Семіздік және артық салмақ

Семіздік және артық салмақ

Артық салмақ пен семіздік - денсаулыққа зиян келтіретін, шамадан тыс майлы шөгінділердің немесе аномалды қалыптасудың нәтижесі.

Семіздік пен артық салмақтың негізгі себебі - энергия теңгерімсіздігі, ондағы  рационның  калория  мөлшері  дененің энергия қажеттілігінен асып түседі. Семіздік - қазіргі заманның ең үлкен мәселесі. Артық салмақ кез келген жастағы адамдарда байқалады, ал бұл ағзаның жұмыс істеуіне, әсіресе, жүрек-қантамыр жүйесінің жұмысына кері әсер етеді. Кез-келген жаста семіздіктің алдын алу қажет, әйтпесе бала кезінен зат алмасуын бұзып алып және өмір бойы артық салмақтан және көптеген қатар жүретін аурулардан азап шегуге болады.

Айтарлықтай едәуір дәрежеде, артық салмақ пен семіздіктің  және онымен байланысты жұқпалы емес сияқты аурулардың  алдын  алуға болады.

Жеке деңгейде әркім:

- тұтынылатын майлар мен қанттардың санын азайту есебінен өз рационының калориялығын шектеу;

- жемістер мен көкөністерді, сондай-ақ дәнді-бұршақты, тұтас дәнді дақылдар мен жаңғақтарды тұтынуды арттыру;

- тұрақты дене белсенділігін жүргізу (балалар үшін күніне 60 минут және ересектер үшін аптасына 150 минут) қажет.

Негізгі тамақтану ережелерін ұстану өте маңызды:

- қатты аштық сезімінің алдын алу үшін жиі және аз мөлшерде тамақтануды;

- жолда жүріп асығыс тамақтанбаңыз, оқып отырғанда немесе тамақтану кезінде теледидарға назар аудармаңыз;

- тез сіңетін көмірсулардың (тәттілерді, қант, ақ нан, пеште дайындалған өнімдерді) үнемі пайдалануын азайтыңыз;

- тамақтану кезінде тәтті емес ботқаларға жидектер, кептірілген жемістер мен зығыр тұқымдары, кебек, қышқыл сүт өнімдері, өсімдік майларын қолданыңыз;  жануарлардың шеміршектері мен етті сүйектерінен жасалған іркілдекті пайдаланыңыз;

- рациондағы ақуыздардың, көмірсулар мен майлардың қажетті арақатынасын таңдаңыз;

- тізе мен жамбас буындарының профилактикалық деформацияланатын артрозы ретінде денені полиқанықпаған май қышқылдарымен қанықтыру үшін балықты аптасына 3 рет тұтыныңыз.

-  терапевттің, эндокринологтың, диетологтың және дене шынықтыру дәрігерінің емдік кеңесін тексерілу, арықтау мен жалпы сауықтырудың жеке бағдарламасын жасау үшін пайдаланыңыз.

 

Физикалық белсенділікті арттырыңыз! Дұрыс тамақтаныңыз!