Маймыл шешегі

Маймыл шешегі - сирек кездесетін вирустық зоонозды ауру (яғни, жануарлардан адамға берілетін ауру), оның белгілері адамдарда бұрын табиғи шешекпен ауыратын науқастарда байқалған белгілерге ұқсас, бірақ онша ауыр емес. Атауына қарамастан, маймылдар, адамдар сияқты, вирусты негізінен басқа жануарлардан жұқтырады. Оның адамнан адамға екінші рет таралуы шектеулі.

Адамдарда ауру алғаш рет 1970 жылы табылған. Ол негізінен ылғалды тропикалық ормандардың жанында орналасқан Орталық және Батыс Африканың шалғай аудандарында кездеседі. Ағымдағы жылдың мамыр айында бірден Еуропа мен Американың бірнеше елінде маймылдар шешегін жұқтыру оқиғалары тіркелді. Қазіргі уақытта мыңнан астам жұқтырған. Маймыл шешегі Австралия, Ұлыбритания, Португалия, Германия, Испания, АҚШ, Швеция, Италия, Франция және басқа елдерге еніп үлгерді.

          Бұл вирустық табиғи ошақтық ауру Африкадан тыс жерде пайда болды. Алайда, 2022 жылғы індет - ең үлкені.

          Африкадағы инфекцияның негізгі жұқтыру әдісі-ауру кеміргіштермен және жабайы жануарлардың етімен байланыс.

           Маймыл шешегінің инкубациялық кезеңі әдетте 6-дан 16 күнге дейін, бірақ 5-тен 21 күнге дейін өзгеруі мүмкін.

           Клиникалық көріністер шешекке ұқсас. Бірақ маймыл шешегі соншалықты жұқпалы емес және әдетте жеңіл түрінде болады.

Инфекцияны екі кезеңге бөлуге болады:

           - инвазия кезеңі (0-5 күн), оған қызба жағдайы, қатты бас ауруы, лимфа түйіндерінің ұлғаюы, арқаның ауыруы, бұлшықет ауыруы және әлсіздік тән;

          - терідегі бөртпелер кезеңі (қызба пайда болғаннан кейін 1-3 күн), бөртпелердің әртүрлі кезеңдері пайда болған кезде, олар көбінесе алдымен бетте пайда болады, содан кейін дененің басқа бөліктеріне таралады. Көбінесе олар бетте (95% жағдайда), сондай-ақ алақандар мен аяқтарда (75% жағдайда) пайда болады. Бөртпелер дамудың бірнеше кезеңдерінен өтеді – макулопапулалардан (тегіс негізі бар терінің зақымдануы) везикулаларға (кішкентай сұйықтық толтырылған везикулалар) және пустулаларға дейін, олар шамамен 10 күннен кейін қыртыстармен жабылады. Қыртыстар толығымен жойылғанша үш апта кетуі мүмкін.

          Әдетте симптомдар 2-ден 4 аптаға дейін созылады, содан кейін аурудың өзі кетеді. Кейде ол ауыр түрінде өтеді. Ауыр жағдайлар әдетте балаларда кездеседі және вирустың әсер ету деңгейіне, науқастың денсаулығына және асқынулардың ауырлығына байланысты.

          Ауру жұқпау үшін шешек ауруына шалдыққан елдерге бармағаныңыз жөн. Бұл мемлекеттерге барған жағдайда вирустың тасымалдаушысы болуы мүмкін жануарлармен, яғни кеміргіштер мен приматтармен байланыста болудан аулақ болу керек. Жануарлардан алынатын өнімдерді мұқият термиялық өңдеуден кейін ғана жеу керек.

          Егер сіз сапардан оралғаннан кейін 3 апта ішінде ауырып қалсаңыз, шұғыл түрде жақын маңдағы медициналық ұйымға барып, шетелде болғаны туралы хабарлауыңыз керек.

           Әрқашан есіңізде болсын: алдын-алу емдеуден гөрі жақсы!