Автокөлік атмосфералық ауаны ластау көзі

Автокөлік атмосфералық ауаны ластау көзі

Қоршаған ортаны қорғау мәселесі ең өзекті мәселелердің бірі болып табылады, өйткені адамның денсаулығы, өмірі мен әл-ауқаты оны шешуге байланысты.

Қала атмосферасын ластаудың негізгі көздері: көлік, қаланың энергетикалық жүйелері және өнеркәсіп болып табылады. Қалада атмосфераның үдемелі ластануына өз автомобильдерінің жоғары үлес салмағы ықпал етеді, өйткені автокөлік құралдары санының өсуі пайдаланылған газ шығатын құбырлардан ластаушы заттар көлемінің ұлғаюымен қатар жүреді. Қала мұндай көліктерге бейімделмеген. Бағдаршамдар арасындағы тоқтаусыз жүрістің ұзындығы бар болғаны 400-600 м. құрайды, осының салдарынан күндіз қала орталығында және үлкен автожолдарда қозғалыстың орташа жылдамдығы жылына 12-20 км-ге дейін төмендейді, ал бұл отын шығынын 3-4 есе арттырады. Тиісінше ластаушы заттар шығарындылары да ұлғаюда.

Автокөлік сонымен қатар ауаны ластаудың ерекше түрлерінің көзі болып табылады. Қозғалыс кезінде шиналар қажалады және мыңдаған тонна резеңке шаң түрінде ауаға түседі. Қалалық автомобиль көлігі ауаны отынның жану өнімдерімен ластап қана қоймайды, қорғасынның қоршаған ортаға көбеюіне ықпал етеді.

Әдетте, қаланың орталығы, яғни халық тығыз орналасқан аудандары автокөлікпен ең көп ластануға ұшырайды. Нәтижесінде, жүздеген қала тұрғындарының денсаулығы атмосфераның автомобиль шығарындыларымен ластануынан зардап шегеді. Шығарылған газдар жас балалар үшін үлкен қауіп төндіреді, өйткені автомобиль шығарындыларының биіктігі 1 м-ге жетпейді.

Айта кету керек, өнеркәсіптік кәсіпорындардан атмосфераға ластаушы заттардың жалпы шығарындылары кейбір кәсіпорындарда өнім шығарудың төмендеуіне, сондай-ақ олардың тоқтауына байланысты біршама төмендеді. Алайда, автомобиль шығарындыларының есебінен қалаларда атмосфералық ауаның сапасы нашарлады.

Атмосфералық ауа сапасының төмендеуі қала тұрғындарының денсаулығы үшін қауіпті. Адам күніне орта есеппен 25 литр ауаны жұтады. Ауадағы ластаушы заттардың салыстырмалы мөлшері шамалы болса да, олардың тыныс алу кезінде адам ағзасына енетін жалпы мөлшері улы болуы мүмкін.

Бұл қосылыстардың ішінде гигиеналық тұрғыдан: көміртегі тотығы, азот оксиді, күкірт диоксиді, бенз(а)пирен, қорғасын аэрозолы қызығушылық тудырады.

Бұған жанармай бактарынан, карбюраторлардан булануға байланысты бензин қозғалтқыштарының есебінен ауаның көмірсутектермен ластануын қосу керек. Мәселе автокөліктің пайдаланылған газдары атмосфераның беткі қабатына түсуімен күрделене түседі, бұл олардың таралуын қиындатады.

Атмосферада ең көп таралған зиянды қоспа - бұл бықсыған газ. Ауадағы бұл газдың шамадан тыс мөлшері адамның тез шаршауына, бас ауруына, бас айналуына, есте сақтау қабілетінің әлсіреуіне, жүрек - тамыр жүйесі мен дененің басқа жүйелерінің бұзылуына әкеледі.

Ауадағы бензапирен концентрациясы (құрамында қорғасын бар) мен өкпе обырынан болатын өлім арасындағы тікелей байланыс дәлелденді. Жалпы, қала тұрғындары арасында өкпе обырынан болатын өлім-жітім ауыл тұрғындарына қарағанда екі есе көп.

Ауаның ластануы нәтижесінде жоғарғы тыныс жолдарының созылмалы ауруларының өршуі байқалады, бұл, атап айтқанда, күкірт, азот, көміртек оксидтерінің, альдегидтердің және олардың трансформация өнімдерінің тітіркендіргіш әсерінен туындайды, олар автокөліктен шығарылған газдармен қаланың атмосферасына енеді. Ауаның ластануы пневмонияға, миокард инфарктісіне, аллергиялық ауруларға, атап айтқанда бронх демікпесіне әсер етеді. Түтін адамдарда көздің, мұрын мен тамақтың шырышты қабығының тітіркенуін, өкпе мен әртүрлі созылмалы аурулардың өршуін, толқудың симптомын тудырады.

Бар проблеманы кешенді түрде шешу қажет:

- көлік жүктемесін азайту;

- жол бойында жасыл желек аймағын құру - бұл шара автомобиль шығарындыларының қоршаған ортаға зиянды әсерін екі есе азайтуға мүмкіндік береді, өйткені бір ағаш жылына орташа есеппен 25000 км. жүгіріс кезінде шығарылатын газ көлемін сіңіреді;

- қозғалтқыштарды техникалық жетілдіру;

- сұйық отын сапасын жақсарту (табиғи газ, сұйық сутегі, этил спирті және «жасыл бензиннің»өзге де түрлері);

- автомобильдердің пайдаланылған газдарындағы зиянды заттардың құрамына қатаң бақылау орнатумен;

- атмосфералық ауаның жай-күйін бақылау бекеттерін ашу және автомобильдердің пайдаланылған газ шығатын құбырларын бейтараптандырғыштармен жабдықтау қажет.