Маймыл шешегі дегеніміз не?

Маймыл шешегі (маймыл шешек, маймыл тұмауы) — бұл өткір зоонозды ауру, адамдарға жануарлардан немесе адамдар арасындағы тығыз байланыс арқылы берілуі мүмкін. Әдетте, адамдар жануарлармен тығыз байланыста болса, жұқтырады: еркелету, сүю, құшақтау кезінде. Сонымен қатар, егер жануар адамды тырнап немесе тістеп алса, жұқтыру қаупі айтарлықтай артады. Егер сіз жұқтырған жабайы жануарлардың етін жесеңіз, ауырып қалуыңыз мүмкін. Маймыл шешегі вирусы адамнан адамға келесі жолдармен берілуі мүмкін:

• ауа тамшылары, түшкіру, жөтелу және сөйлесу кезінде, ең кішкентай тамшылар науқастың мұрны мен аузынан ұшып, ауаға таралады;
• тұрмыстық байланыс-құшақтау, сүйісу арқылы немесе жұқтырған адамның бөртпесімен тікелей байланысса, жұқтырған заттарға (киім, төсек-орын, сүлгілер) тию арқылы;
• трансплацентарлы-науқас анадан балаға плацента арқылы.
• жыныстық қатынас — жыныстық қатынас кезінде немесе маймыл шешегімен ауыратын науқастың бөліндісіне қол тигізгенде;

Инфекция алғаш рет 1958 жылы шешекке ұқсас белгілері бар маймылдар арасында табылды. Адамның алғашқы жұқтыруы 1970 жылдары Конго Демократиялық Республикасында болды: тоғыз жасар бала ауырып қалды.

1970 жылдан бастап Африканың басқа елдерінде де жағдайлар тіркелді. 2003 жылдың көктемінде АҚШ-та ауру анықталды, маймыл шешегінің 70 жағдайы тіркелді, барлық жұқтырғандар айығып кетті.

Әдетте, маймыл шешегінде алдымен безгек, бұлшықет ауруы және тамақ ауруы пайда болады. Маймыл шешегіндегі бөртпе бетте басталып, алақан мен табанды қамтып, денеге таралады және 2-4 апта ішінде бірнеше кезеңнен өтеді — макулалар (дақтар), папула (түйіндер), көпіршіктер (көпіршіктер), пустулалар (іріңдер). Зақымданулар орталықта басылады, содан кейін қаттылау жабындармен жабылады. Кейінірек беткі қабаттары түсіп қалады. Маймыл шешегіне тән белгі-лимфа түйіндерінің ісінуі. Кейбір жағдайларда инфекция белгілерсіз жүруі мүмкін.

Маймыл шешегін арнайы емдеу әзірленбеген. Тері бөртпелер мен қыртыстардан толық тазарғанша адам жұқпалы болады. Науқас аса қауіпті инфекция кезіндегідей тасымалдау және оқшаулау ережелерін сақтай отырып, міндетті түрде ауруханаға жатқызылуы тиіс.

Маймыл шешегіне қарсы профилактика ретінде ұсынылады:

- Батыс Африка елдеріне (әсіресе балалармен) барудан аулақ болыңыз (Конго Демократиялық Республикасы, Конго Республикасы, Камерун, Орталық Африка Республикасы, Нигерия, Кот-д ' Ивуар, Либерия, Сьерра-Леоне, Габон және Оңтүстік Судан), онда маймыл шешегінің өршуі тіркелген;

 - шет елдерге барған жағдайда жабайы жануарлармен (приматтармен, кеміргіштермен) байланыстарды болдырмау, стихиялық және көше саудасы орындарында тамақ ішуден аулақ болу, тек мұқият термиялық өңделген етті (өнімдерді)жеу;

- адамдар көп жиналатын орындарға барған кезде жеке профилактика шараларын (дистанция, маскалар, дезқұралдар)қолдану;

- қолдар мен тыныс алу органдарының гигиенасын сақтау;

- егер сапардан оралғаннан кейін 3 апта ішінде ауру, температура, бөртпе (қызару, көпіршіктер және т.б.) пайда болса, шетелде болғаны туралы міндетті түрде хабарлай отырып, жақын жердегі медициналық ұйымға шұғыл түрде хабарласу қажет.