Қарбызды қалай таңдауға болады - нитраты жоқ қарбызды таңдаңыз

Қарбыздың ең «жылдам піскен» сорттарының табиғи пісуінің маусымы шілде айының соңында келеді. Сондықтан жақсы қарбыздарды тұтынудың ең қолайлы кезеңі тамыз айының соңынан қазанға дейінгі кезең болып саналады. Қауындар неғұрлым ерте піссе, олардың пісіп-жетілуін шамадан тыс ынталандырудағы жеделдетудің құпиясы - қауынды нитраттармен қанықтыру қаупі соғұрлым жоғары болады.

 Алайда, бұл қазір сатылатын барлық бақша өнімдері «қауіпті» деген сөз емес.

 Айта кету керек, қарбыз бен қауын елорда нарығына түсер алдында базарлардағы ведомстволық зертханалармен міндетті түрде сараптама жүргізіледі. Егер нитраттар құрамының көрсеткіштері нормадан асып кетсе, онда барлық келген партия алынып тасталады және сатуға рұқсат етілмейді. Сондықтан, қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейтін көкөністер мен жемістер базар сөрелеріне кірмейді деп сенімді түрде айта аламыз. Стихиялық сауда орындарында сатылатын өнімдер зертаханалық тексеруден өткен-өтпегендігі белгісіз.

 Қарбыз немесе қауын таңдауда қателеспеу үшін не білуіміз керек: 

- сауда орыны күн мен жаңбырдан қорғалған және қауіпсіз болуы керек;

- қарбыз бен қауын биіктігі кемінде 20 см болатын арнайы паллеттерде сақталуы керек;

- өнімнің қыртысының тұтастығына назар аудару керек, жарықтар, сызаттар, майысулар мен шірік жерлер болмауы керек. Тығыз және жылтыр қыртыс, қарама-қарсы жарқын жолақтар, сабағы құрғақ, ұрғанда ашық дыбыс естілуі, жерде жатқан жағында сарғыш дақ болады. Орташа мөлшердегі қарбыз сатып алған дұрыс;

- сатушыға қарбызды кесуге жол бермеңіз. Қарбыздың, пышақтың және сатушының қолының бетіндегі барлық «кір» целлюлозаның ішіне енуі әбден мүмкін, бұл микроорганизмдердің дамуы үшін жақсы орта;

- сатушыдан өнімнің қауіпсіздігін растайтын құжатты талап етіңіз;

- заңсыз сауда орындарынан қарбыз бен қауын сатып алмаңыз. Әдетте, мұндай стихиялық сауда орындарында өнімнің қауіпсіздігін растайтын құжаттары жоқ, ал құрамында нитраттар көп «дақыл» тұтыну ықтималдығы жоғары;

- жол бойында қарбыз-қауын сатып алмаған жөн: автомобиль шығаратын газдардағы ауыр металдарды (соның ішінде қорғасын) тез сіңіру қаупі бар;

- бақша дақылдарын кесер алдында оны щеткамен ағынды сумен жақсылап шайыңыз;

- қарбыз бен қауынды дереу жеген жақсы, кесілгенін тоңазытқышта бір тәуліктен артық сақтамаған жөн;

- қарбық-қауында қабығына дейін жеуге болмайды: нитраттардың көпшілігі қыртысқа жақын және сабақта болады.

Нитратпен улану қаупі  бір жарым жасқа дейінгі балалар, жүкті және бала емізетін әйелдерде жоғары. Сондықтан, оларға мүлдем осындай өнімді тұтынбағаны дұрыс. 

Нитраттардың болуын тек зертханалық әдіспен сенімді түрде анықтауға болады, бірақ тұтынушы келесі белгілерге назар аударуы керек:

1. 1. «нитратты» қарбыз целлюлозасының түсі сәл күлгін реңкпен ашық қызыл болуы мүмкін;
   2. ядродан қыртысқа дейін созылатын талшықтар ақ емес, сарғыш болуы мүмкін;
   3. «нитратты» қарбызды кескенде беті тегіс, жылтыр болады, ал табиғи уақытылы піскен дақылда үгітіліп тұруы керек;
   4. егер целлюлозаның кішкене бөлігін ұсақтап, контейнерге 15 минутқа батырса, онда су ашық қызғылт түске немесе күлгін қоспамен қызыл түске айналады (әдетте бозғылт қызғылт немесе жай бұлыңғыр болады).

Егер қарбызды тұтынғаннан кейін әлсіздік сезінсеңіз, улану белгілері пайда болса міндетті түрде дәрігерге қаралу керек!!!

Қарбыз бен қауынды табиғи пісетін маусымда тұтынып, сау болыңыз!