Энтеровирус: ата-аналар нені білуі және есте сақтауы керек

Энтеровирустық инфекциялар (ЭВИ) - бұл ішек вирустары (энтеровирустар) тудыратын өткір жұқпалы аурулар тобы.

Интоксикация синдромы қызба, бадамша бездердің, орталық жүйке жүйесінің, асқазан-ішек жолдарының зақымдалуымен және басқа органдар мен жүйелердің зақымдалуымен сипатталады. Аурудың өршитін  маусымы жаздың соңында және күздің бас кезінде.

Ағымдағы жылдың алғашқы 4 айында Нұр-Сұлтан қаласы бойынша энтеровирустық инфекцияның 165 жағдайы тіркелді, сырқаттанушылық көрсеткіші – 13,3 (2021 жылы – 248 жағдай, көрсеткіш - 20,9), 1,5 есеге немесе 36,3% - ға төмендегені байқалады.

Энтеровирустың ерекшеліктері:

• • вирус 50°C-тан жоғары температурада өледі;
  • құрамында хлор бар препараттардың, ультракүлгін сәулеленудің әсерінен, кептіру, қайнату кезінде жойылады.

         Резервуар және инфекция көзі-ауру адам немесе вирус жұқтырған симптомсыз тасымалдаушы. Инфекция жұқтырған адамдар инфекцияның алғашқы кезеңдерінде, қоздырғыш организмнен шыққан кезде басқаларға өте қауіпті.

         Энтеровирустық инфекцияның инкубациялық кезеңі 2 — ден 35 күнге дейін, орта есеппен 2 аптаға дейін өзгереді.

Инфекцияның берілетін жолдары:

• • ауа тамшыларымен (науқастардан);
  • байланыс-тұрмыстық (вирус тасымалдаушылардан);
  • азық-түлік;
  • су көздерімен.

         Тәуекел тобына инфекция көзімен тікелей байланыста болған адамдар кіреді. Негізінен балалар мен жас адамдар ауырады. Энтеровирустық инфекциялар иммунитеті төмен адамдар үшін ерекше қауіп төндіреді.

         Су, энтеровирустармен ластанған көкөністер, олар суарылған кезде тазартылмаған ағынды суларды қолдану нәтижесінде инфекцияның берілу факторлары болып табылады. Сондай-ақ, вирус кір қолдар, ойыншықтар және басқа да сыртқы орта заттары арқылы берілуі мүмкін.

         Энтеровирустарды диагностикалауда келесі әдістер қолданылады:

• • Серологиялық. Ол жұқтырған адамның қанындағы вирустың маркерлерін анықтауға бағытталған.
  • Вирусологиялық. Ол вирусты жұқтырған болуы мүмкін материалдан (қан және басқа да дене сұйықтықтары) оқшаулауға бағытталған.
  • Молекулярлық-биологиялық. Ол энтеровирусты инфекцияның генетикалық материалын (РНҚ фрагменттері) анықтауға бағытталған.
  • Энтеровирусты инфекцияның зертханалық диагностикасы – вирусологиялық зерттеуге арналған материал – мұрын-жұтқыншақ шырыштары, нәжіс, жұлын сұйықтығы.

         Энтеровирустардың адамның көптеген мүшелеріне әсер ету қабілеті инфекцияның әртүрлі клиникалық формаларын тудырады. Дененің барлық дерлік органдары мен мүшелері зақымдалуы мүмкін: жүйке, жүрек-тамыр және бронх-өкпе жүйелері, асқазан-ішек жолдары, сонымен қатар бүйрек, көз, бұлшықет, тері, ауыз қуысының шырышты қабаты, бауыр, эндокриндік органдар.

         Энтеровирусты инфекцияның ең ауыр және жиі тіркелетін түрлерінің бірі – серозды менингит (қатты бас ауруы, дене қызуының 38-39°С дейін көтерілуі, желке бұлшықеттерінің ауыруы, фотофобия, құсу түрінде көрінеді).

Жұқпалы аурулардың алдын алу және энтеровирустарды қоршаған ортадан бөлу мақсатында ашық су айдындарындағы, нөсер, бұрқақтар мен сарқынды сулардағы су сапасына мониторинг жүргізіледі, ашық су айдындарынан энтеровирустарға су – 1 сынама, сарқынды су-16 сынама алынды, нәтижелері теріс.

Ішек инфекцияларының алдын алудың 5 қарапайым ережесі:

1. 1. Сұйықтық қабылдау  үшін тек қайнатылған немесе бөтелкедегі суды пайдаланыңыз;
   2. Тамақ алдында және дәретханаға барған соң қолды сабынмен жуу, жеке және қоғамдық гигиена ережелерін қатаң сақтау;
   3. Жемістер мен көкөністерді жеу алдында оларды щеткамен жақсылап жуып, содан кейін қайнаған сумен шаю керек;
   4. Ресми рұқсат етілген жерлерде ғана шомылыңыз, шомылу кезінде суды жұтпауға тырысыңыз;
   5. Өнімді жеке тұлғалардан, саудаға арналмаған жерлерден сатып алмаңыз.

         Аурудың алғашқы белгілері байқалған сәтте,  дереу медициналық көмекке жүгінуіңіз керек! Өзін-өзі емдеумен айналыспаңыз.

Өзіңізге және жақындарыңызға қамқорлық жасаңыз, сау болыңыз!