Желшешек несімен қауіпті?

Желшешек – бұл VarucellaZoster-герпес вирусынан туындаған өткір жұқпалы ауру.Желшешек ауа-тамшы арқылы немесе жұқтырған адаммен тікелей байланыста болғанда беріледі. Вирустың жүкті анадан ұрыққа берілуі де мүмкін. 2023 жылдың 4 айында Қостанай облысында желшешекпен сырқаттанушылықтың 1083 жағдайы тіркелді, бұл 2022 жылдың ұқсас кезеңінен 19,5% - ға жоғары (912 жағдай).

Инкубациялық кезең (инфекция сәтінен бастап алғашқы клиникалық көріністерге дейін) – 5-21 күн (орта есеппен 7-14 күн).Ауру безгек, интоксикация және спецификалық көпіршікті бөртпелердің теріде, соның ішінде бастың түкті бөлігінде, шырышты  бөліктерде пайда болуымен жүзеге асады. Онымен 4-6 жас аралығындағы балалар жиі ауырады, бірақ ауру балалық шақта желшешекпен ауырмаған ересектерде де болуы мүмкін.

Иммунитеті төмен адамдар, соның ішінде жүкті әйелдер де қауіп тобына жатады. Ауру көктемгі-күзгі маусымдықпен сипатталады. Аурудан кейін әдетте өмір бойы иммунитет қалыптасады, бірақ кейбір сирек жағдайларда қайталанатын ауру болуы мүмкін.Науқастардың 10-20%  вирус жүйке түйіндерінде өмір бойы қалады, ал кейінірек, егде жаста, басқа ауруды-белдемшелік теміртекіні тудырады. Бөртпе бөртпелер кезінде ауыр және ұзаққа созылған неврологиялық ауырсынумен сипатталады, сонымен қатар жүйке жүйесінің зақымдануы түрінде бірқатар асқынуларға ие (сал, көру қабілетінің бұзылуы). Varucellazoster вирусы ағзаға түскен кезде,тек тері мен жүйке ұштары ғана емес, сонымен қатар басқа органдарды -өкпе, ми, ас қорыту жолдарын, несеп-жыныс жүйесін бұзылып, жатырдағы ұрыққа да әсер етеді.Егер жүкті әйел 1 триместрде желшешекпен ауырса, онда бала желшешек синдромымен туылуы мүмкін: аяқ-қолдардың дамымауы, кішкентай бой, көздің ақаулары, терідегі тыртықтар, психофизикалық дамудың артта қалуы. Егер 2-3 триместрде болса,онда бала жатырда шешек ауруын бастан өткереді, онда балада осы аурудың қайталануы ретінде кейін белдемшелік теміртекі дами алады.

Желшешектің асқынуларына энцефалит, миокардит, пневмония, пиодерманың әртүрлі формалары (абсцесстер – іріңді қабыну, стрептодерма – терінің инфекциялық зақымдануы) жатады.Иммунитеті төмен балаларда аурудың буллезді, геморрагиялық, гангренозды түрлері болуы мүмкін. Вирус аутоиммунды аурулардың себебі де болуы мүмкін: (жүйелі қызыл жегі, қант диабеті).Аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде педиатрды үйге шақыру керек.

Желшешектің алдын алу мақсатында келесілер ұсынылады:

- науқас пен оған күтім жасайтын адамдар жеке гигиена ережелерін қатаң сақтауы керек, науқаспен байланыста болғаннан кейін қолдарыңызды мұқият жуыңыз;

- ылғалды тазалаумен бөлмені үнемі желдетіп отырыңыз;

- төсек режимін сақтау;

- құрамында С дәрумені бар тағамдарды тұтыныңыз.