Дәрігер эпидемиолог-ол кім және өз жұмысын орындау кезінде не істейді
Мутация және антигендік өзгергіштік арқылы эволюция процесінде жаңа микроорганизмдер мен олардың штамдарының пайда болуына, сондай-ақ дұрыс тамақтанбауға, антисанитариялық жағдайға және медицинаның төмен деңгейіне байланысты адамзат бірнеше рет әртүрлі эпидемиялар мен пандемияларға, мысалы, шешек, оба, тырысқақ, іш сүзегі, испан тұмауына тап болды. Миллионнан астам адамның өмірін қиды. Алайда, барлық осы індеттер мен пандемия кезінде қоғамда аз танымал эпидемиологтар инфекцияның одан әрі таралуын болдырмау үшін ошақтарды оқшаулау үшін жұмыс істегенін кей адамдар біле білмес. Олардың жұмысының нәтижелері көрінбегенімен, әрекетсіздіктері бірден байқалады. Дәл осы эпидемиологтар инфекцияның эпицентрінде болды және инфекцияның тізбегін бақылау және бұзу арқылы ауруды тоқтатты.
Эпидемиолог-бұл ауру ошақтарының пайда болу себептерін зерттейтін, оларды жою және алдын-алу жұмыстарымен айналысатын дәрігер, сонымен қатар қоршаған ортаны және эпидемиологиялық маңызы бар нысандарды бақылайды, олардың жұмысы қандай да бір жолмен халыққа әсер етеді. Дәлірек айтқанда, олардың жұмысы жеке алынған пациенттерді емдеуге емес, халықтың денсаулығына қамқорлық жасауға және жалпы аурулардың алдын алуға бағытталған. Бұл бағытта бақыланатын аумақта сырқаттанушылықтың күнделікті мониторингін жүргізеді, аурулардың жаңа жағдайлары туралы деректерді жинайды, оларды статистикалық тұрғыда өңдейді, ауру жағдайларының таралуына қандай себептер ықпал еткенін анықтайды және сырқаттанушылық деңгейін төмендету жөнінде ұсынымдар дайындайды.
Олардың жұмысындағы ең маңызды сәт-эпидемиологиялық тергеу. Тексеру кезінде эпидемиологтар ауруларға әкелетін себептерді анықтайды және оларды жою үшін бірқатар санитарлық-эпидемияға қарсы шараларды жүзеге асырады.
Эпидемиологтар нақты медициналық мекемедегі эпидемиологиялық жағдайды қадағалайтын госпитальдық эпидемиологтан бастап, қалаларда, облыстарда және жалпы республика бойынша инфекциялық, паразиттік және аса қауіпті аурулардың жағдайын бақылайтын санитариялық-эпидемиологиялық қызмет саласындағы органдардағы эпидемиолог мамандарға дейін ғылыми зерттеулермен айналысатын эпидемиологтардан бастап әртүрлі деңгейде жұмыс істейді.
Белгілі бір инфекцияның таралу қаупі әрдайым болады, сондықтан эпидемиологтар үнемі сұранысқа ие. Бүгінгі таңда эпидемиологтардың қажеттілігі коронавирустық инфекцияның пандемиясына байланысты бірнеше есе өсті, өйткені олар алдыңғы қатарда, инфекция ошақтарында бірінші болып белгісіз ауруға тап болып, эпидемияға қарсы іс-шаралар ұйымдастырды.
Госпитальдық эпидемиологтардың да коронавирустық инфекциямен және медициналық көмек көрсетумен байланысты басқа да инфекциялармен күрестегі жемісті жұмысын атап өту қажет. Олардың еңбегі емдеу мекемелерінде осы инфекцияның әкелінуі мен таралуының алдын алуда баға жетпестей болып отыр.
Пандемияны ескере отырып, эпидемиологтар қазіргі уақытта өз мүмкіндіктері шегінде жұмыс істеуді жалғастыруда. Тәуелсіздік жылдарында алғаш рет елдің денсаулық сақтау жүйесі пандемияға байланысты туындаған күрделі сын-қатерлерге тап болды. Бірақ сонымен бірге эпидемиологтар пандемиямен күресте үлкен тәжірибе жинады.
Қорытындылай келе, эпидемиологтардың күш-жігерінсіз жаппай инфекциялар жиі тіркеліп, мыңдаған есе көп адамның өмірін қиатынын атап өткен жөн.
Мейірманова Ақмарал Сансызбайқызы, Департаменттің инфекциялық паразиттік ауруларды эпидемиологиялық бақылау бөлімі басшысының м. а.