Жатыр мойны обырының алдын алу
Адам папилломасы вирусы (бұдан әрі - АПВ) - бұл шырышты қабықтар мен теріні зақымдайтын вирустардың ең кең таралған топтарының бірі.
Вирус қауіпті, себебі ол тез таралып, жасушалардың қатерлі ісіктің пайда болуына және соның салдары болып табылады. Көбінесе инфекция симптомсыз жүреді.
АПВ жұқтыру жыныс мүшелерінің, көмей және ауыз қуысының обырын тудыруы мүмкін.
Жатыр мойны обырының дамуы әйелдердің АПВ жұқтыруына байланысты екені ғылыми дәлелденген.
Жатыр мойны обыры - онкологиялық ауру және жыл сайын әйелдердің қатерлі ісіктен қайтыс болуының 7,5% себебі болып табылады.
Қазақстан Республикасында жатыр мойны обыры сүт безі обырынан кейін барлық жастағы әйелдер арасында екінші және сүт безі обырынан кейін фертильді жастағы (25-44 жас) әйелдердің өлім-жітімінің жиілігі бойынша екінші түрі болып табылады.
Бүгінгі таңда АПВ-дан емі жоқ, алдын алудың жалғыз әдісі - вакцинация.
АПВ-ға қарсы вакцина жатыр мойны обырынан және папилломавирус болып табылатын басқа да онкологиялық аурулардан қорғайды.
Адам папиллома вирусына қарсы вакцина 15 жылдан бері пайдаланылып келеді және әлемнің 140 елінде, оның ішінде біздің республикамызбен шекаралас елдер.
Австралияда, АҚШ-та вакцинациялаудың арқасында АПВ-ның таралуы әйелдер арасында 90%-ға төмендеді.
Адам папиллома вирусына қарсы вакцинаның құрамында тірі вирустар жоқ. Вакциналарда организмге кіріп, иммунитетті жандандыратын вирустың жекелеген белоктары бар. Осыған байланысты вакцина ауру тудыруға қабілетсіз.
2024 жылдың қыркүйегінде Қазақстанда тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде 11 жастағы қыз балаларды адам папиллома вирусына қарсы жоспарлы вакцинациялау басталды. АПВ-ға қарсы вакцинация онкологиялық аурулардың, соның ішінде жатыр мойны обырының ауыртпалығын азайтады және онкологиялық аурулардың жиілігі мен өлім-жітімін азайтады.
«Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 24 қыркүйектегі № 612 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 20 ақпандағы № 102 қаулысына сәйкес, оларға қарсы медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде міндетті профилактикалық егулер жүргізілетін Профилактикалық егулердің ұлттық күнтізбесіне АПВ-ға қарсы вакцина енгізілді.
ДДҰ ұсынымын ескере отырып, 11 жастағы қыздарға жоспарлы АПВ-ға қарсы вакцинациясы, 12-13 жастағы қыз балаларға 6 ай аралықпен екі рет толықтыра иммундауы жүргізіледі.
АПВ-ға қарсы вакцина жыныстық дебют кезеңіне дейін қыздарды обыр ауруынан қорғай отырып, адам папилломасы онковирусымен күресуде өзінің жоғары тиімділігін дәлелдеді.
Қазақстанда АПВ-ға қарсы вакцинациялау үшін 4 типті 6, 11, 16, 18 ӨҚЖ-дан қорғайтын «Мерк Шарп және Доум» (АҚШ) компаниясы шығарған төрт валентті «Гардасил» вакцинасы қолданылады.
Бүгін қыздарды АПВ-ға қарсы вакцинациялау туралы шешім қабылдай отырып, сіз оларды болашақта онкологиядан қорғайсыз.
Балаларыңызға қамқор болыңыз – уақытымен екпе алыңыз!