығы көрсетілетін қызметтердің бірыңғай тәсілі мен сапасын қамтамасыз ете отырып жүзеге асырды.

«Онлайн медицина» пилоттық жобасы іс жүзінде өңірлердің қашықтықтан қызмет көрсету қажеттілігінің қаншалықты жоғары екенін және олардың сапалы медициналық көмекке қолжетімділікті кеңейтуге қаншалықты тиімді көмектесетінін дәлелдеді.

Мастер-класс шеңберінде «Митраль жеткіліксіздігін транскатетерлік емдеудің заманауи тәсілдері. Dragonfly» жүйесі Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ-дың интервенциялық кардиологтары мен халықаралық мамандар операция жүргізе отырып, жоғары хирургиялық қауіпі: айқын митраль жеткіліксіздігі және қосалқы аурулары: кернеу стенокардиясы, 1-дәрежелі артериялық гипертониясы, инсулинге тәуелді қант диабеті, диабеттік полиневропатиясы бар 71 жастағы пациенттің митраль қақпақшасының функцияларын қалпына келтірді.

Пациент миокард инфарктісімен ауырды. Оны жүректің тез соғуы, жүректің тоқтап қалуы, жаттығу кезінде ентігу, аяқтың ісінуі, жалпы әлсіздік, шаршау мазалады.

«Біз клиникалық тәжірибеге жүрек-қан тамырлары ауруларын емдеудің заманауи, ғылыми негізделген әдістерін енгізуге тырысамыз. Бұл технология қосалқы аурулардың болуына және операциядан кейінгі асқынулардың даму қаупінің жоғары болуына байланысты «ашық» операцияға жарамсыз пациенттердің арасында жетекші еуропалық клиникаларда өзін дәлелдеді»,

 – дейді басқарма төрағасы Рүстем Төлеутаев.

Митраль қақпақшасын транскатетерлік қалпына келтірудің заманауи технологиялары бойынша Мастер-класс Dragonfly инновациялық жүйесін қолдануға бағытталған. Бұл Қытайдағы «дәлме-дәл» (TEER) митраль қақпақшасын транскатетерлік қайта құруға арналған алғашқы құрылғы және митраль қақпақшасының жеткіліксіздігін емдеудің ең клиникалық зерттелген интервенциялық әдісі.

Рентгенэндоваскулярлық операциялық блоктың меңгерушісі Алексей Колесниковтың айтуынша, TEER терапиясы жоғары хирургиялық қауіпті пациенттерде митраль қақпақшасының жұмысын қалпына келтірудің халықаралық стандарты болып табылады.

Dragonfly жүйесін пайдалану митраль жеткіліксіздігін емдеудің ең аз инвазивті әдістерінің қолжетімділігін арттыра отырып, Қазақстанда интервенциялық кардиологияны одан әрі дамыту үшін жаңа мүмкіндіктер ашады.

Операция сәтті өтті. Пациент өзін жақсы сезінеді.

Денсаулық сақтау министрлігінде ведомство басшысы Ақмарал Әлназарованың төрағалығымен биылғы жылдың қазан айында облыс әкімі Д.А. Рыспековпен бірлесіп қол қойылған Ұлытау облысының денсаулық сақтау жүйесін дамыту жөніндегі кешенді шаралар жоспарының орындалу қорытындылары бойынша кеңес өтті.

2025 жылдың 10 айының қорытындысы бойынша өңірде жүрек-қан тамыр ауруларынан, тыныс алу және ас қорыту жүйесі ауруларынан, сондай-ақ жазатайым оқиғалар, жарақаттар мен уланулар салдарынан болатын негізгі өлім көрсеткіштері төмендеді.

 Нәресте өлімі екі есеге жуық азайды. Сонымен қатар, 2025 жылдың 11 айында туберкулезден болатын өлім 49,4%-ға қысқарды.

Министр денсаулық сақтау саласындағы өзгерістер туралы айта келе:

«Бар болғаны үш ай бұрын біз Кешенді жоспарды бекіттік, ал қазірдің өзінде нақты әрі өлшенетін нәтижелерді көріп отырмыз. Бұл медициналық ұйымдардың, облыс әкімдігінің, ұлттық орталықтар мен университеттердің және «Қазақмыс» әріптестерінің үйлесімді жұмысының нәтижесі. Бақылап отырған оң өзгерістер – өңір тұрғындары үшін медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігінің нақты артуы»,

 – деп атап өтті.

Өңірдің кадрлық әлеуеті де айтарлықтай күшейді:
облыстық көпбейінді ауруханаға 13 тапшылығы жоғары маман қабылданды, өңірге келген 12 резидент тұрғын үймен қамтамасыз етілді.

Онкологиялық қызмет үш жаңа онколог дәрігермен толықты. 1400-ден астам медицина қызметкері негізгі бағыттар бойынша оқыту курстарынан өтті, онкология саласы бойынша хирургтарды қайта даярлау жалғасып жатыр.

Медициналық-санитариялық алғашқы көмек қызметінің дамуы жалғасуда:
мейіргерлердің дербес қабылдауы енгізілді, МСАК дәрігерлері тағылымдамадан өтті, өңірлік онкологиялық көмекті мониторингтеу бөлімі құрылды.

Кардиология қызметінің дамуы ерекше атап өтілді. Өңірде кардиологиялық және кардиохирургиялық бейіндер кеңеюде, жетекші кардиохирург Ю.В. Пяның басшылығымен алғаш рет бірқатар операциялар жасалды, III деңгейлі инсульт орталығы ашылды.

Травматология қызметінің дамуы басталды:
Сәтбаев қаласында травмпункттің құрылысы жүргізілуде, Жезқазғанда ортопедиялық бөлімше ашу жоспарлануда. Кәсіби патология қызметі де нығаюда – профпатолог кабинеті ашылды, 19 маман оқытылды.

Медициналық көмекті қаржыландыру ұлғайды:
2025 жылы медициналық қызметтерді сатып алуға арналған бюджет өткен жылмен салыстырғанда 11%-ға немесе шамамен 3 млрд теңгеге артты. Бұған қоса, өңірде алғаш рет 10 жоғары технологиялық операция жүргізуге 87,5 млн теңге бөлінді, бұл бұрын өңірде көрсетілмеген заманауи емдеу әдістеріне қолжетімділікті едәуір кеңейтеді.

Министрлік облыс әкімдігімен бірлесіп Кешенді жоспарды іске асыруды және Ұлытау облысы тұрғындарына көрсетілетін медициналық қызметтердің сапасын арттыру бағытындағы жұмысты жалғастырады.

Қазақстан Республикасына ресми сапары аясында Иран Ислам Республикасының Президенті, доктор Масуд Пезешкиан University Medical Center (UMC) Жүрек орталығына барды.

Мәртебелі мейманға орталық жұмысын Премьер-Министрдің орынбасары Аида Балаева таныстырды.

Әлемге танымал беделді кардиохирургтардың бірі ретінде Иран Президенті қазақстандық әріптестерінің жұмысын көрді. Аида Балаевамен әңгіме барысында медицина саласының әртүрлі бағыттарында, соның ішінде кәсіби білім беру бойынша ықтимал бірлескен жобалардың кең ауқымы талқыланды.

«Астана медициналық университетінің» профессор-оқытушылар құрамымен, дәрігерлермен және студенттермен өткен кездесу соңында Иран Президентіне Құрметті профессор атағы берілді.